Bewegingsstelsel

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Uit welke onderdelen bestaat ons bewegingsstelsel?

Botten

• Ongeveer 206 botten
  
  
• Een baby +/- 300 botten
  
  
• Allerlei verschillende soorten

Leg uit: hoe kan het dat ouderen sneller een bot breken dan jongeren?

https:

Hoeveel botten heeft een volwassen persoon?

1. 205
2. 206
3. 207
4. 2008

En een baby?

1. 349
2. 350
3. 360
4. 355

Hoe kan het dat een baby meer botten heeft?

1. Baby's hebben meer kalk
2. Omdat een baby flexibeler is
3. Kinderen/volwassenen breken botten vaker
4. Groeien in de loop der jaren aan elkaar vast

 Botten

Opbouw:

Botvlies (periost) = vlies dat om de buitenzijde van het bot zit Inhoud botvlies:

Zenuwen, bloedvaten en lymfevaten

- Zenuwen in botvlies zorgen  voor gevoel

- Bloedvaten zorgen voor aanvoer voedings-

stoffen naar de botten

- Lymfevaten vervoeren lymfe

Botten

Collagene vezels zijn buigzaam, elastisch.

Baby's meer collagene vezels en ouderen minder.

Aanmaak en afbraak

- Resorptie: aanmaak en afbraak van botten

3 belangrijke cellen die de botopbouw regelen

1. botcellen, osteocyten --> meten de druk van het bot

2. botvormende cellen, osteoblasten --> aanmaak van botweefsel

3. botafbrekende cellen, osteoclasten --> breken het bot weer af

Botten

Onder het botvlies ligt het botweefsel

2 lagen:

- Compact: erg hard, buitenste laag

- Sponsachtig: binnenste laag, met holtes

Botweefsel bestaat uit kalkzouten en collagene vezels

Botverbindingen

Botten zijn vaak met 1 of meerdere botten verbonden.

Sommige verbindingen beweeglijk, anderen niet.

Verbonden door:

- kraakbeen --> bv. tussen de ribben en borstbeen

- gewricht --> bv. knie

- naad --> bv. schedelbeenderen

Botverbindingen

Gewrichten:

Beweegbare verbinding tussen twee of meer botdelen.

- gewrichtsuiteinden zijn bedekt met kraakbeen

- gewricht blijft stevig tegen elkaar aan door het gewrichtskapsel

- binnenvlies = gewrichtssmeer

- rond je gewrichten slijmbeurzen 

Botverbindingen

5 soorten gewrichten:

1. kogelgewricht

in  3 richtingen bewegen, bv schouder en heup

2. eigewricht 

kan om 2 assen bewegen, bv je pols buigen, strekken en klein beetje zijwaarts

3. zadelgewricht

kan om 2 assen bewegen, voor/achter en links/rechts bv je duim

4. scharniergewricht

alleen maar buigen en strekken, bv je elleboog. om 1 as bewegen

5. rolgewricht

om 1 as bewegen. 2 botdelen rollen over elkaar heen. bv ellepijn en spaakbeen

Botten

Botten geven stevigheid aan je lichaam.

Bot is levend weefsel

Kan aangroeien, maar ook afsterven

Verschillende soorten

• Pijpbeenderen
• Korte beenderen
• Platte beenderen
• Onregelmatige beenderen
• Sesambeenderen

Gewrichten

• Beweegbare verbinding tussen twee of meer botdelen waardoor beweging mogelijk is.
  
  
• Verschillende soorten

9.4 Botverbindingen

Soorten gewrichten

Van links naar rechts;

• Kogelgewricht
• Scharniergewricht
• Rolgewricht

Welk gewricht is welk nummer?

Spieren

Zonder spieren kunnen  botten en gewrichten niet bewegen.

• Dwarsgestreepte spieren Willekeurig
• Gladspierweefsel
  Onwillekeurig
• Hartspierweefsel
  Dwarsgestreept, wél willekeurig

Een voorbeeld van glad spierweefsel is de slokdarm die het voedsel naar de maag transporteert

1. Juist
2. Onjuist

Spiercellen zijn langgerekte cellen met draden die kunnen samentrekken: dit noem je

1. spiervezels
2. osteoblasten
3. osteoclasten
4. substantia compacta

Een voorbeeld van gebruik van het dwarsgestreepte spierweefsel is: het maken van een salto

1. Juist
2. Onjuist

Zorgvragers met een aandoening in het bewegingsstelsel

Aandoeningen bewegingsstelsel, o.a.

• Reuma (bijv. reumatoïde artritis (RA))
• Artrose
• Ziekte van Bechterew
• Jicht
• Fracturen
• Osteoporose
• Amputaties

Wat weet je van reumatoïde artritis?

Reumatoïde artritis (RA)

Meest voorkomende reumatische ziekte.  

Prevalentie: 0.5 - 1% in NL, meer vrouwen dan mannen (tot 45 jr)

De 1e symptomen treden meestal op rond middelbare leeftijd.

Het is een auto-immuunziekte.

Kenmerkend zijn ontstekingen van deze gewrichten; voet- en handgewrichten, pols, elleboog, schouder, enkel, knie en heu.

Reumatoïde artritis

EEN AANTAL SYMPTOMEN

• Actieve en inactieve perioden
• Pijnlijke, warme, gezwollen gewrichten
• Ochtendstijfheid
• Vermoeidheid
• Gewrichtsschade 
• Noduli
• Symmetrie

Artrose

Reumatische aandoening waarbij het kraakbeen in kwaliteit achteruit gaat door gewrichtsslijtage.

OORZAKEN?

Erfelijke aanleg

Vroeger opgelopen sportblessure

Overgewicht

Langdurige zware belasting

Zwaar lichamelijk werk

Te veel en te intensief sporten

RA

Jicht

• Reumatische aandoening.
• Ontstaat doordat er te veel urinezuur in het bloed zit.
• Urinezuur vormt kristallen.
• Deze kunnen neerslaan in gewrichten en andere weefsels.
• Er kan dan een ontsteking ontstaan.

Wat is urinezuur?

Ontstaat bij de afbraak van purine.

Maar wat is purine?

Dit komt via twee manieren in ons lichaam;

• Als afbraakproduct van (lichaams) eiwitten
• Via voeding (met name dierlijke producten)

Osteoporose

‘poreus bot’

OORZAKEN?

Fracturen (#)

Femur

Collum

Humerus

• Dijbeen
• Heup
• Schouder

Verzorgende interventies

Mobiliteit

Decubitus

Voeding en gewicht

Medicatie

Seksualiteit

Reumaverpleegkundige