Parlementaire democratie §1.3 Beslissen we met z'n allen of namens ons allen? 2023

Vorige week heb je onder andere geleerd welke drie grote ideologieën er zijn. Welke ideologie past het beste bij jou? Licht je antwoord toe
1 / 19
volgende
Slide 1: Open vraag
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

Vorige week heb je onder andere geleerd welke drie grote ideologieën er zijn. Welke ideologie past het beste bij jou? Licht je antwoord toe

Slide 1 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Je kunt herkennen in hoeverre het bestuur in een land voldoet aan de formele en informele kenmerken van een democratie.

Je kunt uitleggen hoe de volksvertegenwoordiging in Nederland is georganiseerd op nationaal, provinciaal en gemeentelijk niveau.

Je kunt voor- en nadelen van indirecte en directe democratie benoemen en beargumenteren welke vorm van democratie jouw voorkeur heeft

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Democratie
definitie
Institutie waarbij burgers politieke invloed kunnen uitoefenen en mee kunnen beslissen, al dan niet via gekozen volksvertegenwoordigers
Winston Churchill, 11 nov 1947
Many forms of Government have been tried, and will be tried in this world of sin and woe. No one pretends that democracy is perfect or all-wise. Indeed it has been said that democracy is the worst form of Government except for all those other forms that have been tried from time to time.…

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

4

Slide 4 - Video

Deze slide heeft geen instructies

01:07
Welke van de vier kenmerken van een rechtsstaat wordt hier ondermijnd?

Slide 5 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

01:30
Hoe noemen we dit ook wel?
A
Legaliteitsbeginsel
B
Zelfcensuur
C
Opportuniteitsbeginsel
D
Censuur

Slide 6 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

01:59
Welke theorie is hierop het meest van toepassing?
A
Zondeboktheorie
B
Theorie van De Swaan
C
Rationelekeuze-theorie
D
Theorie van collectieve actie

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

03:23
Vind jij dat er op basis van de informatie uit dit fragment je kunt stellen dat Polen en Hongarije democratieën zijn? Licht je antwoord toe

Slide 8 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies


Directe democratie




referendum/
volkstemming
indirecte democratie
Deze indirecte democratie wordt ook wel parlementaire democratie genoemd
Hoe zouden we er nu voor kunnen zorgen dat
het in Nederland niet zo ver komt?
Een directe democratie: bindende referenda
Een veelgebruikte methode is Zwitserland is het houden van volksvergaderingen waarbij de inwoners op het marktplein via handopsteken hun stem kunnen uitbreiden. Landelijk wordt dit ook gedaan door referanda.

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Formele kenmerken van Democratie
vrije en geheime verkiezingen
Rechtstatelijke beginselen
Vrije media

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Informele kenmerken

Politieke cultuur & Democratische waarden

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Je hebt in de uitleg al een aantal voordelen van bindende referenda gehoord. Noem 2 voordelen en 2 nadelen van bindende referenda

Slide 12 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Bestuurs-vormen
Volks
vertegen
woordiging
Dagelijks bestuur
Belangrijke rol in het bestuur
Landelijk
Provincie
Gemeente

Slide 13 - Tekstslide

limousine: de bestuurder bestuurt dagelijks: links rechts, snelheid maar de echte baas zit achterin en kan de bestuurder ontslaan: De volksvertegenwoordiging.
Bestuurs-vormen
Volks
vertegen
woordiging
Dagelijks bestuur
Belangrijke rol in het bestuur
Landelijk
Parlement
Kabinet/  regering
Minister- president
Provincie
Provinciale staten
Gedeputeerde Staten
Commissaris van de Koning
Gemeente
Gemeenteraad
College van B en W
Burgemeester
Eerste en Tweede Kamer
Het aantal leden hangt af van het aantal inwoners van een Provincie. Drenhte heeft 41, Noord-Holland 51
Heeft altijd twee hoofdtaken:
- het controleren van het dagelijs bestuur
- het stemmen over wetsvoorstellen
benoemt door de Koning, voor periode van 6 jaar. 

wethouders worden gekozen door de gemeenteraad. 
de burgemeester wordt aangesteld door de regering (op aanbeveling van de gemeenteraad)
zij worden gekozen door de PS
Het verschil tussen kabinet (ministers en staatsecretarissen) en regering (ministers en Koning) is klein maar wel belangrijk. 
Wie ministers worden hangt af van welke partijen de coalitie vormen
Net als PS wisselt het aantal leden. Hoe meer inwoners, hoe meer leden. 

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Volksvertegenwoordiging
Dagelijks bestuur
Gemeenteraad
Provinciale Staten
College van B&W
Gedeputeerde Staten
Regering
Staten Generaal
Parlement
Kabinet

Slide 15 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Controlerende taak
volksvertegenwoordiging




wetgevende taak volksvertegenwoordiging
Recht van initiatief
Tweede Kamerleden mogen een wetsvoorstel indienen. Hier wordt vervolgens over gedebatteerd. Als een voorstel aangenomen wordft gaat het naar de Eerste Kamer voor stemming.
Recht van amendement
De Tweede Kamerleden hebben ook het recht van amendement. Dit is het recht om een aanpassing te maken op een wetsvoorstel. De Eerste Kamerleden hebben dit recht niet.
Recht van interpellatie
(minimaal 30 kamerleden) een minister of staatssecr. moet naar de Tweede Kamer komen om verantwoording af te leggen.
Recht van motie
Met een motie van treurnis/afkeuring/wantrouwen kan de Kamer een uitspraak doen over het beleid van een minister en zodoende afdwingen dat beleid of handelen aangepast wordt.
Budgetrecht
het parlement moet de begroting van de regering goedkeuren. De Raad van Stage geeft hierbij advies.
Vragenrecht
Kamerleden mogen schriftelijke of mondelinge vragen stellen aan kabinetsleden.
Recht van enquête
Tijdens een parlementaire enquête kunnen mensen onder ede verhoord worden.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Aan het begin van deze les zagen we een fragment over 'de Frankenstaat'. Denk jij dat dit Nederland ook zou kunnen overkomen? Licht je antwoord toe

Slide 17 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen behaald?
Je kunt herkennen in hoeverre het bestuur in een land voldoet aan de formele en informele kenmerken van een democratie.

Je kunt uitleggen hoe de volksvertegenwoordiging in Nederland is georganiseerd op nationaal, provinciaal en gemeentelijk niveau.

Je kunt voor- en nadelen van indirecte en directe democratie benoemen en beargumenteren welke vorm van democratie jouw voorkeur heeft

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Meesterproef
Deze week kun je nog werken aan challenge 1: politieke identiteit.
Vanaf volgende week start challenge 2: migratie

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies