1.3 Lezen 6-9-2021

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Lesopzet

Telefoon in de telefoontas.

Vijftien minuten lezen.

Instructie paragraaf 1.3 Lezen. Werken aan 1.3 Lezen.

Tussendoor stel ik vragen.

Afsluiting les.

Lesdoelen

In deze paragraaf leer je:

• leesstrategieën toepassen;

• de opbouw van een tekst bepalen;

• de opbouw van een alinea herkennen;

• informatie op internet zoeken.

Programma

Theorie leesstrategieën, opbouw van een tekst, opbouw van een alinea

Manieren van lezen

Verkennend lezen: een tekst bekijken om een eerste indruk te krijgen. Lees behalve titel en deeltitels, eerste en laatste alinea, ook de eerste zin van alle alinea’s tussen inleiding en slot.

Nauwkeurig lezen: een tekst helemaal lezen om hem te begrijpen.

Zoekend lezen: in een tekst zoeken naar het antwoord op een vraag.

Studerend lezen: een tekst lezen om de informatie te onthouden.

Welke tekstdoelen
kennen wij?

Tekstdoelen

1 Informeren: informatie geven / iets nieuws vertellen

2 Uitleggen: de schrijver wil uitleg of een instructie geven

3 Mening geven de schrijver geeft verschillende meningen (beschouwing)

4 Overtuigen: de schrijver wil anderen van zijn/haar mening overtuigen / waarschuwen

5 Amuseren: vermaken

6 Activeren / aansporen / overhalen: de schrijver wil de lezer tot handelen overhalen

Opbouw tekst

In een goedgeschreven tekst staat de informatie in een logische volgorde: de tekstopbouw.

Twee manieren om een tekst op te bouwen komen vaak voor:

• een driedeling: inleiding – kern – slot;

• een tweedeling: inleiding – kern.

Als de laatste alinea van een tekst nog nieuwe informatie toevoegt aan het onderwerp, hoort die bij de kern.

Als de laatste alinea de tekst afrondt, bijvoorbeeld in de vorm van een samenvatting of conclusie, dan is er sprake van een slot.

Doen

Ga naar 1.3 Lezen, opdracht 2. Over 8 minuten bespreken we de opdracht samen.

Opbouw alinea

Elke wat langere tekst is opgebouwd uit alinea’s. In een goed opgebouwde alinea staat bijna altijd een kernzin. Die geeft aan waar de alinea over gaat of noemt de belangrijkste informatie. De rest van de alinea is een uitleg of een uitwerking van de kernzin. Soms is de kernzin als vraag geformuleerd.

In veel alinea’s is de kernzin de eerste zin, daarna volgt de toelichting. Maar de kernzin kan ook op een andere plaats staan, bijvoorbeeld als de alinea begint met een inleidende zin.

Bijvoorbeeld: Er zijn ook nog andere oplossingen. De beste oplossing is dat de twee partijen een bemiddelaar aanwijzen.

Twijfel je wat de kernzin is, ga dan na welke zin in de alinea wordt toegelicht.

Doen

Ga naar 1.3 Lezen, opdracht 3. Deze keer moet je de tekst  nauwkeurig lezen. Over 15 minuten bespreken we de opdracht samen.

Doen

Ga naar 1.3 Lezen, opdracht 5. Lees de tekst verkennend en beantwoord de vragen. Over 5 minuten bespreken we het. 

Doen

Ga naar opdracht 6. Lees dezelfde tekst nauwkeurig en beantwoord de vragen. Over 15 minuten bespreken we het. 

Doen

Ga naar opdracht 10 van 1.3 Lezen. Deze opdracht doen we samen.

Doen

Ga naar opdracht 11. Lees de teksten verkennend en beantwoord de vragen. Over 5 minuten bespreken we het. 

Doen

Ga naar opdracht 12. Lees tekst 3 nauwkeurig en beantwoord de vragen. Over 12 minuten bespreken we het. 

Doen

Ga naar opdracht 13. Lees tekst 3 nauwkeurig en beantwoord de vragen. Over 15 minuten bespreken we het. 

Huiswerk

1.3 Lezen opdracht 2 t/m 10.