Woordsoorten wie,die en dat

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

07 02 24 | H 2 | gram | woordsoorten wie, die & dat

Terugblik vorige les

• Magister | nog géén huiswerk, dus: noteren! 
• Vorige les: verwijswoorden (mannelijk, vrouwelijk, enkelvoud, meervoud)
• Opdracht 1 t/m 4 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen dat wie, die en dat tot verschillende woordsoorten behoren. 
• Je kunt de woorden wie, die en dat op de juiste manier toepassen.
• Je kunt uitleggen wat een antecedent is. 

wat is een antecedent?

Datgene waarnaar een betrekkelijk voornaamwoord verwijst, heet het antecedent. 

Verschillende opties: één woord , maar ook een hele zin. 

Voorbeelden: 

Het boek dat ik schrijf, wordt prachtig. 

In een boom die vroeg bloeit, ... (boom = antecedent van die).

woordsoorten bij wie

• betrekkelijk voornaamwoord (betr.vnw)
• betrekkelijk voornaamwoord met ingesloten antecedent (betr.vnw m.i.a)
• vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Wie als betr.vnw

De oude vrouw van wie ik dit geld heb gekregen, heeft vandaag de loterij  gewonnen. 

Wie als betr.vnw m.i.a.

Wie de schoen past .... . 

Wie uitslaapt, is meestal niet moe.

Proef:

degene die

hij die

Wie als vr.vnw

Wie heeft zijn boeken niet bij zich?

Welke woordsoort hoort bij wie?
De docent van wie ik een onvoldoende heb gekregen, is nu ontslagen

1. betr.vnw
2. vr.vnw
3. betr.vnw m.i.a.

Welke woordsoort hoort bij wie?
Wie deze vraag kan oplossen, begrijpt dit onderdeel

1. betr.vnw m.i.a.
2. vr.vnw
3. betr.vnw

Welke woordsoort hoort bij wie?

Wie is er nu aan de beurt?

1. betr.vnw
2. vr.vnw
3. betr.vnw m.i.a.

Woordsoorten bij die

• aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)
• betrekkelijk voornaamwoord (betr.vnw)  

wat is een antecedent?

Datgene waarnaar een betrekkelijk voornaamwoord verwijst, heet het antecedent. 

Verschillende opties: één woord , maar ook een hele zin. 

Voorbeelden: 

Het boek dat ik schrijf, wordt prachtig. 

In een boom die vroeg bloeit, ... (boom = antecedent van die).

Die als aanw.vnw

• Die pen is van mij.
• Die man is mijn oom.

Die als betr.vnw

• De man die daar zit, is een miljonair.  
• De vrouw die daar loopt, zag ik gisteren in het park.

Welke woordsoort hoort bij die?
De vrouw in die auto daar, is mijn tante.

1. betr.vnw
2. aanw.vnw

Welke woordsoort hoort bij die?
De jongen die gevallen is, heeft zijn knie geschaafd.

1. betr.vnw
2. aanw.vnw

Woordsoorten bij dat

• Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)
• betrekkelijk voornaamwoord (betr.vnw)
• onderschikkend voegwoord (os.vgw)  

Dat als aanw.vnw 

• Dat huis is erg groot. 
• Ik vind dat raam te klein

Dat als betr.vnw

• Het raam dat erg klein is, wordt vervangen door een groter raam.
• Het huis dat daar staat, wordt volgende week gesloopt.

Dat als os.vgw

Onderschikkend voegwoord 

Verbindt hoofdzin en bijzin aan elkaar.

• Het is niet fijn dat we weer op school zijn.
• ik vind het fijn dat de frikandelbroodjes in de aanbieding zijn.

welke woordsoort hoort bij de dat?
Het mens dat de bril droeg, heeft geld aan de daklozen gegeven.

1. aanw.vnw
2. betr.vnw
3. os.vgw

welke woordsoort hoort bij de dat?
Dat huisje heeft een erg groot raam.

1. aanw.vnw
2. betr.vnw
3. os.vgw

Ik vind het slecht dat er volgende week 4 toetsen zijn.

1. betr.vnw
2. aanw.vnw
3. os.vgw

Maken

H2 Grammatica Woordsoorten

die, dat, wat

Opdracht 1, 2 en 4

Uitleg theorie

Een antecedent kan ook ingesloten zijn in een betrekkelijk voornaamwoord: Wat je zegt, ben je zelf.

Hier is het antecedent (dat) ingesloten in wat, dit heet een ingesloten antecedent. 

Voorbeelden:

1.  De jongen die daar staat, zit bij mijn broer in de klas.
2.  
3.