Hoofdstuk 6 paragraaf 1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

H6 §1 collectieve voorzieningen

Leerdoelen:

• Je kunt uitleggen wat collectieve voorzieningen zijn.

Collectieve voorzieningen

• Collectieve voorzieningen = voorzieningen waar iedereen gebruik van mag maken en die betaald worden door de overheid. 
• Collectieve sector = de overheid en instellingen die zorgen voor de collectieve voorzieningen. De collectieve sector hoeft geen winst te maken maar moet wel uitkomen met het beschikbare geld. 

Parkeren

Iedereen mag gebruikmaken van de straat en mag zijn auto daar parkeren. 

De straat is een collectieve voorziening. 

De overheid zorgt daarvoor. 

De overheid zorgt voor de aanleg, het onderhoud en het gebruik van deze voorzieningen.

Collectieve voorziening: Voorzieningen voor gezamenlijk gebruik waar de overheid voor zorgt.

Noem een voorbeeld van een collectieve voorziening.

Wat is de overheid

• Rijksoverheid (1e kamer 75 leden en 2e kamer 150 leden)
• lagere overheden (gemeente provincies waterschappen) 

Wetten

Regels die zijn gemaakt door het Rijk en die voor iedereen gelden

Collectieve uitgaven

Uitgaven door de overheid voor collectieve (gezamenlijk) voorzieningen.

Overheid beheert

De overheid betaalt voor de aanleg en voor het onderhoud van alle collectieve voorzieningen. 

Ze stuurt bijvoorbeeld een hovenier als de bomen gesnoeid moeten worden op het plein. 

De overheid betaalt de collectieve voorzieningen van het belastinggeld dat zij ontvangt.

Hoe betaalt de overheid de aanleg en/of het onderhoud van een collectieve voorziening?

1. Via iDeal
2. Niet, dit is een taak van de rechter.
3. Met smeergeld
4. Belastinggeld

Betaald parkeren

• Je kan ook betaald parkeren. 
• Voor sommige collectieve voorzieningen vraagt de overheid een bijdrage aan de gebruikers. Een parkeerwachter controleert of iedereen heeft betaald. 
• Zo controleert de overheid of iedereen zich aan de regels van betaald parkeren houdt.

Maatschappelijke kosten.

• Milieuvervuiling en overlast zorgt voor maatschappelijke kosten. 
• Deze kosten kan je uitdrukken in geld maar ook in overlast.
• Denk bijvoorbeeld aan milieuvervuiling maar ook aan geluidsoverlast als je naast een snelweg woont.
• De overheid probeert problemen op te lossen, dit kost geld.
• Hier betalen we met z'n allen voor.
  
  
• Maatschappelijke kosten: Nadelen van de productie en consumptie voor de samenleving.

Percentage berekenen

      deel
   ---------- x 100

   geheel

Rekenen met percentages

2 jaartallen bijvoorbeeld vergelijken.

In 2019 gaf Abel €960 uit aan zijn huur, in 2022 gaf hij €1.320. 

Hoeveel procent is Abel meer gaan betalen?

(Nieuw - oud) ÷ oud x 100= 37,5%

Bedrag bereken

Procent	100%	1	2
Bedrag	240		??

Wat je boven in de tabel doet.                                      

Delen door 100 en vermenigvuldigen met 2.

Moet je onder ook doen !!

↷

↷

: 100

x 2

240 :100 = 2,40 x 2 = € 4,80

Waarom vraagt de overheid voor het gebruik van bepaalde voorzieningen extra geld?

1. De overheid wil zo veel mogelijk geld van de burgers afpakken.
2. Niet iedereen maakt gebruik van alle voorzieningen.
3. Ze willen het bruto nationaal product privatiseren.
4. Dit staat in de grondwet.

Betalen we minder belasting als iedereen zijn eigen rommel opruimt? Leg je antwoord uit.

Aan de slag!

• Maak H6 §1 - ook de rekentrainer! 
• Dit is huiswerk voor de volgende les. 
• Vragen? Stel ze.