Hoofdstuk 3: Nederland en Karel V

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Je telefoon ligt in je kluis/tas.

Zichtbaar? Inleveren! 📵

     Ons huiswerk is klaar wanneer dit 

verwacht wordt. 

     Je laptop ligt dicht klaar op tafel.

Je schrift en pen

    liggen klaar op tafel. 📖✍

Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?

Laat van je horen! 🔊

OPDRACHT 1: KRITISCHE DENKERS

Handige links!

Magister

Apprentice

Hoofdstuk 3: 

Nederland en Karel V

OPDRACHT 1: KRITISCHE DENKERS

Handige links!

Magister

Apprentice

Hoofddoel:

Ik kan uitleggen wie Karel V was en hoe de reformatie roet gooit in zijn bestuursplannen.

lknwe

Subdoelen:

- Ik kan uitleggen wie Karel V was en waar hij de baas van was.
- Ik kan uitleggen wat centralisatie is en waarom de edelen hier niet blij mee waren.
- Ik kan uitleggen hoe Karel V de protestanten tegen wilden houden.
- Ik kan uitleggen hoe de plannen van Karel V deels mislukten door de Reformatie.

De leerdoelen: deze les

Zeventien gewesten 

Nederland bestond in de middeleeuwen uit kleine gebieden die samen de Habsburgse Nederlanden. Veel mensen wonen in steden en verdienen hun geld met handel en ambacht. In Vlaanderen en Brabant waren ze het rijkst. Antwerpen was een van de grootste handelssteden, maar Holland en Zeeland kwamen ook op.

De Nederlanden onder Karel V 

Karel V werd toen hij 15 jaar oud was al heer van de Nederlanden. Later bereidde hij het verder uit. Hij werd later ook koning van Spanje, Duitse keizer en de leiding over de Spaanse koloniën. 

Omdat het te veel is, deelde hij zijn werk met Margaretha van Oostenrijk. Hij maakte haar landvoogdes (plaatsvervanger van de koning) in de Habsburgse Nederlanden. 

Vrienden van Karel V

Gebieden in Zuid-Amerika die zijn veroverd sinds de ontdekking van Amerika door Columbus.

Gebieden die Karel erfde na de dood van zijn vader in 1506

Gebieden die Karel erfde na de dood van zijn vader in 1506

Gebieden die Karel tijdens zijn regeerperiode veroverde.

De uitbreiding van het Ottomaanse Rijk bleef een voortdurende bedreiging voor het rijk van Karel V. Daarnaast was in de Middeleeuwen het christendom de belangrijkste godsdienst in Europa, en de Islam was een grote bedreiging. Karel voelt zich, als koning van Jeruzalem, verplicht om een kruistocht tegen de islam te voeren.

Vrienden van Karel V

Gebieden die Karel tijdens zijn regeerperiode veroverde.

Door de Spaanse veroveringen in Zuid-Amerika wordt hij heerser over een rijk waar de zon nooit ondergaat.

Hoewel Karel officieel keizer van het Rooms-Duitse Rijk was (zwart omlijnd op de kaart), waren veel van de vorsten in dit rijk niet gehoorzaam aan Karel.

Karel had zeer regelmatig oorlog met Frankrijk, tussen: 1521-1526, 1526-1529, 1535-1538, 1542-1544 en 1552-1559. Dit had vooral te maken met de ligging van beide landen, maar ook met macht en invloed in andere landen.

Het bestuur van de Nederlanden

Nederland was geen geheel. Elk gewest (provincie) had zijn eigen regels en gewoonten. Om  belasting te krijgen, moest hij dus ieder gewest appart vragen. Dit was niet handig voor de vorst. Ieder gewest had eigen regels en privileges. Karel V komt dus met een nieuw systeem: centralisatie. Hij wees een groep mensen aan (Staten-Generaal) waar hij uit ieder gewest iemand aanwees.

Het bestuur van de Nederlanden

Dit werk werd eerder gedaan door de edelen. Zij zijn bang datze vervangen werden en hun privileges verdwenen. Ze bestuurden zichzelf en dat wilde ze graag zo houden.

Reformatie de Nederlanden

De ideeën van de Reformatie van Luther bereikten ook de Nederlanden. Hier kreeg Luther en Calvijn veel aanhang: Lutheranen en Calvinisten. Dit zorgt voor onrust bij de katholieken.

Karel wil graag dat iedereen katholiek blijft en laat daarom wetten opstellen tegen de protestanten. Een voorbeeld is het Bloedplakkaat

De strijd tegen ketters

Veel stadsbesturen vonden dit veel te streng en willen dit niet uitvoeren. Karel V besloot om in Duitsland de godsdienstvrede van Augsburg in te stellen: de vorsten mochten hun eigen geloof bepalen. 

Karel was inmiddels oud en moe en besloot om daarom af te treden. De Nederlanden gaf hij aan zijn zoon Fillips II.

Hoofddoel:

Ik kan uitleggen wie Karel V was en hoe de reformatie roet gooit in zijn bestuursplannen.

lknwe

Subdoelen:

- Ik kan uitleggen wie Karel V was en waar hij de baas van was.
- Ik kan uitleggen wat centralisatie is en waarom de edelen hier niet blij mee waren.
- Ik kan uitleggen hoe Karel V de protestanten tegen wilden houden.
- Ik kan uitleggen hoe de plannen van Karel V deels mislukten door de Reformatie.

De leerdoelen: deze les

 Waar: Reader

-> Hoofdstuk 3

 Wat: alles

 Wanneer: 15 - 20 minuten

Hoe: Zelf in stilte of met je buurman/buurvrouw zachtjes overleggen.

Klaar? Mij bij je roepen

Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?

Laat van je horen! 🔊

Zelf aan de slag

Handige links!

• Goaly
• Tijd voor geschiedenis