Par 2(+3) - De bloedsomloop en de bloedvaten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Welkom!

Zitten op je eigen plek

Telefoon op stil en in je tas

Boek+schrift/chromebook op tafel

11.2 EN 12.2 : De bloedsomloop en de bloedvaten

Transport en afweer

KB

12.1 - Bloed (blz 96)

12.2 - De bloedsomloop en de bloedvaten 

(blz 105)

12.3 - Het hart (blz 116)

12.4 - Hart- en vaatziekten (blz 124)

12.5 - Weefselvloeistof en lymfe (blz 129)

12.6 - Afweer (blz 134)

BB

11.1 - Bloed (blz 98)

11.2 - De bloedsomloop (blz 110)

11.3 - De bloedvaten (blz 117)

11.4 - Het hart (blz 134)

11.5 - Hart- en vaatziekten (blz 148)

11.6 - Afweer (blz 156)

Transport en afweer

BB4 / KB4/TL4

Doelen van de vorige les

Je kunt de bestanddelen van bloed noemen

Je kent de kenmerken en functies van bloedplasma

Je kent de kenmerken en functies van bloedcellen en bloedplaatjes

Je kunt uitleggen wat leukemie is

Paragraaf 11.2+3/12.2 

De bloedsomloop en de bloedvaten

Blz 107

Doelen van deze les

Je kunt uitleggen 

    13.1: Je kunt in de dubbele bloedsomloop van de mens  de kleine en de grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies. 

13.2 Je kunt de drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies.

13.3:Je kunt in het bloedvatenstelsel van een mens slagaders en aders benoemen

Bloedvaten

Slagaders

Haarvaten

Aders

Slagaders

Van hart naar orgaan

Vervoeren zuurstofrijk bloed naar organen

Uitzondering: longslagader

Dikke, gespierde, elastische wanden -> kracht van hartslag duwt bloed snel door bloedvat

Haarvaten

Zuurstof en voedingsstoffen verlaten bloedvatenstelsel

Koolstofdioxide en water komen in bloedvatenstelsel

Hele dunne wand met kleine gaatjes -> voor stoffen en witte bloedcellen

Bevinden zich IN organen

Aders

Van organen naar het hart

Vervoeren zuurstofarm bloed naar het hart

Uitzondering: longader

Lage bloeddruk, geen dikke, elastische wand

Heeft kleppen

Bloedvatenstelsel

Aders/slagaders hebben naam van orgaan waar ze bij horen

Uitzonderingen: onderste/bovenste holle aders, aorta, poortader

Dubbele bloedsomloop

Bloed gaat door hele lichaam

2x per omloop door hart

Kleine bloedsomloop

Grote bloedsomloop

Dubbele bloedsomloop

Kleine bloedsomloop - Zuurstof ophalen, koolstofdioxide afgeven (Hart -> Longen -> Hart)

Grote bloedsomloop - Zuurstof afgeven, koolstofdioxide ophalen (Hart -> Organen -> Hart)

Transport

Bloed vervoert stoffen, maar ook warmte

Veel beweging -> veel verbranding -> bloedvaten zetten uit

Gevolg: rode huid -> warmte afgeven aan omgeving

Koud -> bloedvaten worden nauwer -> minder warmte afgeven aan omgeving

Glucose in het bloed

Bloed vanuit darmen naar lever -> poortader (O2 arm)

Bloedsuikerspiegel 

(glucose <-> glycogeen)

Lage bloedsuikerspiegel-> glucose afgegeven aan leverader

De lever

Vragen?

Aan het werk

Neem de leerstof eerst 1x door

      Maken:  107, opdr. 1 t/m 7. blz 115 niet

Oude oefeningen

Bloed + bloedsomloop