Europa

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 4

Politiek

Europa

Doel

1. Je hebt kennis van hoe de Europese politiek is georganiseerd.
2.  Je hebt kennis van het ontstaan van Europa als politieke gemeenschap
   

Wat wil je deze les leren?

Wat heeft deze afbeelding met politiek te maken?

Drie definities van politiek

Alles waar de overheid mee te maken heeft of zou moeten hebben

Politiek is het streven naar een goede samenleving

Politiek is het vraagstuk over wie de macht heeft.

Rokeach test

Politieke stromingen

Links en recht:

Je kunt dat vanuit economisch beleid of vanuit ethisch beleid indelen. (Woerdman)

Maar ook van identiteit/internationale oriëntatie (Kriesi)

kosmopolitisme (links) versus nationalisme (rechts)

Politieke stromingen

Liberalisme	Imperialisme
Conservatisme	Ecologisme
Socialisme	Feminisme
Populisme	Nazisme
Nationalisme	Fascisme

Er is veel te doen over populisme.
Wat zijn kenmerken van populisme?

Kenmerken populisme

• Komt op het voor het volk, vertegenwoordigt het volk (tegenover de elite)
• Volk wordt mono-etnisch ingedeeld
• Zet zich af tegen de elite
• Kent een duidelijke leider
• Problemen zijn niet ingewikkeld, andere politici maken ze ingewikkeld.     (Omdat ze andere belangen dienen, eigen belang en/of belangen bedrijfsleven/buitenland)

Wie kent het Europese volkslied?

entente cordiale: hartelijke verstandhouding (Marokko en Egypte, maar eigenlijk Duitsland)

Triple Entente Rusland (2-fronten oorlog kunnen voeren)

groot maar zwak, bosnie als laatste provincie.

Servie

Ottomaanse rijk, zieke man Europa

griekenland 1820, de hele Balkan 19e eeuw onafhankelijk

Servie is de luis in de pels, Rusland

Macht Servië door Rusland

Rusland beschermer van Slavische volken al eeuwen.

Slavische taal

Oostslaven: Rusland, Wit-Rusland en Oekraïne

Westslaven: Polen, Tsjechië, Slowaken

Zuidslaven (Joegoslaven) is Balkan

Ambitie Servië is groot zuid Slavisch rijk

Zwarte Zee is essentieel voor Rusland, maar heeft geen warm water haven.

Groeiend nationalisme (Duitse oorlogsvloot bedreigend voor Engelse Hegemonie) 1870 Frankrijk oorlog verklaard tegen Pruisen. (kroonprins Spanje en dat wilde Frankrijk niet) Napoleon III in de pan gehakt, Elzas ingenomen en in machtscentrum van Franrijk (spiegelzaal in versailles) werd Duitse Rijk uitgeroepen. Bismarck.

Duitsland ontstaan

Duitse taal, Duits volk, maar het was geen staat

Pruisen (Bismarck) heeft verschillende Duitse landen samengevoegd tot een Keizerrijk.

1870-1871 Frans- Pruisische oorlog. (Elzas en Lotharingen geannexeerd --> vergelijking Krim)

Keizerrijk Duitsland werd uitgeroepen in spiegelzaal in Versailles.

Frankrijk bijzonder vernederend.

Daarom alliantie met Rusland, vanuit revanche gevoelens.

Er ontstonden allianties, samenwerking tussen landen. Rusland wilde graag toegang tot Middellandse Zee, Engeland wilde Duitsland in toom en Frankrijk zag vooral Duitsland-Oostenrijk -Hongarije als bedreiging en werkte samen met Russen. Von Schlieffenplan (Niet op 2 fronten, dus blitskrieg Frankrijk)

1945 de puinhopen van 2 oorlogen

90 miljoen doden (30 om 60 miljoen)

(foto Bergen Belsen is van George Rodger)

Veiligheidsdilemma

Staten even sterk aan elkaar zorgt voor vrede.
Hierdoor ontstaat een hegemonistische ambitie van staten

hegemonie (oost-west) over de ander willen heersen is hegemonie.

Geef in twee woorden aan wat Jean Monnet, 'vader van Europa' gedaan heeft om het veiligheidsdilemma te slechten?

1. Intergouvernementeel is samenwerking met autonomie van lidstaten.

2. Supranationaal is een staatsoverstijgend orgaan.

1. Beide stellingen zijn juist
2. Alleen stelling 1 is juist
3. Alleen stelling 2 is juist
4. Beide stellingen zijn onjuist

EU 1993 supranationaal en intergouvernementeel

(na verdrag Maastricht 1992)

Subsidiariteitsbeginsel

Lidstaat of EU bevoegd?

Verdrag van Lissabon

Raad van ministers en Raad van Europese Unie

In het vorige plaatje stond de raad voor de Europese Unie niet vermeldt. Wat doet dit orgaan?

De Raad van de Europese Unie is de vergadering van ministers uit de nationale regering van elke lidstaat die bijeenkomt om wetten aan te nemen en het beleid af te stemmen. De samenstelling van deze vergaderingen verschilt afhankelijk van het te bespreken onderwerp. De Raad van de EU neemt samen met het Europees Parlement besluiten over Europese wetten.

Wetgevingsprocedure EU