BS 4.5 en 4.6: geleedpotigen en gewervelden + determineren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

BS 4.5: geleedpotigen en gewervelden

BS 4.6: organismen determineren

Planning

Huiswerkcontrole 

Leerdoelen

Uitleg BS 4.5 en 4.6

Opdrachten maken

Leerdoelen

• Je kunt geleedpotigen indelen door te kijken naar het aantal segmenten en aantal poten
• Je kunt gewervelden indelen door te kijken naar de bouw en de manier van voortplanten

Geleedpotigen

• Zijn symmetrisch
  
• Hebben een uitwendig skelet (een pantser)
  
• Hebben gelede poten (de poten bestaan uit kleine stukjes, die stukjes heten leden)
  
• Hebben een gesegmenteerd lichaam (bestaat uit meerdere delen)
  

Wanneer kunnen geleedpotigen groeien?

1. Altijd
2. Net na het vervellen
3. Deze groeien niet meer nadat ze uit hun larve stadium zijn
4. Wanneer ze hebben voortgeplant

Uitwendig skelet

• Het skelet kan niet meegroeien.
• Een dier vervelt (kruipt uit zijn pantser) dan groeit hij in korte tijd heel veel. Hij vormt zijn nieuwe pantser. 
• Als het nieuwe pantser klaar is stopt de groei tijdelijk tot het dier weer gaat vervellen.
  

Groepen

• Bestaat uit segmenten
• > 10 poten

• Achterlijf bestaat uit segmenten
• 10 poten

• 8 poten

• 6 poten
• Lichaam bestaat uit 3 stukken: kop - borststuk - achterlijf

Gewervelden

• Zijn symmetrisch
  
• Hebben een inwendig skelet met een wervelkolom (vandaar de naam gewervelden)
  

Aan welke kenmerken denk je om gewervelden in groepen te ordenen?

Kenmerken

• Bedekking van de huid
• Lichaamstemperatuur
• Ademhalingsorgaan
• Manier van voortplanten

Kenmerken

De huid: 

deze kan bedekt zijn met veren, haren, schubben of slijm.

Lichaamstemperatuur:

• een dier kan warmbloedig zijn (lich. temp. is constant, altijd hetzelfde)
• een dier kan koudbloedig zijn (lich. temp. Niet gelijk, past zich aan aan de omgeving)
  

Kenmerken

Ademhalingsorgaan:

het dier kan ademhalen met longen of kieuwen of door de huid.

Manier van voortplanten:

• levendbarend
• eieren zonder schaal
• eieren met harde kalkschaal
• eieren met taaie leerachtige schaal
  

Opdracht 4.6: determineren

Het eerste onderdeel doe je zonder boek 

Het tweede deel doe je met je boek (echt of online) op pagina 283

Maak deze opdracht in tweetallen

Deze gaan we nabespreken na 15 minuten!

Opdrachten maken

De samenvattingen 

(opdrachten) zijn niet verplicht, 

maar wel handig voor het leren 

van de toets

Basisstof	Opdrachten
4.3	1 t/m 9
4.4	1 t/m 9
4.5	1 t/m 8