Thema 5 Ecologie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Ecologie

De wetenschap die de wisselwerking tussen organismen en hun omgeving bestudeert.

Temperatuur

Dieren: warmbloedig of koudbloedig. 

Warmbloedig: constante lichaamstemperatuur, kost veel energie.

Koudbloedig: temperatuur gelijk aan omgeving. 

Lage temperatuur: processen verlopen zeer traag. Dieren kunnen bijv niet snel vluchten

Licht

Planten: producenten: lichtintensiteit van belang. 

Schaduwplanten: aangepast aan weinig licht.

Zonplanten: veel licht nodig, zijn aangepast aan deze omstandigheden.

optimumkromme

Populaties

Een verzameling individuen van één soort in een bepaald gebied. 

Relaties en territorium: draait om voedsel en voortplanting:

• samenwerken of
• concurrentie

Concurrentie: best aangepaste individuen overleven, zij krijgen wel de kans om voort te planten.

Tussen twee verschillende soorten

Binnen een soort

Factoren die populatiegrootte beïnvloeden

• geboortecijfer: het aantal geboortes per 1000 individuen in een jaar
• sterftecijfer: het aantal overleden individuen per 1000 individuen in een jaar
• migratie:

- immigratie: toename door komst van organismen
- emigratie: afname door vertrek van organismen

Exoten

Als individuen van andere soorten door mensen meegenomen worden en ingevoerd worden, worden dat exoten genoemd. Door ontbreken van vijanden kunnen exoten de populatiedichtheid van oorspronkelijke soorten beïnvloeden.

Voedselketen/ voedselweb

Geven de voedselrelatie weer.

De pijlen geven de richting van

 de energiestroom weer.

ecosysteem: trofische niveaus, ordes van consumenten

biomassa en piramide

biomassa= de totale hoeveelheid organisch materiaal van een bepaalde groep organismen.

Meestal drooggewicht. 

• Piramide van biomassa: altijd een piramidevorm. 
  

Binas 93A2

koudbloedige gewervelden

warmbloedige -

Een groter deel van opgenomen deel (A) wordt omgezet in groei bij ongewervelden tov gewervelden.

Successie = verandering van de soortensamenstelling van een levensgemeenschap, waardoor deze geleidelijk overgaat in een andere. 

Door pioniers  veranderen de omstandigheden. Er wordt meer grond vastgehouden en er ontstaat humus.

Humus is een mengsel van organische stoffen, anorganische stoffen en reducenten.

Indicatorsoorten

Geven aanwijzingen over een milieu-kenmerk, bijvoorbeeld:

• brandnetels: stikstofrijk;
• vlinderbloemigen: hebben knolletjesbacteriën;
• watermijten: schoon water;
• maretak als parasiet: kalkrijke bodem;
• ronde zonnedauw (vleesetend): bodem stikstofarm en vochtig.