4.5: Geleedpotigen en gewervelden 4.6 determineren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Ordening MAX LJ3

Ordening MAX LJ3

4.5 Geleedpotigen en gewervelden

Startopdracht

1. Leerdoelen overnemen in je zuidschrift. 

2. Kom in LessonUp.

Leerdoelen. Na deze les kun je:

- geleedpotigen indelen door te kijken naar het aantal segmenten en het aantal poten.

- gewervelden indelen door te kijken naar de bouw en de manier van voortplanten.

Planning

Herhaling

Theorie 4.5

Aantekening

Opdrachten 1 t/m 6

Theorie 4.6

Opdracht 3

Bacteriën en schimmels zijn......

1. Consumenten
2. Reducenten
3. Producenten

Bacteriën en schimmels zijn...

1. altijd schadelijk
2. altijd nuttig
3. kunnen schadelijk of nuttig zijn

Bacteriën 

Schimmels

Planten

Dieren

Sleep de voorbeelden van biotechnologie naar het juiste vakje.

Bacterien 

Schimmels

Waar let je NIET op bij het indelen van planten?

1. eencellig of meercellig
2. bloemen en zaden
3. vaatbundels
4. groene kleur

Planten kunnen we indelen in:

1. Sporenplanten, zaadplanten
2. Sporenplanten, zaadplanten en sponzen
3. Sporenplanten, zaaiplanten en gisten
4. Sporenhoopjes, sporendoosjes en gisten

Wat zijn de belangrijkste kenmerken bij het indelen van dieren?

1. Symmetrie en lichaamstemperatuur
2. Symmetrie, skelet en DNA
3. Skelet en symmetrie
4. Skelet en DNA

Bij het indelen van dieren in de juiste groep kijk je ook naar de symmetrie van het lichaam.
Wat geldt voor het lichaam van de schildpad?

1. Het lichaam is niet symmetrisch.
2. Het lichaam is tweezijdig symmetrisch.
3. Het lichaam is veelzijdig symmetrisch.

Geen skelet

Inwendig skelet

Uitwendig skelet

Wormen

Vissen

Geleedpotige dieren

De kever is:

1. Tweezijdig symetrisch
2. Veelzijdig symetrisch
3. Asymetrisch

Sleep de passende stam naar het juiste dier.

Sponsdieren

Neteldieren

Weekdieren

Stekelhuidigen

Geleedpotigen

Gewervelden

4.5 Leerdoelen

• Je kunt geleedpotigen indelen door te kijken naar het aantal segmenten en het aantal poten.
• Je kunt gewervelden indelen door te kijken naar de bouw en de manier van voortplanten.

Geleedpotigen de grootste!!

Ongeveer 1 miljoen van de ruim 1,3 miljoen nog bestaande diersoorten zijn geleedpotigen. Toch denken veel mensen bij dieren vooral aan gewervelden. Geleedpotigen hebben een uitwendig skelet dat als een soort pantser om het lichaam zit. Dit skelet kan niet meegroeien. Geleedpotigen vervellen daarom enkele keren tijdens hun groei (zie afbeelding 2).

Een waterjuffer tijdens een vervelling. Het dier groeit, maar het pantser groeit niet mee.

Ze vervellen daarom enkele keren tijdens hun groei

Geleedpotigen

Indeling in vier groepen:

•   veelpotigen
• kreeftachtigen
• spinachtigen
• insecten (zespotigen)

hebben 8 poten

hebben giftanden, bevatten verterings enzymen die het lichaam van de prooi afbreken

Aantekening

leden: stukjes waar de poten van geleedpotigen uit zijn opgebouwd

segmenten: delen waaruit het lichaam van geleedpotigen is opgebouwd.

Geleed

De poten van geleedpotigen zijn opgebouwd uit kleine stukjes.

Segmenten

Het lichaam van geleedpotigen zijn opgebouwd uit stukjes.

Gewervelden

Inwendig skelet

• Huid
• Lichaamstemperatuur
• Ademhalingsorgaan
• Voortplanten

Aantekening

koudbloedig: De temperatuur van het lichaam is gelijk aan de temperatuur van de omgeving.

warmbloedig: De lichaamstemperatuur is altijd even hoog (constant).

Aan de slag!

Maak van bs 4.5 opdr 1 t/m 6 

(blz 278 - 281)

Klaar? Lezen bs 4.6

Start opdr 3 (met potlood!)

Leerdoel 4.6

Je kunt een determineertabel van organismen gebruiken

Determineren

Zelfs als je een organisme niet kent, kan je het in een rijk of groep plaatsen door goed naar de kenmerken van dit organisme te kijken.

Dit noem je determineren.

Dat doe je met een determineertabel.

Determineren

De rest van deze tabel

staat in je boek op blz 283

Determineren

Bij determineren begin je steeds bij stap 1 en noteer je elke stap die je verder neemt.

Als voorbeeld werken we met het volgende organisme, de zee-egel.

Determineren

Determineren

De stappen in de determineertabel voor de zee-egel zijn 1B-3A-4A-5B

Je kunt een organisme determineren door een determinatietabel te gebruiken

Afsluiting

4.6

Lees in je boek bladzijde 282 en 283

Maak opdracht 1 t/m 4

Aan de slag!

Maak van bs 4.5 opdr 1 t/m 6 

(blz 278 - 281)

Klaar? 

Maak opdr 3 (met potlood!) (blz 284-285)

Huiswerk voor dinsdag

Afronden thema 4 Ordening:

Kijk je werk na en verbeter.

Noteer overgebleven vragen.