Les 7 en 8

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Planning

Uitleg 3.7

Werktijd
Start herhaling gedrag

Oefentoets mens milieu uitdelen.

Luchtvervuiling

- Smog
- Verzuring
- Broeikasgassen
- Fijnstof

Fijnstof: Natuurlijk (sahara, zeezout) en
door de mens (verbranding dieselmotoren)

Oorzaken bodemvervuiling

• Dumpen en weglekken van chemisch afval
• Uitstoot van o.a. lood doordat er vroeger lood aan benzine werd toegevoegd

Gevolgen bodemvervuiling

• Bodemsanering

       De bodem is zo vervuild dat er geen mensen op mogen                    leven

       Bodemafgraving is nodig

• Vervuiling grondwater
• Accumulatie in de voedselketen

accumulatie
= ophoping van schadelijk niet goed afbreekbare stoffen

Huishoudelijk afval

2 soorten:

Grofvuil

Huisvuil -> gescheiden inzamelen.

• Plastic 
• GFT-afval
• Papier
• Restafval
• Glasbak
• Textielcontainer
• KCA

Afvalverwerking

• Gescheiden inzamelen -> minder belastend voor het milieu
• Recycling: producten gebruiken als groendstoffen voor nieuwe producten
• Composteren: reducenten breken GFT-afval af tot compost (mest)
• Apart inzamelen van klein chemisch afval (KCA)

https:

Herhalingsmodule klas 3

Thema 8 Gedrag

8.1 Gedrag

• Alles wat een mens of dier doet
• Gedrag is een reactie (respons) van een dier of een mens op een prikkel
• Gedrag komt tot stand door de werking van spieren of klieren

Gedrag

• Gedrag bestaat uit handelingen die met elkaar samenhangen
• Die handelingen hebben meestal een doel

Paringsgedrag

Gedrag dat voorafgaat aan de voortplanting

Doel: het mannetje wil een vrouwtje lokken en paren om zijn DNA door te geven aan de volgende generatie

Er is altijd een vaste opeenvolging van handelingen = Gedragsketen

Ethologie

• Studie van gedrag
• Ethogram: Een objectieve beschrijving van de handelingen van een diersoort
• Protocol: Een lijst van opeenvolgende waargenomen handelingen van een diersoort

Ethogram

Protocol

8.2 Veroorzakers gedrag

• Gedrag wordt veroorzaakt door inwendige en uitwendige prikkels
• Motivatie: de bereidheid tot het verrichten van bepaald gedrag

Sleutelprikkel

Een prikkel die een doorslaggevende rol speelt bij het veroorzaken van bepaald gedrag

Supranormale prikkel

(kunstmatige) prikkel die een sterker gedrag

opwekt dan een normale sleutelprikkel

biologiepagina.nl