Les 4 (brand) Wonden, corpus aliena en tetanus

• Praktijkscholing periode 3
• MBO
• Studiejaar 1

Praktijkscholing periode 3

(brand) WONDEN

TETANUS

CORPUS ALIENUM

Welke soorten wonden ken je?

Snijwond

Brandwond

Schaafwond

Bijtwond

amputatie

gesloten wond/ haematoom

Steekwond

U1 Levensbedreigend

- Hevig arterieel

bloedverlies

U2 Spoed

- ​Ischemie vermoed

​- Wond die ondanks poging tot stelpen blijft bloeden

- ​Zenuwletsel (vermoeden)

- ​Beet giftig dier

- ​Peesletsel (vermoeden)

​- Vegetatieve verschijnselen 

U3 Dringend

- Corpus alienum in de wond

- Hechtingen nodig

- Bijtwond 

- Prikaccident 

- Indicatie Tetanusimmunoglobuline

- Ernstige wondklachten na ingreep 

U4 Niet dringend

- Zwelling, pijnlijk en warm

- Indicatie tetanustoxoid 

https:

Noem 3 manieren hoe een wond gesloten kan worden

Waarom worden bijtwonden in het algemeen niet gesloten?

RUBOR

DOLOR

CALOR

TUMOR

FUNCTIO LAESA

Roodheid

Pijn

Zwelling

Functie

verlies

Warmte

Prik-, snij- en spataccident

Alle accidenten waarbij er bloedcontact met open wonden of slijmvlies plaatsvindt.

Bijv: prikken aan vuile naald,

gebeten worden door client, 

bloed spat in oog, 

in vuil operatiemesje met pus grijpen

tetanus

Besmettelijke ziekte met ernstige spierkrampen die overgebracht wordt door dierenbeet of straatvuil. Wordt veroorzaakt door tetanusbacterie en komt in NL (door vaccinatie) bijna niet meer voor.

Als een Nederlandse 21e gezonde die volgens RVP is gevaccineerd jarige in een roestige spijker trapt heeft hij/zij:

1. Niets nodig
2. 1 x tetanusvaccinatie nodig (booster)
3. zowel tetanusvaccinatie als tetanusimmunoglobulinen nodig
4. volledig tetanus vaccinatieprogramma nodig

Adviezen

hevig bloedverlies

Uitwendig bloedverlies

Bloedverlies

Hevig bloedverlies

• Telefoon op luidspreker en houd contact tot er hulp is
• laat de patiënt plat liggen met de benen iets omhoog
• Verwonde extremiteit hoog leggen of houden
• 
  

Uitwendige bloeding

• Wond bedekken 
• geef lokaal druk met uw hand op de wond
• Voorkom afkoeling 
• Laat de patiënt niet drinken

Bloedverlies

• Wond reinigen met lauw (kraan) water
• bloeding stelpen met verband of (schone) (thee) doek
• bij doorlekken nieuwe laag er op en blijven drukken
• achtergebleven voorwerp niet verwijderen en verbind de wond. 

Slangenbeet

• Houd het deel van het lichaam met de beet lager dan de rest. 
• Snijd beet niet open, 
• zuig niet uit. 
• Koel de beet. 
• Maak geen bewegingen, desnoods de patiënt dragen.

Pieterman/ schorpioenvis

• Maak gif onschadelijk door hoge temperatuur. Houd gewond lichaamsdeel in heet water (40-50 °C). Blijf heet water toevoegen, dit 20-45 minuten volhouden; pijn/ zwelling zal afnemen. 
• Of loop 20 minuten over heet zand (strand).

Kwallenbeet

• Aangedane lichaamsdeel onderdompelen in heet water.

Beet van een mens

• De mondholte van de mens bevat bacteriën die in wonden lelijke infecties veroorzaken. 
• De adviezen wijken niet af van die voor bijtwonden van dieren.

Bijtwonden

• Worden voor 90 procent veroorzaakt door een hond en voor 6 procent door een kat. Een beet van een kat kan diepe wondjes geven, waarvoor tetanusprofylaxe aangewezen is.
• Het is belangrijk de mate van weefselbeschadiging in te schatten. Behalve bij oppervlakkige wondjes moeten sensibiliteit en motoriek worden getest, omdat er mogelijk letsel aan zenuw, pees, bot en gewricht is.

• Als er infectiegevaar bestaat, kan de arts een antibioticum voorschrijven, evenals bij verminderde weerstand. 
• Een bijtwond wordt in het algemeen niet gehecht, omdat in een later stadium infectie kan optreden. Alleen wonden in het gezicht kunnen losjes worden gehecht.

Antibioticumprofylaxe

• mensen of kattenbeet; bijtwonden aan hand/pols, been/voet, genitaliën of gelaat; 
• diepe prikbeten en kneusbijtwonden en patiënten uit risicogroepen (patiënten met verminderde afweer door bijvoorbeeld HIV-infectie, gebruikt van immunosuppressiva, maligniteit, chemotherapie. Verhoogde kans op endocarditis en verhoogd risico op infectie van gewrichtsprothese).

Kattenkrabziekte

Na krab of beet van de kat. Uit zich in gezwollen lymfeklieren in de buurt van de krab of beet. Soms wordt iemand ziek en krijgt koorts, reden om een antibioticum voor te schrijven.

Lymfangitis

Lymfangitis is een ontsteking van de subcutane lymfevaten door verspreiding van micro-organismen vanuit een distale huidlaesie of huidinfectie. Lymfangitis is zichtbaar als een rode streeptekening in de huid. In de volksmond wordt dit ‘bloedvergiftiging’ genoemd. Er kan uitbreiding optreden naar regionale lymfeklierstations, wat aanleiding kan geven tot lymfadenopathie dan wel lymfadenitis. Lymfangitis is op zichzelf geen indicatie om een bacteriële huidinfectie te behandelen met orale antibiotica.

Brandwonden

Is de brandwond eerste-, tweede- of derdegraads?

Slepen maar!

eerstegraads

derdegraads

tweedegraads

De brandwond doet pijn. De huid is rood en dikker dan normaal.

Brandwond is zeer pijnlijk, rood en dikker dan normaal, er zijn blaren gevuld met vocht.

De brandwond doet geen pijn want de zenuwen zijn verbrand. De huid erom heen is wel zeer pijnlijk. 

Wat voor vangnetadvies geef je bij brandwonden?

Vangnetadvies brandwonden

- Laten zitten of liggen

- Kleding en luier verwijderen!

- Minstens 10 min koelen onder lauw stromend water

- Let op af- en onderkoeling

- Nooit ijs of ijswater gebruiken

- Afdekken met schone theedoek of plastic vershoudfolie

Corpus Alienum

Wat is een corpus alienum?

Noem een voorbeeld van een corpus alienum

Vishaak in vinger

Luchtbukskogel in been

c.a. oog

c.a. neus

Check nu de tabbladen WOND, BRANDWOND en CORPUS ALIENUM en stel hier de vragen die je nog hebt....