Vraag en aanbod hoofdstuk 3 constante en variabele kosten

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4,5

Hoofdstuk 3

Vraag en aanbod

Ieder bedrijf voegt extra waarde toe door het product te bewerken. 

Zo wordt het geschikt gemaakt voor consumptie

Bereken hoeveel waarde er per bedrijf wordt toegevoegd.

De graanboer verkoop een hoeveelheid graan aan de meelfabriek voor €20 

De meelfabriek bewerkt het graan en verkoopt het meel aan de broodfabriek voor €50

De broodfabriek maakt er brood van en verkoopt dit aan de supermarkt voor €150

de supermarkt verkoopt het brood voor €200

oplossing:

€20+€30+€100+€50=

€200

Bewegingen bedrijfskolom

Horizontaal:

• Parallellisatie
  
• Specialisatie

parallellisatie: het opnemen van meer branchevreemde producten

specialisatie = het afstoten van branchevreemde producten

Meer over logistiek en groothandel

Parallellisatie --> wanneer een schakel uit een bedrijfskolom activiteiten uit een andere bedrijfskolom aantrekt.

• branchevervaging
• brancheverbreding
• bedrijfskolom wordt breder

Branche: een groep van bedrijven die in soortgelijke gg. handelen

Integratie

Bedrijven kunnen – uit winstoverwegingen of om de marktpositie te versterken – overwegen om bewerkingen uit de vorige (of de volgende) schakel zélf te gaan doen.

 voorbeeld kan het bedrijf dat bauxiet wint besluiten om de ruwe erts zélf te smelten tot aluminium.

Er zijn minder schakels nodig: 6 i.p.v. 7 bedrijven.

Differentiatie

 De bedrijfskolom wordt langer.

In ons voorbeeld kan de fietsfabrikant besluiten om alleen nog maar frames te maken (voor verschillende merken).

Het maken (assembleren) van de totale fiets wordt dan overgelaten aan de merk-fabrikanten.

Er zijn meer schakels nodig: 8 i.p.v. 7 bedrijven.

Redenen voor integratie

• Wegnemen van onzekerheid (als een bedrijf afhankelijk is van een grondstof)
• Te hoge transactiekosten
• Problemen tussen toeleverancier en fabrikant (dure, specifieke investering en dus verzonken kosten)

Gebruik paragraaf 3.1 uit de lesbrief.

Het tankstation en de garage fuseren tot één bedrijf.

De bandenfabriek stoot de productie van mountainbikebanden af. Het bedrijfsonderdeel gaat zelfstandig verder.

De oliehandel besluit een raffinaderij op te zetten en die zelf te gaan beheren.

De rubberhandel splitst zich op: een deel koopt de rubber op bij de plantages en het andere deel gaat zich bezig houden met de export naar buitenlandse (banden)fabrieken. 

Specialisatie

Integratie

Parallellisatie

Differentiatie

 Kosten

constante kosten: onafhankelijk van productie

TCK = 100.000 

GCK = 100.000 / q

variabele kosten: afhankelijk van productie

TVK = 20q 

GVK = 20q / q = 20

totale kosten = totale variabele kosten + totale constante kosten

TK = TVK + TCK

TK = 20q + 100.000

GTK?

GTK = 20 + 100.000 / q

variabele kosten

constante kosten

inkoopwaarde van de omzet

huurkosten

afschrijvingskosten

loonkosten

interestkosten

reclamekosten

Variabele kosten

3 varianten:

• proportioneel 
  als q toeneemt met 10%, neemt TVK toe met 10%
• degressief 
  als q toeneemt met 10%, neemt TVK toe met < 10%
• progressief
  als q toeneemt met 10%, neemt TVK toe met > 10%

Bij welke beschrijving past deze grafiek?

1. geen constante kosten, proportioneel variabele kosten
2. constante kosten, progressief variabele kosten
3. constante kosten, proportioneel variabele kosten
4. geen constante kosten, degressief variabele kosten

In welke grafiek is geen sprake van proportioneel variabele kosten?

1. 
2. 
3. 
4. 

Wat is een mogelijke oorzaak van progressief variabele kosten?

1. hogere arbeidsproductiviteit
2. uitbreiding productiecapaciteit
3. efficiënte arbeidsverdeling
4. werknemers krijgen overuren dubbel uitbetaald

Gegeven is de kostenfunctie:
TK = 134q + 123.000.
Er is hier sprake van:

1. alleen constante kosten
2. degressief variabele kosten
3. proportioneel variabele kosten
4. progressief variabele kosten

Wat is een mogelijke oorzaak van degressief variabele kosten?

1. werknemers werken sneller bij grotere productie
2. overwerk wordt dubbel betaald
3. werknemers lopen elkaar in de weg op de werkvloer
4. korting bij grote bestellingen leveranciers

In welke situatie spreken we van degressief variabele kosten?

1. TK = 34q + 180.000
2. 
3. MK < GVK
4. 

Bereken de TCK. Ga uit van proportioneel variabele kosten (antwoord zonder € teken, puntjes, etc.)

tip: bereken eerst de GVK

MK en GVK

• MK = GVK (alleen bij proportioneel variabele kosten!)
• vergelijking met berekenen van cijfers:
  GVK is het huidige gemiddelde cijfer
  MK is het laatst behaalde cijfer

Marginale kosten

• Extra kosten die gemaakt worden als er één product meer wordt geproduceerd
• MK = TK' (zelfde idee als MO=TO')

zijn dus afhankelijk van variabele kosten

Oefenen MK afleiden

Bepaal steeds MK:

TK = 10q + 500          MK =
TK = 15q² + 800        MK =
TK = 4q² + 2q + 10    MK =

antwoord

MK = 10

antwoord

MK = 30q

antwoord

MK = 8q + 2

De kostenfunctie van een onderneming is TK = 0,5 q^2 + 10q + 100.
De verkoopprijs van het product van de onderneming is € 50.

Wat is de juiste MK-functie? (Marginale Kosten)

1. MK = q + 10q
2. MK = 0,5q + 10
3. MK = q + 10
4. MK = q^2 + 10q

De volgende kostenfunctie is gegeven:
TK= 10q + 60
Wat zijn de marginale kosten?

1. MK = 10
2. MK = 60
3. MK = 50
4. MK= 6

Maximale winst

Ook hier geldt:

Het verschil tussen MO en MK is de verandering van de winst.

Zolang MO groter is dan MK dan stijgt de winst.

Wanneer MK groter is dan MO dan daalt de winst

MO = MK is omslagpunt

voorbeeld kostenstructuur individuele onderneming die naar maximale winst streeft

GVK

MK

GTK

Verschillende prijzen

Welke stelling
klopt niet?

1. Bij een marktprijs van €500 moet deze onderneming 40 stuks produceren om het beste resultaat te halen
2. Bij een marktprijs van €350 moet deze onderneming 35 stuks produceren om het beste resultaat te halen
3. Bij een marktprijs van €250 moet deze onderneming 32 stuks produceren om het beste resultaat te halen
4. Bij een marktprijs van €150 moet deze onderneming 27 stuks produceren om het beste resultaat te halen

winst

verlies, maar deel constante kosten wordt gedekt dus door produceren

verlies; GO < GVK dus productie direct stoppen 

1. P = MK: individuele prijsaanbodlijn

2. MK = GVK: shutdownpoint