Nederlands indie 3.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

3.1 Handel en kolonialisme

Aan het einde van de les kan ik:

• Uitleggen waarom de Nederlanders naar Indonesië gingen vanaf het einde van de 16e eeuw.
• Uitleggen hoe Indonesië eruit zag en waarom de Nederlanders hier makkelijk producten vandaan konden halen.
• Uitleggen wat de VOC was en welke voordelen Nederland hier uithaalde. 

Op weg naar Oost- Azië 

Bantam (1596)

Nederlanders willen handeldrijven

• Om geld te verdienen
•  Indonesië heeft viel te bieden; verschillende specerijen.
•  Cornelis Houtman; Oost- Indië route
•  Er zijn te veel kleine bedrijfjes
  en dit kost veel winst.
  
  De Nederlandse overheid gaat ingrijpen!
  

De VOC (1602)

• Nederlandse compagnieën gaan samenwerken
• Sterker en meer winst te behalen.
• Monopolie
• Jan Pieterszoon Coen (Jakarta)
• Factorijen

Factorijen (handelsposten)

• In overleg met inheemse vorsten werden er handelsposten gesticht. 
• Niet altijd in goed overleg..  

Indonesië kolonie van Nederland

Na het faillissement van de V.O.C(1799)  werden deze gebieden van de Nederlandse staat.

.
Dit noemen we sinds deze periode kolonies. Dit is overzees gebied wat door Nederland wordt bestuurd.

Om 

De kolonie winstgevend te maken werd een plan bedacht!

Het Cultuurstelsel!

Het cultuurstelsel

 (1830-1870)

• Doel: Indië moet weer winstgevend (voor Nederland) worden.

• Nederland kreeg nog steeds de producten die ze wilde hebben.

• Met dat geld kan Nederland een modern land worden.

Hoe werkt het cultuurstelsel? 

• Boeren moeten 1/5 deel van hun land verbouwen met voor de Nederlanders interessante producten: koffie, thee en indigo 
  

• Boeren krijgen hiervoor plantloon

Hoe werkt het cultuurstelsel? 

• De boeren moeten 66 dagen werken voor de Nederlanders (herendiensten), bijvoorbeeld wegen, kanalen en spoorwegen aanleggen

• De vorsten (Regenten) krijgen cultuurprocenten. Hoe meer hun boeren leveren, hoe meer cultuurprocenten.

Bestuur Nederlands-Indië

• Er werd een indirect bestuur ingevoerd.
  
• Inheemse vorsten en hun helpers mochten meebesturen
  
  

maar....
kregen opdrachten van de Nederlandse gouverneurs. 

Gevolgen voor Nederland

• Indië is binnen paar jaar weer winstgevend voor Nederland.
  

• Infrastructuur (wegen, kanalen en spoorwegen)
  

Positieve gevolgen Nederlands-Indië. 

• Verbetering van de infrastructuur op het eiland

• Ontstaan van een geldeconomie

Negatieve gevolgen voor cultuurstelsel

• Beste land moest voor het cultuurstelsel worden gebruikt

• Meer dan 20% afstaan + belasting (corruptie regenten)
• Door cultuurproducten minder rijst:
  
  gevolg:
• Hongersnoden                             
  
• 66 dagen per jaar werken voor het Nederlands bestuur: GRATIS!
  

 

Na alle kritiek 

werd het cultuurstelsel afgeschaft en kregen ondernemers het voor het zeggen. 

Het cultuurstelsel leidde voor de eenvoudige boeren tot...

1. Meer geld.
2. Hongersnood.
3. Meer producten.
4. Minder werk.

Waarom leidde het Cultuurstelsel tot hongersnoden?

Omdat de boeren

1. Minder geld gingen verdienen.
2. Steeds minder zin kregen om te werken.
3. Veel producten voor de export moesten leveren
4. In hongerstaking gingen.

Ethische politiek

Roep om situatie in Indonesië te verbeteren groeit vanuit binnen en buitenland.

• Landbouwgrond verbeterd door irrigatie      meer rijstproductie       minder hongersnood.
• Medische hulp: ziekenhuizen/inentingen.
• Onderwijs: na 1920 scholen      steeds meer mensen leren lezen        doel: land zelf besturen.
  
  

Gevolgen beter onderwijs

• Kinderen leren lezen en schrijven
  
• Sommige vertrekken naar Nederland om te studeren
• leren: vrijheid en democratie

Doel: land zelf besturen: stap 1: volksraad (1918)