Pluriforme samenleving - verzuiling en ontzuiling

Verzuiling en ontzuiling
1 / 17
volgende
Slide 1: Tekstslide
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 17 slides, met tekstslides.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Verzuiling en ontzuiling

Slide 1 - Tekstslide

Nederland tot 1960
Verzuild en gesloten
  • Weinig sociale mobiliteit - vast op de sociale ladder
  • Samenleving gezinsgericht - weinig tolerantie + strikte taakverdeling gezinnen (man kostwinner, vrouw zorgt voor huishouden)  
  • Strikte hiërarchische verhoudingen - rangen en standen / scherpe sociale scheidingslijn
  • Verzuild land - maatschappelijk leven bepaald door geloofs- en levensovertuigingen

Slide 2 - Tekstslide

Verzuiling
Strijd tussen maatschappelijke groeperingen
Op basis van politieke ideologie of geloofsovertuiging zetten de burgers zich in voor hun eigen belang
Iedereen was  met werk, ontspanning en gezin verbonden aan een 'zuil'
Voorbeeld: Socialisten: Socialistische vakbond, Stemmen op SDAP, Luisteren naar VARA, 'Het Volk' en een 'rode' sportclub

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Tekstslide

Na 1960: ingrijpende veranderingen
Sociale en culturele revolutie in de jaren 60:
  • Nieuwe verhoudingen
  • Meer aandacht individu
  • Ontkerkelijking en ontzuiling
  • Opkomst jongerenculturen
  • Diversificatie media--aanbod
  • Globalisering 

Slide 5 - Tekstslide

Nieuwe verhoudingen
Eind jaren '50 groeit de welvaart veel
  • Woningnood neemt af
  • Lonen stegen
  • Mensen kochten luxe producten, eerst tv, koelkast of auto
Nederland werd een consumptiemaatschappij:
Samenleving waarin het bedrijfsleven zich sterk richt op het produceren van aantrekkelijke luxegoederen voor consumenten

Slide 6 - Tekstslide

Nieuwe verhoudingen
Welvaart zorgt ervoor dat kinderen van lagere sociaaleconomische milieus doorleren. Met steun van de overheid - toename sociale mobiliteit
Hogere opleidingsniveau zorgt voor grotere mondigheid
- Gezag niet meer vanzelfsprekend
- Men luisterde minder naar de kerk

Slide 7 - Tekstslide

Gevolgen
  • Sociale controle tussen mensen werd minder
  • Ideaal van 'vrijheid, blijheid' leidde soms tot onverschilligheid en afzijdigheid
  • Zorg voor buren en familie minder vanzelfsprekend
  • Meer ruimte voor individuele ontplooiing
  • Jongeren sneller zelfstandig wonen
  • Nieuwe samenlevingsnorm (ongehuwd/woongroepen)

Slide 8 - Tekstslide

Emancipatie
Vrouwen kregen een hoger opleidingsniveau en eigen inkomen
Feministische actiegroepen eisten gelijke lonen voor gelijk werk
Daarnaast ook zelfbeschikkingsrecht over lichaam - vrije keuze abortus + vergoeding pil
Feministen eisten ook: verkorting arbeidstijd + betere kinderopvang

Slide 9 - Tekstslide

Slide 10 - Tekstslide

Feministen bereikten
Abortus uit Wetboek van Strafrecht
Pil wordt vergoed
Goede opleiding en baan vanzelfsprekend
Mannen vaker thuis 
Vanuit deze emancipatie emancipeerde andere groepen zich ook: homohuwelijk + gelijke rechten als heteroseksuele stellen, bijv. erfrecht 

Slide 11 - Tekstslide

Ontzuiling
Meer dan 80% geen actief lid meer van een kerkgenootschap
Televisie speelt een grote rol in de ontzuiling - beeld andere zuilen
Scheidslijnen tussen zuilen verdwenen
Kranten en verenigingen gingen los van de zuil - secularisatie

Slide 12 - Tekstslide

Opkomst jongerenculturen
Werkende jongeren hoefden steeds minder geld af te staan aan ouders.
Oorzaak: Groeiende welvaartsgroei 
Gevolg: meer geld te besteden
Jongeren gingen luxegoederen kopen, zoals brommers en gingen meer uit, bijv. bioscoopbezoek.

Slide 13 - Tekstslide

Jongerenculturen
Door 'rock-'n-roll' ontstond een jongerencultuur:
- Jongens met vetkuiven, meisjes met jurken en petticoats. 
Later komen ook hippies, provo's en krakers.
Huidige jongerenculturen meestal gerelateerd aan kleding- en muziekstijl.
Jongeren hebben meet vrije tijd, omdat ze minder hoeven te werken in het huishouden en familiebedrijf

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Diversificatie media-aanbod
Overheid regelde en bewaakte tot de jaren 60 de zendtijd op radio en televisie - Omroepwet
1 Tv-zender en 3 radiostations. 
Elke zuil had een eigen omroep en was gericht op alleen de eigen identiteit en ideeën 
Piratenzenders, Veronica en Noordzee, dwongen verandering af. Zonden uit vanaf de Noordzee, vooral popmuziek, buiten omroepwet en werden betaald door reclame

Slide 16 - Tekstslide

Commerciële zenders
Eind jaren 80: uit Luxemburg beginnen commerciële zenders. Leidde tot een einde van het oude omroepstelsel.
Wetten werden aangepast - tientallen commerciële zenders ontstaan naast de publieke omroep 
Wereldwijde communicatie werd mogelijk - email, google, etc.
Mensen gingen internationaal werken en de arbeidsmarkt globaliseert 

Slide 17 - Tekstslide