Onderhuids

• Kunst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Onderhuids

enkele kunstenaars en theateranalyse

Traumdeuting

Wat is het en hoe is het toepasbaar op dit schilderij?

Voor veel expressionisten was de onderzoeker en psycholoog Sigmund Freud een grote inspiratiebron. Volgens Freud hebben mensen dierlijke driften en verlangens die vaak seksueel van aard zijn. Meestal hebben we die driften onder controle, maar soms niet. Daar wordt het interessant, voor hem én voor expressionistische kunstenaars. Die driften heb je bijvoorbeeld ook niet onder controle in dromen.

De opera "Erwartnung" oftewel 'verwachting' van Arnold Schönberg laat een verwarde vrouw zien die 's nachts door een ondoordringbaar bos dwaalt. Wat is er gebeurd? Ze hallucineert en is bang, maar waarom. Het is een soort onlogische nachtmerrie. De operatekst = libretto is gebaseerd op een aanval van waanzin.

De muziek van de opera is ook expressionistisch. Het schiet alle kanten op; verwarrend als een uitbarsting van emotie.

OPERA

'Erwartung'

Opera over de duistere droomwereld en diepgaande emoties. 

Muziek:

- atonaal: geen harmonisch gehoor.

- melodie: veel tempowisselingen.

- dynamiek: sterke wisseling van harde en zachte klanken. 

verward

hallucinaties

Freud 

duistere droomwereld

oerdriften

Egon Schiele

Persoonlijke psychische problemen duidelijk zichtbaar.

Geestelijke en lichamelijke uitputtingsslag richting de dood. Eigen individuele gevoelens

Egon Schiele laat in zijn kunst zijn eigen psychische problemen zien. Het kwetsbaar uiten van die emotie is expressionistisch.

MACHINAL - Sophie Treadwell

Ruth Snyder

Geen realisme

Expressief theater

Emancipatie

Aspecten waardoor er geen prake is van realisme:

• Het stuk bestaat uit korte, fragmentarische scenes.

• De speelstijl is overdreven.

• De personages zijn naamloos

• Het decor is abstract

Een zeer heftige uiting van een emotie is die omzetten in moord. De theatermaker Sophie Treadwell liet zich voor haar theaterstuk "Machinal" inspireren door de eerste vrouw die de doodstraf kreeg met de elektrische stoel.

Ze probeert de emoties van die vrouw vorm te geven in theater. Emoties van trouwen met tegenzin, eten met tegenzin, een postnatale depressie, vreemdgaan en vrij willen zijn en daarom je man vermoorden.

Het is geen realistisch verslag van wat er is gebeurt, maar een mix van allemaal korte fragmenten. het spel is overdreven theatraal. Met belichting en rare geluiden wil de regisseur ongemakkelijke emoties opwekken bij het publiek.

THEATER ANALYSE:

2 ONDERDELEN

1. THEATER SPEL:

LICHAAM I STEMGEBRUIK

MISE-EN-SCENE I SPEELSTIJL

2. THEATERVORMGEVING

DECOR I KOSTUUM I GRIME & HAAR  I TEKST

REKWISIETEN I ATTRIBUTEN I GELUID I MUZIEK 

HANS TEEUWEN  >

THEATER ANALYSE:

DE 5 W'S 

• Wie: de personages 
• Wat: Het plot, het conflict, de spanningsopbouw: inleiding, opbouw, climax, 
• Waar: De plaats, ruimte, locatie waar de handeling zich afspeelt.
• Waarom: Het motief, de beweegreden van de handeling 
• Wanneer: tijd en tijdsverloop

PANTOMIME  >

THEATER & SPEL (1/2)

• Lichaam: Mimiek I Gebaren en bewegingen Lichaamshouding I Handeling
• Stemgebruik: Volume I Accent I Klankkleur I Intonatie I Klemtoon I Timing
• Mise-en-scene: de plaatsing, beweging en blikrichtingen van acteurs in het speelvak.

HARRY POTTER & THE CURSED CHILD  >

Kunstanalyse

BESCHRIJVEN

• informatie uit je beschrijving analyseren. Daarbij ga je de beschreven aspecten van het werk ( vorm, verhaal, functie, context) verder onderzoeken (bronnen)  in samenhang bestuderen.
• interpreteren & en structureren (hoofd- en bijzaken) bijzonderheden 
• kunsthistorische context (tijd en plaats). 
• interpreteren:  eigen associaties 
• indien deze passend zijn (deze zijn niet vrij of willekeurig bij kunst algemeen, dus niet zoals je in creatieve processen associeert).

INTERPRETEREN

• analyse  in verband brengen meteen interpretatie van mogelijke betekenissen -->  de kunsthistorische of culturele context. 
• alle elementen aan elkaar verbinden
• kritisch onderbouwen van mogelijke betekenissen 
• Wat is belangrijk? standpunt checken mbv bronnen 
• specifieke vorm (= waarom zo?)
• Conclusie --> betekenis

ANALYSEREN

• observerend (zonder mening) beschrijven: Hoe ziet het eruit? Hoe klinkt het? Wat is het? enz. 
• formele aspecten (zie begrippenlijst).
• beschrijven zonder interpretaties of waardeoordelen. 
• vorm en het verhaal 
• functie 
• kunsthistorische context
• bronnen.
  

Theater Analyse

• Vaak begrijpen en analyse vragen
• Sociale ontwikkelingen duiden
• Veelal vragen uit de hofcultuur (het hof van Louis XIV) en cultuur van het moderne   (Brecht)