Hoofdstuk 4: Lot en toeval dl2

• Filosofie
• Secundair onderwijs

Hoofdstuk 4: Lot en toeval dl2

Wat is theologisch determinisme?

1. God bepaalt alle gebeurtenissen.
2. Mensen hebben volledige controle.
3. Vrije wil bestaat niet.
4. Toeval speelt een grote rol.

Wat betekent het woord 'tychè'?

1. levenslot
2. toeval
3. bestemming
4. geluk

Wat is een 'daimon' volgens Plato?

1. Een menselijke ziel
2. Een beschermgeest voor inzicht en begeleiding
3. Een soort godheid
4. Een filosofisch idee

Logisch determinisme = de toekomst ligt vast en we zijn ook in staat om gebeurtenissen te voorspellen. Leg de volgende uitspraak uit: Voorspelbaarheid impliceert determinisme

Lesdoelen

• Ik leg uit hoe het causaal determinisme in de stoa aan bod komt
• Ik leg het verschil tussen lot en toeval uit en kan dit aantonen met een voorbeeld.

Panlogisme in de stoa

• geen vat op gebeurtenissen die buiten onszelf liggen
• doel: berusting en gelijkmoedigheid (= innerlijke rust en balans)
• causaal determinisme = elke gebeurtenis is het onvermijdelijke resultaat van voorafgaande gebeurtenissen in combinatie met natuurwetten, alles is voorbestemd 
• panlogisme = alles gebeurt in wereld volgens redelijke wetten (onontkoombaarheid) = wet van voorzienigheid = logos 

De stoïcijn Seneca

• richten op persoonlijke ethiek
• onderscheid maken tussen wat wel of niet in onze macht ligt
• apathaia = vrij zijn van emoties

Hedendaagse betekenis van 'lot'

= onvoorziene en niet te voorkombare gebeurtenis

• Domesticatie van het lot - Jos de Mul (pp 85-86)

Toeval (leven is aaneenschakeling van toevalligheden)bestaat, MAAR

• Mens heeft behoefte aan zingeving namelijk betekenis geven aan volstrekte willekeur van gebeurtenissen in ons leven.
• idee van lot = betekenis geven aan het ongrijpbare
• toeval en lot gaan samen

Toeval

Is er een verschil tussen iets dat toevallig gebeurt of geluk hebben?

onderwijs.hetarchief.be

Sylvia Wenmacker en toeval

Vragen - antwoorden boek pp 84-85

Opdrachten (huistaak?)

Opdracht 4 pp 83-84

Opdracht 5 pp 84