Thema 2 B1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Thema 2: Voeding en vertering

Basisstof 1

Voedingsmiddelen en voedingsstoffen

Wat gaan we doen?

• Wat weet je al?
• Leerdoelen 
• Uitleg 2.1 Voedingsmiddelen en voedingsstoffen
  
• Opdracht
• Afsluiting 

            

Wat is het verschil tussen een voedingsstof en een voedingsmiddel?

Welke voedingsstoffen ken je al?

Leerdoelen 2.1

2.1.1 Je kunt de functies van voedingsstoffen en voedingsvezel in voedingsmiddelen noemen.

  

2.1.2 Je kunt zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken noemen.

Voedingsmiddelen en 

voedingsstoffen

Voedingsmiddelen:

•  Alle producten die je eet en drinkt
• Plantaardige voedingsmiddelen of dierlijk voedingsmiddelen

Voedingsstoffen zijn de bruikbare bestanddelen uit ons voedsel wat ons lichaam nodig heeft voor energie, groei en herstel.

Functies van voedingsstoffen

Bouwstoffen zorgen voor groei, ontwikkeling en herstel.

Met behulp van bouwstoffen kan je lichaam nieuwe cellen en weefsels maken

Brandstoffen gebruik je om energie van te krijgen. 

Jouw lichaam verbrandt deze stoffen, zodat je kunt bewegen of leren  en om je lichaamstemperatuur op peil te houden.

Reservestoffen en beschermende stoffen

Reservestoffen worden opgeslagen in jouw lichaam totdat deze het nodig heeft. 

Beschermende stoffen zorgen ervoor dat je lichaam gezond blijft. 

Alle voedingsstoffen op een rij

• Vetten (complexe moleculen)
• Eiwitten (complexe moleculen)
• Koolhydraten (complexe moleculen)
• Water (simpel, direct op te nemen)
• Mineralen (simpele bouw, direct op te nemen)
• Vitamines (simpele bouw, direct op te nemen.

*Voedingsvezel --> nodig ter bevordering darmperistaltiek/darmwerking

Eiwitten

• Eiwitten dienen als bouwstoffen en worden bij een teveel gebruikt als brandstof. 

• Bijvoorbeeld nodig voor de vorming van cytoplasma en bij de vorming van spieren.

• Een teveel aan eiwit wordt omgezet naar vet en dan opgeslagen als reservestof

• Ze zitten veel in vlees, vleesvervangers en eieren.

Koolhydraten

• Koolhydraten dienen als brandstof, maar worden soms gebruikt als bouwstof of reservestof. 

• Voedingsvezels zijn ook koolhydraten

• Voorbeelden: suikers zoals glucose, zetmeel en glycogeen

Vetten

• Vetten dienen vooral als brandstof, 

• maar worden ook gebruikt als bouwstof en

• worden wanneer je meer binnenkrijgt dan nodig, snel opgeslagen onder je huid als reservestoffen.

Water

• Water is de belangrijkste bouwstof voor het lichaam en water speelt een belangrijke rol bij het vervoeren van andere stoffen in het lichaam.

• Je lichaam bestaat voor ongeveer 60% uit water

Mineralen

• Mineralen in ons lichaam zijn vooral bouwstoffen en beschermende stoffen. 

• Het zijn zouten, bijvoorbeeld calcium (voor je botten), natrium, magnesium en ijzer.

Vitaminen

• Vitaminen zijn de belangrijkste beschermende stoffen. 

• Er zijn er veel en zorgen dus dat je 

gezond blijft.

Opbouw van je huid en om goed te kunnen zien

Voor de werking van het zenuwstelsel

Nodig voor de vorming van bloedcellen en voor de weerstand tegen ziektes

Voor het vastleggen van kalk in de botten

Voedingsvezels 

• Verzamelnaam voor plantaardige stoffen die je lichaam niet kan verteren

• Vezels behoren tot de koolhydraten, afkomstig uit de celwanden van planten

• Zorgen voor een verzadigd gevoel (dat je genoeg gegeten hebt)

• Belangrijk voor een goede darmwerking om bijvoorbeeld geen verstoppingen te krijgen

Zelfstandig aan de slag

• Maak opdracht 1 t/m 10 (opdracht 8 wordt een poster)

Klaar?

Lees de Samenhang op bladzijde 96 en maak opdracht 11 als je eerder klaar bent

Afsluiter B1

Water is een belangrijke

1. Bouwstof
2. Brandstof
3. Reservestof
4. Beschermende stof

Koolhydraten zijn

1. Brandstof
2. Brandstof, bouwstof
3. Brandstof, bouwstof en reservestof
4. Brandstof, bouwstof, reserve- en beschermende stof

Vetten zijn

1. Bouwstof
2. Bouwstof, beschermende stof
3. Bouwstof en brandstof
4. Bouwstof, brandstof, en reservestof

Vezels zijn nodig voor

1. Stoelgang
2. Darmperistaltiek
3. Energie
4. Bescherming

Veel calorieën maken je dik.

1. juist
2. onjuist

Vlees bevat

1. Eiwitten, vetten en mineralen en vitaminen
2. Eiwitten en vetten
3. Koolhydraten en vetten
4. Koolhydraten en mineralen

Bouwstoffen heb je vooral nodig voor

1. Groei, herstel en energie
2. Groei, ontwikkeling en herstel vervanging
3. Groei en herstel
4. Groei en energie

Beschermende voedingsstoffen zijn

1. Vetten, mineralen en vitamines
2. Vitamines en mineralen
3. Koolhydraten, mineralen en vitamines
4. Vetten en vitamines

biologiepagina.nl

Hoeveel procent heb je gescoord?

Lastig?

Neem de volgende uitlegvideo nog eens door...