Incongruentie en dat/als-constructie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

PROGRAMMA

- Lezen

- Formuleren: theorie en oefenzinnen

SE januari: Formuleren § 1 t/m 9

en Spelling § 1 t/m 4

                                        

De media schrijft bijzonder negatief over deze superster.

1. Goed
2. Fout

Incongruentie

De media schrijft bijzonder negatief.  schrijven

media = onderwerp = meervoud

schrijft = pv = ev

-> getal onderwerp en pv komen niet overeen = incongruentie

Incongruentie

Meer dan de helft van de leerlingen waren aanwezig.

De medewerkers werden opgedragen de winkel te vegen.

Incongruentie

Meer dan de helft van de leerlingen was aanwezig.

De medewerkers werd opgedragen de winkel te vegen.

DAT/ALS-CONSTRUCTIE

De politieke partijen zeggen dat als zij het mogen bepalen alles beter wordt.

Dat/als-constructie=formuleerfout

als/wanneer/indien/zodra 

DAT/ALS-CONSTRUCTIE

De politieke partijen zeggen dat  alles beter wordt als zij het mogen bepalen.

Bijzin van voorwaarde: naar achter plaatsen. 

De kudde schapen stak de weg over.

1. Goed
2. Fout

De jeugd in de grote steden als Amsterdam, Rotterdam en Utrecht hebben een probleem.

1. Goed
2. Fout

Mensen die belangstelling hebben voor de functie worden verzocht te reageren.

1. Goed
2. Fout

Wat is fout?
De nerveuze examenkandidaten werden verzocht de telefoons onmiddellijk in de telefoonzak te plaatsen.

1. nerveuze examenkandidaten
2. werden
3. te plaatsen
4. geen fout

Verbetering

De nerveuze examenkandidaten (MV) werd verzocht de telefoons onmiddellijk in de telefoonzak te plaatsen.

Het onderwerp is verborgen: Er werd verzocht aan de examenkandidaten om ...

Softdrugs zijn gevaarlijker dan de meeste jongeren denken.

1. Goed
2. Fout

Dertig procent van de spaarders haalden hun geld van hun rekening.

1. Goed
2. Fout

Wat is fout?
De lessen zouden later moeten beginnen, omdat als je slaapgebrek krijgt, het niet mogelijk is om de leerstof goed op te nemen.

1. moeten
2. omdat
3. als
4. geen fout

Verbetering

De lessen zouden later moeten beginnen, 

omdat het niet mogelijk is 

om de leerstof goed op te nemen 

als je slaapgebrek krijgt. 

Oefenen blz. 236-237

Maak een groepje

en bevraag elkaar

over de opdrachten.

Vraag om toelichting bij het gegeven antwoord. Geef elkaar tips!

PROGRAMMA

Lezen

Opdracht 1 maken en nakijken

(blz. 238)

Opdracht 1,  blz. 238

1 Uit dit onderzoek blijkt duidelijk dat het merendeel van de forenzen die voor hun woon-werkverkeer van de trein afhankelijk zijn, zich vooral  ergert aan de vele vertragingen.

 

2 Volgens de Raad voor de Gezondheid  worden in ons land de laatste decennia veel te veel antidepressiva gebruikt.

3 Op deze boerderij worden koeien gehouden voor de vleesproductie; er wordt hier noch kaas noch boter bereid.

4 Het lijkt erop dat geschreven teksten als bron van cultuurhistorische kennis bij de jeugd van tegenwoordig een steeds kleinere rol spelen.

5 De groep Tsjechische wintersporters uit Pilsen was een uur na aankomst in de Franse Alpen al aan het skiën.

6 correct: studenten is niet het onderwerp, maar het meewerkend voorwerp; het gebruik (enkelvoud) is onderwerp

Moest (aan) de studenten Nederlands op de universiteit het gebruik van de lijdende vorm nog worden uitgelegd?

7 Een van de eerste (pioniers) die (meervoud) kort na de Tweede Wereldoorlog meehielpen bij de ontginning van de Noordoostpolder, was mijn later geridderde oom Jaap Borst.

Het woord ‘die’ verwijst naar ‘pioniers’ en is dus meervoud. Dus moet ‘meehielp’ ook in het meervoud: meehielpen.

8 correct: bij constructies met ‘Zowel … als …’ volgt bij enkelvoudige elementen op de puntjes een enkelvoudige persoonsvorm, dus was.

Zowel de gemeente als de eigenaar van de loods was nalatig geweest met betrekking tot de naleving van de veiligheidsvoorschriften.

9 Huizen, bedrijfspanden en het hele dagelijks leven van de toekomst zullen voorzien zijn van energiebesparende snufjes en duurzame apparatuur.

10 Deze geradicaliseerde jongeren streven naar een samenleving die (enkelvoud) niet volgens de door hen verafschuwde westerse normen en waarden ingericht is.

Het woord ‘die’ verwijst naar ‘samenleving’ en is dus enkelvoud. Dus moet ‘zijn’ ook in het enkelvoud: is.