7.3 C&D

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Op welke manier kun je het beste landen vergelijken als het gaat om welvaart?

1. Door het bbp te berekenen
2. Door het bbp per hoofd te berekenen
3. Door rekening te houden met het milieu
4. Door te kijken naar de overheidsbegroting

Stel dat het bbp stijgt en dat het aantal inwoners afneemt. Wat gebeurt er dan met het bbp per hoofd?

1. Neemt toe
2. Blijft gelijk
3. Neemt af
4. Ik snap deze even niet

Vandaag

Kijken we naar de Lorenz-curve

Leren we wat nivelleren inhoudt

De Lorenz-curve

Geeft weer hoe de inkomens verdeeld zijn in een land

Geeft dus meer informatie dan het bbp

Daarvoor kijken we naar een tabel en een grafiek

Punt D: 40% van de mensen verdient 10% van het totale inkomen van een land

Hoe werkt dat?

Stel: er zijn 5 mensen in de klas. Twee mensen verdienen 2,50 euro per week, twee personen verdienen 10  euro, en 1 persoon verdient 25 euro

Wat is het totale inkomen? 

Hoeveel verdienen de eerste twee mensen samen?

Hoeveel procent van de bevolking zijn zij?

Hoe werkt dat? 

Totaal inkomen: 50 euro

Eerste 2 mensen: verdienen samen 5 euro

Zij zijn samen 40% van de bevolking (2/5)

Zij verdienen 5/50 = 10% van het totale inkomen

De eerste 4 mensen: verdienen samen 25 euro

Dat is 50% van het totale inkomen, zij zijn 80% van de bevolking

Punt D: 40% van de mensen verdient 10% van het totale inkomen van een land

Van primair naar secundair inkomen

Primair inkomen is het geld dat je verdient: je loon dus. Maar ook andere inkomsten: rente, huur, pacht en winst!

Secundair inkomen: krijg je daadwerkelijk --> besteedbaar inkomen

Welk deel van je inkomen is besteedbaar?

Een voorbeeldje

Paul heeft een inkomen van 35.000 euro. Hij moet hierover 11.000 euro afdragen aan belastingen en premies, maar ontvangt wel 2000 euro aan toeslagen. Wat is zijn secundaire inkomen? 

Belastingstelsels

Progressief belastingstelsel: je betaalt procentueel meer belasting bij een hoger inkomen.

Vlaktaks: je betaalt procentueel hetzelfde bedrag aan belastingen.

Voorbeeldje

Vera heeft een primair inkomen van €25.000 per jaar en betaalt hierover €6.750 belasting. Haar vriendin Stacey verdient €35.000 en betaalt hierover 31 % belasting. 

• Is er sprake van een progressief belastingstelsel of niet?
• Hoe zouden we dat kunnen berekenen?

Voorbeeldje

Stacey betaalt 31% belasting

Vera betaalt 6750 / 25000 * 100%= 27% belasting over haar inkomen

Vera heeft een lager inkomen

Dus ja, er is sprake van een progressief belastingstelsel.

Bij een vlaktaks waren de percentages gelijk geweest.

Nivelleren/denivelleren

De overheid voert maatregelen door die het inkomen gelijker of ongelijker maken.

Gelijker maken --> nivelleren. vb: progressief belastingstelsel

Ongelijker maken --> denivelleren. De rijken worden rijker, de armen armer

Als je het secundaire inkomen berekent, tel je de toeslagen bij je primaire inkomen op

1. Juist
2. Onjuist

De lorenz-curve ligt verder van de 45-gradenlijn af wanneer inkomens minder verschillen van elkaar

1. Juist
2. Onjuist

Een vlaktaks invoeren is een voorbeeld van

1. Nivelleren
2. Denivelleren
3. Geen van beide
4. Geen idee

7.3 C&D maken