Middeleeuwse literatuur

• Nederlands
• Middelbare school

Doel

Na deze les ken je de belangrijkste theoretische begrippen die nodig zijn voor het PTA over de middeleeuwse literatuur.

Je hebt geoefend met het toepassen van deze kennis.

Neem deel aan deze LessonUp voor de interactieve vragen via Lessonup.app

Voeg de code linksonder in dit scherm in.

Het feodale stelsel (of leenstelsel) houdt in dat.....

1. De koning zijn land zelf bestuurt met behulp van ministers
2. De koning het bestuur van delen van het rijk aan de adel overliet, in ruil voor trouw

00:19

Welk voordeel had het feodale stelsel voor Karel de Grote?

1. Zijn leenmannen hielpen hem met vechten tegen vijanden.
2. Zijn vijanden lieten het wel uit hun hoofd om hem aan te vallen, omdat zijn rijk zo groot was.

00:53

Hoe noem je de middeleeuwse cultuur waarbij het christelijk geloof van grote invloed is op de samenleving?

02:47

Eerste macht

Tweede macht

Priesters

Adel

00:14

Waar was de kunst in de Middeleeuwen vooral te vinden?

00:34

Waarvoor diende de kunst?

Middeleeuwse literatuur is bedoeld om .....

1. te lezen
2. te luisteren

Handschrift verwijst naar

1. De manier waarop iemand schreef
2. Het lettertype dat werd gebruikt
3. Geschreven tekst door de monniken

Vanaf wanneer werd de poëzievorm van verhalen overbodig en werden verhalen in proza omgezet?

Welke tekst wordt beschouwd als de oudste Nederlandse tekst?

1. Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu wat unbidan we nu?
2. Wildi u liefde te mi werts vesten, Ick sal u consten leeren sonder ghelijcke
3. So lange lach si hem an, Dat hi haer seggen began, Dat hi haers broeder doot hadde gesworen
4. God, die vander maghet was gheboren, Om dat hi niet en woude laten verloren Dat hi met sinen handen hadde gemaect

Wat is een kenmerk van wiegendruk of incunabelen?

1. Er ontstond een nieuw lettertype, de drukletter
2. Het lettertype leek erg op schrijfletters

Wat betekent 'Diets'?

1. Diets is de taal die iedereen sprak in de Middeleeuwen
2. Diets is de overkoepelende term voor verschillende dialecten in Nederland

Zoek op dbnl.nl een middeleeuwse tekst, waaruit duidelijk een levensles blijkt en kopieer deze als antwoord in je scherm. Je hebt vier minuten de tijd.

Ridderroman

Hoofse roman

Gaat over oorlog en trouw

Belangrijke waarden zijn moed en kracht

Belangrijke waarden zijn liefde en intelligentie

Gaat over het leven naast het vechten

Welke hoofse kenmerken herken je in dit stukje tekst:
Heer Walewein, die altijd en eeuwig uitblonk in deugdzaamheid, schaamde zich toen hij hoorde dat niemand van plan was de belofte te doen aan zijn heer, de koning, en daarom stapte hij naar voren en zei: ‘Koning Artur, heer, de woorden die u zojuist hebt gesproken, heb ik goed gehoord. Zult u tegenover degene die uw wens wil vervullen de eed gestand doen die u zo-even hebt gezworen?’

Kijk naar het nieuws van vandaag (nu.nl). Bedenk welke moraal een schrijver in een hedendaags verhaal zou willen meegeven aan de lezers. Noteer deze in één zin.

00:59

Waarom zou de dichter zeggen dat Eugidius nu alle vreugde heeft, terwijl hij dood is?

02:06

Hoe wordt dit liedgenre genoemd?

Karel ende Elegast

Herlees Karel om je geheugen weer op te frissen:

https://www.dbnl.org/tekst/_kar001kare12_01/_kar001kare12_01.pdf

Verzamel voorbeelden uit het verhaal bij de volgende Middeleeuwse elementen: vechten, ridder, God, trouw, koning, engel

Middeleeuws toneel

Mariken van Nieumeghen is een belangrijk Middeleeuws werk.

Lees de vertaling op: https://www.dbnl.org/tekst/beve004mari01_01/beve004mari01_01.pdf

Welke kenmerken uit middeleeuwse teksten herken je?