3.8 Het Middellandse Zeegebied: klimaat en landschap

3.8 Het Middellandse Zeegebied

Klimaat en landschap
1 / 45
volgende
Slide 1: Tekstslide
AardrijkskundeMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 45 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

3.8 Het Middellandse Zeegebied

Klimaat en landschap

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Feitjes
  • Grootste binnenzee ter wereld
  • Zonder binnenzee zou het gebied woestijn zijn
  • 6 miljoen is de zee al eens ingedampt door de sluiting van de Straat van Gibraltar 
  • Gevormd door tektonische platen 

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Als je deze paragraaf hebt bestudeerd, kun je: 
  • De kenmerken van het klimaat in het Middellandse Zeegebied in zomer en winter noemen
  • Verklaren waardoor het Middellandse Zeegebied een Cs-klimaat
  • Met gebruikmaking van het begrip waterbalans uitleggen waarom water een grote invloed heeft op het landschap in het Middellandse Zeegebied 

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Tekenopdracht
Andermaal: Teken de klimaatgrafiek van Athene
Maar dit keer individueel, op een werkblad met oorzaken en gevolgen. 
Gebruik de kennis die je tot nu toe hebt vergaard en de Atlas.
Meer sturing nodig? Vraag om hints. 

Slide 7 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oorzaken neerslag
Verplaatsing ITCZ (in de zomer meer onder invloed van Hogedrukgebied, Azorenhoog) daardoor dalende lucht en droog weer.
In de winter meer invloed van lagedrukgebieden en daardoor meer neerslag
Daarnaast in winter meer invloed van koude lucht uit het noorden wat botst met warme lucht uit het zuiden
Ligging gebergten rondom Athene kan neerslag beïnvloeden

Oorzaken temperatuur
  • Breedteligging = In de winter minder zonne-energie dan in zomer
  • Verplaatsing drukgebieden als gevolg van verplaatsing ITCZ
  • Temperatuur zeewater
  • Droge zomers betekent minder verdamping en dus meer energie en dus warmte beschikbaar

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Middellandse zeeklimaat
  • Mengvorm steppeklimaat + gematigd zeeklimaat
  • Zomer: hogedrukgebieden vanuit Noord-Afrika schuiven op naar het noorden > tijdelijk steppeklimaat.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Middellandse zeeklimaat
  • Mengvorm steppeklimaat + gematigd zeeklimaat
  • Winter: hogedrukgebieden schuiven terug naar Noord-Afrika  > tijdelijk gematigd zeeklimaat.

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Middellandse Zeeklimaat = Cs(a)
C = zeeklimaat
s = zomer droogte
a = warm

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Middellandse Zeeklimaat = Cs(a)

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Weet je nog?

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hogedrukgebied:                                                         Lagedrukgebied:
dalende lucht                                                                 Stijgende lucht

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Winden M.-Z.
  • Overheersende windrichting: (zuid)westenwind
  • Soms wordt er een depressie (lagedrukgebied) vanaf de Atlantische Oceaan boven de Middellandse Zee geblazen.
Lagedrukgebied = stijgende lucht

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lokale winden
Wanneer er een depressie boven de M.-Z. ligt, zorgt dat voor lokale winden:
  • 1. Sirocco
  • 2. Mistral

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lokale winden
1. Sirocco:
  • Komt vanuit het zuiden (woestijn), dus is erg warm en droog.
  • Warme lucht kan veel vocht bevatten.
  • Zorgt voor hevige buien.

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

  • Foto 1: De Sirocco vanuit de ruimte gezien 
  • Foto 2: Saharastof op auto's in Nederland

Slide 21 - Tekstslide

De Sirocco vanuit de ruimte
Saharastof op auto's in Nederland
Lokale winden
2. Mistral:
  • Komt uit de bergen, is koud.
  • Is een 'valwind': hoog in de bergen is de lucht dusdanig ver afgekoeld (en zwaar geworden), dat deze uit de lucht komt 'vallen'. 


Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waterbalans
Waterbalans = neerslag min verdamping.
Winter: positief                  Zomer: negatief

Groot water tekort in de zomer:
  • Veel toeristen > stijgende watervraag
  • Landbouw > veel irrigeren

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

De warme zomermaanden met de zomerdroogte veroorzaken problemen

Het verschil tussen de neerslag en de verdamping: Waterbalans

Neerslag intensiteit = hoe heftig zijn de buien?

Neerslag variabiliteit = consistentie van neerslag


Voorbeeld: In Nederland zijn de zomerse onweersbuien van een hoge neerslag intensiteit. Maar doordat Nederland neerslag heeft in alle maanden is de neerslag variabiliteit laag.

Slide 24 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Mediterrane vegetatie
Planten die aangepast zijn aan droogte, zoals:
  • Olijfbomen
  • Kurkeiken
  • Wijnranken
  • Sinaasappelbomen
Leerachtige bladeren: houden vocht goed vast.
+
- Kunnen makkelijker bij het grondwater.
- Voorkomen erosie

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Mediterrane vegetatie
Ondanks dat deze vegetatie goed tegen droogte kan, groeien ze beter als er extra water beschikbaar is:

Irrigatielandbouw

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aanpassingen
Verbouw op terrassen. 

Minder snelle afstroming

Meer infiltratie

Minder bodemerosie

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aanpassingen
Muurtjes, kleine akkers

Vangt geërodeerde grond op. 


Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Ontziltings-installaties


Zout zeewater omzetten in zoet drink- en irrigatiewater.

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Intensieve landbouw: maximale opbrengst halen

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 32 - Link

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat gebeurt er als de oogst van het land is?
het land ligt braak = omgeploegd (klaar voor  volgend jaar) + onbedekt

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Oorzaken?
Gevolg (na oogst)?
Waarom kwetsbaar (fysische dimensie)?

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bodemverlies = verlies van nut voor landbouw, 
bv. vanwege toegenomen onvruchtbaarheid

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoe heten deze 'smalle openingen' naar de M.-Z.?
Het Kanaal
Dode zee
Bosporus
Straat van Gibraltar

Slide 43 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Leg uit waarom deze klimaatgrafiek past bij het M.-Z. klimaat.

Slide 44 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is de overheersende windrichting in het Middellandse Zeegebied?
A
Zuid-oost
B
Noord-oost
C
Zuid-west
D
Noord-west

Slide 45 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies