Hv2, betoog schrijven, H4, 03/02/22

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom HV2Q! 

Boek en schrift op tafel?

Telefoon in de telefoontas?

Tas op de grond? 

Wat gaan we vandaag doen?

- Lezen in Wild 

- Uitleg schrijven van een overtuigende tekst

- Even oefenen

- Aan de slag!

Lezen in 'Wild'

blz. 152

Overtuigende tekst

In een overtuigende tekst probeer je de lezer te overtuigen van jouw mening. 

Een overtuigende tekst bevat altijd een standpunt, bijvoorbeeld: 'De schoolpauzes op het Huygens College moeten met 10 minuten verlengd worden' of 'Iedere leerling moet een laptop krijgen van school'

Dit standpunt wordt ondersteund door argumenten, je maakt duidelijk waarom je iets vindt. Bijvoorbeeld: 'Omdat ICT-vaardigheid in de toekomst van groot belang zal zijn. Het is dus goed om daar op de middelbare school alvast mee te beginnen'. 

Schrijven van een betoog (overtuigende tekst)

Een betoog schrijf je als volgt:

1. Je schrijft een inleiding waarin je het standpunt noemt

2. Je schrijft een middenstuk waarbij je bij ieder nieuw argument een signaalwoord noemt. (Om te beginnen, daarnaast, bovendien, vervolgens etc.)

3. Je schrijft een slot waarin je het standpunt kort herhaalt en een conclusie geeft. (Al met al, dus, kortom, daarom etc.)

4. Verzin een passende titel

Titel

Zorg ervoor dat de titel aanspreekt, nieuwsgierig maakt en aansluit bij de tekst. 

               Daarom is het vaak makkelijker om je titel pas aan het eind te verzinnen!

Een betoog heeft als tekstdoel:

1. Informeren
2. Amuseren
3. Overtuigen
4. Activeren

Het zal mij verbazen als dit jaar de carnavalsoptocht in Den Bosch doorgaat. [Er wordt namelijk een erg harde wind voorspeld.]

1. Standpunt
2. Argument

Marcus is duidelijk te veel bezig geweest met de beest uithangen; nu heeft hij een flinke studievertraging opgelopen!

Wat is het argument in bovenstaande argumentatie?

1. Marcus heeft een flinke studievertraging opgelopen.
2. Marcus is duidelijk te veel bezig geweest met de beest uithangen.

[Het Nederlands verloedert] want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. Argument
2. Standpunt

Wat doet een schrijver als hij als tekstdoel OVERTUIGEN heeft?

1. Hij legt uit en geeft vooral feiten
2. Hij probeert je een mening te geven met argumenten.
3. Hij probeert je te overtuigen iets te gaan doen.
4. Hij schrijft een tekst die je voor de gezelligheid kunt lezen.

Ik denk niet dat de PvdA veel stemmen zal krijgen bij de verkiezingen, want ik denk dat veel kiezers erg tevreden zijn over het beleid van premier Rutte.

Wat is het standpunt in bovenstaande argumentatie?

1. Ik denk niet dat de PvdA veel stemmen zal krijgen bij de verkiezingen
2. Ik denk dat veel kiezers erg tevreden zijn over het beleid van premier Rutte

Bedenk een argument voor de stelling: Het maken van reclames voor alcohol moet worden verboden.

Bedenk een argument tegen de stelling: Middelbare scholieren moeten gratis gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer.

Wat zou een goede stelling voor een betoog kunnen zijn?

Ik denk dat ik later er iets aan heb als ik goed kan argumenteren.

0100

Aan de slag!

Wat? Opdracht 2 (blz. 114)

Doel? Voorbereiden op het schrijven van een betoog voor een cijfer

Tijd? Je hebt deze les om aan de opdracht te werken.

Klaar? Bekijk de stellingen bij opdracht 3. Kies twee stellingen en bedenk bij iedere stelling minimaal twee argumenten voor en één argument tegen. 

 

Opdracht: Schrijf een betoog

Gebruik 1 van onderstaande stellingen:

• Gewelddadige games moeten verboden worden.
• De pauzes op  deze school moeten met 10 minuten verlengd worden. 
• Het is tegenwoordig onmogelijk om zonder telefoon te leven. 
• Deze school moet een huiswerkvrije school worden. 
• Leerlingen moeten verplicht één uur per week lezen in een leesboek. 
• Het maken van reclames voor alcohol moet worden verboden.
• Appen op de fiets moet verboden worden. 
• Middelbare scholieren moeten gratis gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer.
• De Nederlandse overheid moet de verkoop van tabakswaren verbieden.

Schrijven van een betoog

Een betoog schrijf je als volgt:

1. Inleiding --> benoemen standpunt en aandacht trekken van de lezer

2. Kern --> 1 alinea per argument (minimaal twee argumenten)

             --> 1 alinea met tegenargument en weerlegging

3. Slot --> herhaling van het standpunt met samenvatting en/of conclusie

Let op: 

Let goed op de signaalwoorden in je betoog. 

Besteed tijd aan je titel! Verzin deze op het allerlaatst.

Vind je deze opbouw moeilijk? Ik heb een bouwplan gemaakt het kan je helpen om een betoog te schrijven. 

Schrijven van een betoog

Aan de slag!

Wat? Opdracht 1 (blz. 121-122)

Hoe? Je mag antwoorden op de vragen ook markeren in de tekst, let er dan goed op dat je de vragen erbij zet!

Tijd? Je hebt deze les om aan de opdracht te werken.

Klaar? Maak opdracht 4 (blz. 116)

 

 

Opdracht 5, blz. 83

Opdracht 5, blz. 83

• 9 Examencijfers zeggen niets over (1) de creativiteit van de leerlingen, (2) de mondigheid van de leerlingen, (3) de zelfredzaamheid van de leerlingen en (4) de sociaaleconomische achtergrond van de leerlingen. (5) Bovendien verschillen scholen volgens de onderwijsinspectie niet zo veel van elkaar.
  
• 10 Hij bedoelt ermee dat de opleidingen in het hoger onderwijs eigenlijk niet goed met elkaar te vergelijken zijn. Dat komt doordat het hoger onderwijs zo onoverzichtelijk is: dezelfde studies kunnen bij de ene opleiding een heel andere naam hebben dan bij de andere.
  
• 12 overtuigen

Opdracht 1, blz. 113

• 1 (correcte) werkwoordspelling 
• 4 Hij had even geen zin om erover na te denken, want hij schreef een whatsapp, geen dictee.
  
• 5 Toch
  
• 
  

Opdracht 1, blz. 113

Opdracht 1, blz. 113

• 8 (1) Ze hoopt dat er een enge tiran komt die iedereen verplicht weer degelijk te schrijven. (2) Ze wil een campagne werkwoordspelling, met grote billboards langs de snelweg.
  
• 9 overtuigen – Natuurlijk is de tekst ook leuk om te lezen, dus je zou het ook een amuserende tekst kunnen vinden, maar de auteur wil vooral de lezer ertoe overhalen werkwoordspelling net zo belangrijk te vinden als zij zelf vindt.

Argumentatie

De afgelopen lessen hebben we het gehad over argumenteren. We hebben het toen ook gehad over:

- enkelvoudige, nevenschikkende en onderschikkende argumentatie.

- feitelijke en waarderende argumentatie 

Vandaag gaan we het hebben over het ontkrachten van een argument.

Argumentatie

In een betogende tekst, probeert de schrijver jou te overtuigen. Hoewel het geen 'live' debat is of een enerverende discussie, is het soms goed om ook andere argumenten in de tekst naar voren te laten komen. Dit noem je tegenargumenten. 

Als een schrijver aantoont dat de argumenten van zijn tegenstander niet kloppen, weerlegt hij hun argumenten. Dat noem je dus een weerlegging. 

Argumentatie

Een weerlegging

Met een weerlegging wordt een ander argument ontkracht. 

Paprika is een overbodige groente omdat er genoeg andere voedzame groenten zijn. Echter, uit recent onderzoek is gebleken dat paprika bij de 10% meest gegeten groentesoorten van Nederland hoort. Mocht deze groente wegvallen, betekent dat een groot aantal Nederlands minder groentes zal eten. 

Argumentatie

Een weerlegging kun je herkennen aan verschillende signaalwoorden.

Let bijvoorbeeld extra op woorden als: echter, daarentegen, daartegenover, integendeel, hoewel, toch, maar etc. 

De signaalwoorden die een tegenstellend verband aanduiden dus. 

Argumentatie

Scholen zouden maar vier dagen per week open moeten zijn. Leerlingen krijgen dan meer rust en hebben meer tijd voor hun huiswerk. Docenten krijgen ook meer tijd, waardoor ze leukere lessen kunnen ontwerpen en toetsen sneller na kunnen kijken. Er wordt gezegd dat dit niet kan, omdat er te veel lessen zijn om in vier dagen te kunnen stoppen. Maar door lesdagen te verlegen en roosters efficiënter te maken, kan het wel degelijk. 

Stelling? Argumenten? Tegenargument? Weerlegging? 

Opdracht 1, blz. 79

4. De meeste inzendingen zijn niet om aan te horen; daarom kunnen we beter stoppen met het Eurovisie Songfestival.

5. Omdat jongeren vaak nog niet goed weten wat ze willen, moet de leeftijdsgrens voor het laten plaatsen van tatoeages naar achttien jaar.

6. De gemeente moet hier bomen planten. Daar zou de buurt namelijk enorm van opknappen.

Opdracht 2, blz. 79-80

1. Ik ben voor de maatschappelijke dienstplicht, (A1) want jongeren moeten discipline leren. (A2) Ook moeten ze leren dingen te doen voor een ander in plaats van voor zichzelf. – schema D

Opdracht 2, blz. 79-80

2. (A1) De kans om met de opleiding tot artiest een baan te krijgen, is klein. (S) Daarom kun je er maar beter mee stoppen. (OA2) Werkgevers zitten echt niet te wachten op gediplomeerde clowns of goochelaars. – schema A

Opdracht 2, blz. 79-80

3 (S) Liggend naar een live concert luisteren is echt anders dan wanneer je op een stoel zit. (A1) Je bent meer ontspannen en (A2) met je ogen dicht kun je beter luisteren, (OA3) want je wordt nergens door afgeleid. – schema C

Opdracht 2, blz. 79-80

4 (A1) Met zwemmen train je elke spier in je lijf. (A2) Bovendien belast je je eigen gewicht niet, (OA3) want je drijft. (S) Daarom is zwemmen de beste work-out voor je lichaam. – schema C

Opdracht 2, blz. 79-80

5. (S) Ik wil dit jaar in de zomer graag weer naar Frankrijk, (A1) want het is een geweldig vakantieland. (OA2) Het is er altijd mooi weer en (OA3) de natuur is er werkelijk prachtig. – schema B

Opdracht 2, blz. 79-80

6 (S) Een (verplicht) energielabel voor reizen en vliegtickets is een goed idee, (A1) want dan wordt er vast minder gevlogen. (OA2) Reizigers weten dan namelijk hoeveel milieuonvriendelijke stoffen vliegtuigen uitstoten. – schema A

Opdracht 3, blz. 80-81

1. De Duitse taal als schoolvak
4.  

• 5. Duits is een relatief makkelijke taal voor ons, Duitsland is echt een filmland, Duitsland is een belangrijk vakantieland, trips naar Duitse steden zijn zeer populair, we doen veel zaken met Duitse bedrijven, we gaan allemaal naar de kerstmarkten daar.
• 6 (1) Er zit veel nuance in. (2) Het kan echt heel mooi klinken.

Zo... 

Na deze oefening wil ik dat jullie aan de slag gaan met het voorbereiden van een speech waarbij je ook argumenten dient te gebruiken. Op deze manier combineren we lezen/schrijven/spreken! Voor deze opdracht is een goede focus nodig... 

Maar nu eerst: we gaan een woordentrein maken. Ik noem een woord en als je de beurt krijgt moet je zo lang (totdat ik het zeg) iets vertellen over dat woord. Vervolgens noem ik een nieuwe naam met een nieuw woord en diegene moet van verder vertellen over dat nieuwe woord. Uiteraard wordt er wel een verbinding gemaakt met vorige woord. 

Bijvoorbeeld:...

De woordentrein

Bijvoorbeeld:...

1. Pindakaas --> Pindakaas is een heerlijk broodbeleg. In Amerika eten ze pindakaas ook wel vaak met jam. Hoewel het woord 'kaas' in pindakaas zit, bevat het helemaal geen kaas. Gek is dat hé? Verder moet ik je vertellen dat mijn vader geen pindakaas lust. Als de pot openstaat, begint hij al te kokhalzen. Verder ....

2. Mes --> wordt pindakaas met een mes op het brood gesmeerd. Je hebt verschillende soorten messen, smeermessen of snijmessen. Ik heb mezelf wel eens gesneden aan een scherp mes..... 

3. Pannenkoek --> Ik wilde toen namelijk mijn pannenkoek eten, maar ik prikte er doorheen waardoor ik in mijn vinger sneed..... 

ENZOVOORT

Brandjesblussen

Neem het uitgedeelde document voor je en lees mee. 

Deze opdracht zorg ervoor dat je leert overtuigen op een leuke manier, wat ook goed van pas komt bij bijvoorbeeld een sollicitatiegesprek. Het sluit goed aan bij waar we het in de les over hebben: argumenteren. 

Enkelvoudige argumentatie

Ik vind Game of Thrones de beste serie aller tijden, 

omdat ik de doorlopende verhaallijn heel sterk vind. 

S

A

Nevenschikkende argumentatie

Ik vind Game of Thrones de beste serie aller tijden, 

omdat ik de doorlopende verhaallijn heel sterk vind. 

Daarnaast vind ik de serie enorm goed gefilmd. 

Tot slot ben ik van mening dat de acteurs erg mooi spelen. 

S

A

A

A

Onderschikkende argumentatie

Ik vind Game of Thrones de beste serie aller tijden, 

omdat ik de doorlopende verhaallijn sterk vind. 

Die verhaallijn is zo sterk doordat allerlei verschillende ontwikkelingen tegelijk afspelen.

Het blijft daardoor ontzettend leuk om alle personages te volgen. 

S

A

OA

OA

Je moet je warm kleden als je de deur uitgaat, want de temperatuur komt vandaag niet boven nul.

Wat is het argument?

1. je moet je warm kleden als je de deur uitgaat.
2. want de temperatuur komt vandaag niet boven nul.

Je moet je warm kleden als je de deur uitgaat, want de temperatuur komt vandaag niet boven nul.

Is het een feitelijk of een waarderend argument?

1. feitelijk
2. waarderend

Amsterdam is een geweldige stad met veel bezienswaardigheden. Het is dus logisch dat er zoveel toeristen op afkomen.

Wat is het standpunt?

1. Amsterdam is een geweldige stad met veel bezienswaardigheden.
2. Het is dus logisch dat er zoveel toeristen op afkomen.

Amsterdam is een geweldige stad met veel bezienswaardigheden. Het is dus logisch dat er zoveel toeristen op afkomen.

Feitelijk of waarderend?

1. feitelijk
2. waarderend

Die documentaire over het Amazonegebied lijkt me echt iets voor jou. Jij bent immers dol op natuurfilms.

Wat is het argument?

1. Die documentaire over het Amazonegebied lijkt me echt iets voor jou.
2. Jij bent immers dol op natuurfilms.

Die documentaire over het Amazonegebied lijkt me echt iets voor jou. Jij bent immers dol op natuurfilms.

Feitelijk of waarderend?

1. feitelijk
2. waarderend

Bedenk zelf een nevenschikkende argumentatie bij het standpunt 'Paprika is een overbodige groente.'

Bedenk zelf een onderschikkende argumentatie bij het standpunt 'Sociale media moet voor kinderen onder de 12 jaar verboden worden.'