MTH, leerjaar 1, blok 4, les 5

• Medisch technisch handelen
• MBO
• Studiejaar 1

MTH, blok 4, les 5

Onderdelen van de les:

• Intracutane injectie
• Prikaccident

Intracutane injectie

Bij intracutane injecties vindt de inspuiting (injectie) plaats in de oppervlakkig laag van de dermis (lederhuid).

De intracutane injectietechniek wordt gebruikt voor:

• vaccinatie;
  
• diagnostiek.
  

Vaccinatie

Er wordt een kleine hoeveelheid verzwakte ziekteverwekker toegediend.

Het lichaam reageert hierop met het aanmaken van antistoffen tegen de ziekte.

Bijvoorbeeld vaccinaties tegen BCG (bacillus Calmette-Geurin), pokken, rabiës en griep.

Wat is het doel van de BCG-vaccinatie?

Wat is het doel van de vaccinatie tegen rabiës?

Diagnostiek

De huid speelt een belangrijke rol in onze afweer.

Er zitten cellen in die antistoffen maken zodra er ziekteverwekkers het lichaam binnen komen.

Intracutaan injecteren van kleine hoeveelheden verzwakte ‘ziekteverwekkers’ of ‘allergenen’ kan een lokale huidreactie veroorzaken.

 De reactie toont aan dat de ziekteverwekker of het allergeen in de cliënt aanwezig is.

Bijvoorbeeld diagnostiek van tuberculose (Mantoux-test) en allergie-onderzoeken (intracutane allergietest).

Geschikte injectiegebieden voor intracutane injecties.

• De binnenkant onderarm (Mantoux-test en intracutane allergietest)
  
• De schouderbladen (intracutane allergietest)
  
• Het gebied onder het sleutelbeen (clavicula)

Wat is het doel van een Mantoux test?

De intracutane allergietest wordt uitgevoerd op:

1. De onderarm
2. De schouderbladen
3. Beide antwoorden zijn juist
4. Geen van de antwoorden is juist

Prik/spat/bijtaccidenten

Bij een prikaccident kom je als doktersassistente in contact met bloed of andere lichaamsvloeistoffen van een zorgvrager. 

Dit kan gebeuren doordat je je per ongeluk prikt aan een gebruikte naald. 

Omgekeerd prikaccident: de patiënt prikken met een naald waarmee je jezelf

geprikt hebt.

Spataccident:

Er spat bloed op slijmvliezen (vaak het oog) of op de niet intacte huid (wond).

Bijtaccident:

Via een beet komt een beetje bloed uit de wond van degene die gebeten is op de mond of slijmvliezen van de bijter.

Virussen die kunnen worden overgedragen door een prik-, spat- of bijtaccident:

• Hepatitis B virus (HBV)
• Hepatitis C virus (HBC)
• Humaan immunodeficiëntievirus (HIV)

Tegen welk van de virussen zijn jullie op school gevaccineerd?

Hoe hoog moet de titer zijn om tegen HBV beschermd te zijn?

PROTOCOL PRIKACCIDENT.

Doel: besmetting na een prikaccident voorkomen.

Algemene opmerkingen:

Bij het geven van een injectie of het afnemen van een

venapunctie kan degene die de injectie geeft of de

venapunctie uitvoert zich prikken met de naald en daardoor besmet worden.

Benodigdheden:

- jodium of alcohol 70%

- deppers

Werkwijze:

• wond goed laten doorbloeden
  
• wond goed afspoelen onder stromend water
  
• wond laten drogen
  
• wond desinfecteren met jodium of alcohol 70%
  
• G.G.D. bellen (zij beoordelen de risico’s op besmetting)

Bij risico op besmetting:

• patiënt moet dezelfde of de volgende dag geprikt worden ter bepaling van overdraagbare ziekten
  
• vragen of patiënt de uitslag wil weten
  
• uitslag positief? -> bloed van DA afnemen voor dezelfde bepaling -> negatief -> na 4 weken weer

• bepalen HIV virus kan pas na minimaal 3 maanden na prikaccident (bij DA)
• als de patiënt niet meewerkt, meteen bloed afnemen bij DA: DA moet binnen 2 uur starten met postexpositieprofylaxe (PEP = HIV-remmers)
• Na 4 weken weer bloed afnemen bij DA.

Preventieve maatregelen om een prik/spataccident te voorkomen:

• op de hoogte zijn van de infectiestatus van de patiënt
• handschoenen dragen bij het prikken
• waar nodig een spatmasker of bril dragen (afwassen kritische instrumenten) 
• waar mogelijk passieve veiligheidsnaalden gebruiken
• gebruikte naalden meteen in de naaldencontainer doen
• materialen logisch neerzetten
• op een veilige plek gaan zitten zodat niemand tijdens het prikken tegen je aan kan lopen

Allergietesten

Bij een allergie reageert je afweersysteem op stoffen waar je lichaam normaal gesproken niet zo heftig op hoort te reageren.

Het stofje waar je allergisch voor bent heet een allergeen.

Allergenen zijn stoffen van buiten je lichaam, die normaal gesproken geen kwaad kunnen.

Deze stoffen komen je lichaam binnen via je huid, je mond of door ze in te ademen.

Om te ontdekken voor welke stoffen je allergisch bent, krijg je een allergietest. 

Je krijgt dan vragen gesteld om te ontdekken waar je allergisch voor bent. 

Als je ook huiduitslag krijgt, krijg je ook een huidonderzoek. 

Hiermee wordt bekeken op welke stoffen iemand getest moet worden.