Les 3.3

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Programma 

• Terugblik vorige les 
  
• Doelen van deze les 
• Uitleg paragraaf 3.3
  
• 10 minuten in stilte aan het werk
  
• Aan het werk (keuze) 
• Bespreken vraag van de week
• Afronding van deze les 
  

Opdracht kuikentjes 

Doelen van deze les 

• Je weet wat we bedoelen met een concrete, abstracte en transparante markt. 
• Je weet het verschil tussen homogene en heterogene producten. 
• Je weet wat kartel is en waarom kartelafspraken bij wet verboden zijn.
  
• Je kent de economische marktvormen. 
  
• Je weet het verschil tussen een fusie en een overname. 
• Je weet wat een marktaandeel is.  
  

Soorten markten

• Concrete markt 
  Is een markt zoals in de binnenstad met groenten, fruit, kaas en vis. 
• Abstracte markt 
  Is de markt van vraag- en aanbod. 
• Transparante markt 
  Een markt waarin je de prijzen goed met elkaar kunt vergelijken. 
  

Hoe werkt een abstracte markt?

Homogene producten

Heterogene producten

Marktvormen 
Relatief weinig aanbieders 

één bedrijf beheerst de markt                                    monopolie 

toetreden tot deze markt is vrijwel onmogelijk

een paar bedrijven beheersen de markt               oligopolie 
kost veel geld om tot de markt toe te treden 

de producten zijn homogeen en heterogeen

Marktvormen 
Relatief veel aanbieders 

ook relatief veel vragers (klanten)

het maakt niet uit wie het levert: homogeen        volkomen

komt weinig voor. Toetreden is niet lastig.             concurrentie 

het maakt uit wie het levert: heterogeen              monopolistische 
komt veel voor. Toetreden is niet lastig.                 concurrentie

Prijzenoorlog

Fusie
twee bedrijven worden één

Overname 
één bedrijf koopt de ander op

Oplossing: maak prijsafspraken met je concurrent. 

Dit noem je kartel(-vorming). 

Om de consumenten te beschermen tegen onnodig hoge prijzen is dit verboden. 

Controle hierop is lastig. 

Marktaandeel: hoeveelheid van de markt die je als bedrijf bezit. 

Aan het werk 

De komende 10 minuten gaat iedereen aan het werk met deze opdrachten. Je kunt nu geen vragen stellen of overleggen. 

Verplicht maken: 25 t/m 32 en 34 t/m 38.

Keuzewerk

Je kunt aan de slag met de volgende keuzes: 

• Huiswerk maken: 25 t/m 32 en 34 t/m 38
• Werken aan de praktische opdracht
• Maken eigen samenvatting 
• Eigen keuze: in overleg met Tobias 
  

Bespreken vraag van de week:
Welke vraag wil jij bespreken?

Afronding van deze les 

• Je weet wat we bedoelen met een concrete, abstracte en transparante markt. 
• Je weet het verschil tussen homogene en heterogene producten. 
• Je weet wat kartel is en waarom kartelafspraken bij wet verboden zijn.
  
• Je kent de economische marktvormen. 
  
• Je weet het verschil tussen een fusie en een overname. 
• Je weet wat een marktaandeel is.  
  

Tot volgende week!