12.4

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 5

11.4 Regeling glucoseconcentratie

Regeling van glucoseconcentratie

Wat is je bloedsuikerspiegel?

1. Hoeveelheid glucose in het lichaam
2. Hoeveelheid glucose in het bloed

Bloedsuikerspiegel

Koolhydraten in maaltijd worden verteerd en opgenomen 

Glucose in het bloed gaat stijgen

Glucoseconcentratie moet binnen de norm gehouden worden

(niet te hoog / niet te laag)

Twee organen 

Welke twee organen zorgen dat het glucose in het bloed binnen de norm wordt gehouden?

Alvleesklier 

Cellen: eilandjes van Langerhans

2 typen cellen: alfa en bètacellen

Hormoonproducerende cellen 

Alfa cellen maken glucagon

Bètacellen maken insuline 

Regelschema 

Na een maaltijd zal glucose stijgen (bètacellen) 

Insuline wordt afgegeven

Welk orgaan maakt insuline?
En wat is het effect van insuline?

1. Alvleesklier - glucose wordt omgezet in glycogeen
2. Alvleesklier - glycogeen wordt omgezet in glucose
3. Schildklier - glucose wordt omgezet in glycogeen
4. Schildklier - glycogeen wordt omgezet in glucose

Regelschema 

Na een maaltijd zal glucose stijgen (bètacellen) 

Insuline wordt afgegeven

Insuline zet de lever en de spieren aan om glucose om te zetten in glycogeen

Glucose wordt bewaard zonder dat de bloedsuikerspiegel te hoog is

Insuline en glucose 

Bevordert de opname van glucose in cellen 

Insuline moleculen binden aan receptoren in het celmembraan 

Cascade van reacties

Insuline moleculen binden aan receptoren, er worden glucosepoortjes gemaakt en glucose kan naar binnen 

Regelschema 

Bloedsuikerspiegel daalt (alfacellen) 

Glucagon wordt afgegeven 

Welk orgaan zorgt dat glucagon in het bloed komt?
En wat is het effect van glucagon?

1. Lever - glucose wordt omgezet in glycogeen
2. Lever - glycogeen wordt omgezet in glucose
3. Alvleesklier - glucose wordt omgezet in glycogeen
4. Alvleesklier - glycogeen wordt omgezet in glucose

Regelschema 

Bloedsuikerspiegel daalt (alfacellen) 

Glucagon wordt afgegeven 

Glucagon zorgt ervoor dat glycogeen kan worden omgezet in glucose

Glucose wordt dan afgegeven aan het bloed, daardoor stijgt de bloedsuikerspiegel 

Teken mee!

Diabetes 

Bloedsuikerspiegel is altijd verhoogd 

Twee types 

- type 1

- type 2 

Welk hormoon kan zijn werk niet goed doen bij iemand met suikerziekte?

1. glycogeen
2. insuline
3. glucagon
4. adrenaline

Diabetes type 1 

Insuline wordt niet aangemaakt door de alvleesklier

Zelf insuline spuiten 

Jeugddiabetes 

Wel receptoren 

Vrijwel geen insuline

Diabetes type 2

De alvleesklier maakt niet meer voldoende insuline aan of het lichaam reageert niet meer op insuline

Lichaam is resistent geworden voor insuline

Door grote hoeveelheid glucose wordt er veel insuline gemaakt 

Hoeveelheid suiker in het bloed

Hormoon dat ervoor zorgt dat glucose wordt omgezet in glycogeen

Ziekte door problemen bij de productie van en/of reactie op insuline

Belangrijkste suiker in het bloed

Reservestof die wordt opgeslagen in de lever en spieren

Hormoon dat ervoor zorgt dat glycogeen wordt omgezet in glucose

glucosegehalte

insuline

diabetes

suikerziekte

glucose

glucagon

glycogeen

Spanning 

Hormonen

Signaalstoffen

Kunnen cellen of organen aanzetten om een bepaalde functie uit te laten voeren

Vecht of vlucht reactie 

Veel energie 

Hoog:

hartfrequentie 

ademhalingsfrequentie 

Meer zuurstof & bloed naar spieren 

Vecht of vlucht reactie 

Bijnieren 

Binnenkant = bijniermerg 

Bijniermerg produceert adrenaline 

- angst, stress en woede 

Vecht of vlucht reactie 

Bijniermerg produceert adrenaline 

zorgt voor de omzetting van glycogeen in glucose 

De omzetting van glycogeen in glucose verloopt in stappen