Les 1 Bouw en functie van huid, slijmvliezen en gebit

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Huid , slijmvliezen, gebit en nagels

Leerdoel

Ik  weet de functie en bouw van de huid

Ik weet functie de  van de slijmvliezen

Ik weet de bouw en functie van het gebit

Ik weet de bouw en functie van de nagels

Waarom moet ik dit weten?

• De huid, slijmvliezen, gebit  en nagels geven belangrijke informatie over de conditie van de zorgvrager,
• Signaleren wat is normaal / afwijkend

De huid

Wat is de huid?

1. orgaan
2. weefsel
3. orgaanstelsel
4. cel

Waarvoor dient de huid?

1. Lichaamstemperatuur regelen.

2. Stoffen uitscheiden. (transpiratie)

3. Gevoelsprikkels opvangen. (zenuwuiteinden.) Door deze zenuwuiteinden kun je warmte, kou, pijn en drukprikkels (tastzin) voelen.

4. Lichaam beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf, zoals schadelijke stoffen, bacteriën, zonnestralen, of een (ongewenst) contact met een (hard) voorwerp.

5. Vet opslaan in het onderhuids bindweefsel. (buffervoorraad vetreserves) 6. Vorming van vitamine D. voor je botten, 

Functies huid 

1. Lichaamstemperatuur regelen.

2. Stoffen uitscheiden. (transpiratie)

3. Gevoelsprikkels opvangen. (zenuwuiteinden.) Door deze zenuwuiteinden kun je warmte, kou, pijn en drukprikkels (tastzin) voelen.

4. Lichaam beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf, zoals schadelijke stoffen, bacteriën

5. Vet opslaan in het onderhuids bindweefsel. (buffervoorraad vetreserves) 6. Sociaal 

Bouw van de huid

De huid bestaat uit:

1. Opperhuid (hoorn- en kiemlaag): de hoornlaag slijt steeds af en wordt aangevuld door cellen uit de kiemlaag.
2. Lederhuid: met zweet- en talgklieren, spieren, bloedvaten en zintuigjes. 
3. Onderhuids bindweefsel: met bloedvaten, zenuwen en vet. Vet isoleert tegen kou.

Functie opperhuid

• Het lichaam te beschermen tegen invloeden van buitenaf.
  
• Chemische stoffen
  
• UV-straling
  
• Schadelijke bacteriën, virussen, schimmels
  
• Het voorkomen van uitdrogen
  
• Vorming van pigment
  

• Wanneer de opperhuid beschadigd is (eczeem, kloofjes, wondjes), kan er geen goede bescherming meer geboden worden.
  
• Als gevolg hiervan ontstaat er een ontstekingsreactie, waardoor micro-organismen (bacteriën en schimmels) de huid kunnen binnendringen
  
•  vorming Vitamine D. 
• Functie: kalkafzetting in de botten. 
• Opbouw: pro-vitamine D door UV-straling in opperhuid.
• Tekort: Rachitis (te weinig kalk)
  

Wat is geen functie van de opperhuid?

1. Geeft bescherming tegen bacteriën/ virussen en Uv-straling
2. Geeft stevigheid
3. Opslag water
4. Pigmentcellen voor huidskleur

Hoe heet het gedeelte van de huid wat bestaat uit dode huidcellen?

1. kiemlaag
2. lederhuid
3. hoornlaag
4. onderhuidsbindweefsel

Lederhuid

• Haarvaatjes voeden de opperhuid en voeren de afvalstoffen af.
• Het regelen van de lichaamstemperatuur door de huiddoorbloeding.
•  Talrijke zenuwuiteinden zorgen voor tast- pijn- en temperatuurzin.
• Talgkliertjes houden de huid soepel
• Haarspiertje trekt haar omhoog (kippenvel) beschermt tegen koude

Lichaamstemperatuur te hoog?

1. Bloedvaten worden wijder
   
2. Huid wordt rood en warm
   
3. Via de huid wordt warmte afgegeven aan de omgeving-> Je koelt af.
4. Zweetklieren maken zweet.

Zweten

In de lederhuid bevinden zich de zweetklieren. Op sommige plekken in de huid liggen er veel bij elkaar, bijvoorbeeld in de huid van je handen, voeten en oksels. De zweetklieren maken zweet dat door een afvoerbuisje naar de opening van de huid (porie) gaat. Door verdamping koelt je lichaam af.

Tijdens de puberteit ontstaan er meer zweetklieren in de oksels. Deze maken olieachig zweet. Als dat zweet in aanraking komt met bacteriën, gaat het ruiken. 

Gebruik van deodorant verbergt die geur. 

Onderhuidsbindweefsel 

• Vormt verbinding tussen opper en lederhuid en botten en spieren
  
• Bevat reservevoedsel in de vorm van vet
• Dit dient als beschermlaag en warmte isolatie
  
• Percentage vet bij vrouwen is hoger dan bij mannen
  

Functies huid

hoornlaag: 

beschermt tegen bacterien

beschermt tegen uitdroging

kiemlaag: 

bescherming zon, door pigment

lederhuid:

lederhuid:

beschermen tegen prikkels van buiten: pijn/ kou / warmte

Huid observeren tijdens de persoonlijke verzorging

De gezonde huid is droog, soepel, elastisch en gaaf

Veranderingen van de kleur van de huid kunnen wijzen op een ziekte of aandoening

8 Huid observeren t

Ook kleurveranderingen aan vingertoppen, slijmvliezen van de mond, de tong of de binnenkant van de oogleden.

Signaleren - Rapporteren - Observeren

Kleuren van de huid

• Bleek: oedeem, te weinig hemoglobine (bloedarmoede), shock (= te kort aan circulerend bloed), schimmel
  
• Geel : ophoping bilirubine (lever / gal / milt probleem)
  
• Blauw : te weinig zuurstof in het bloed (hart / long probleem)
  
• Zwart / bruin: pigment, weefselversterf (necrose / gangreen)
  
• Rood: verwijding van bloedvaten (koorts, ontsteking), wijnvlek
  

Functies van het gebit

• Voedsel fijn maken
• Voedselbrij met speeksel vermengen 
• Spraak

Hoeveel tanden en kiezen heeft een volwassen gebit?

1. 28
2. 24
3. 20
4. 32

Uit hoeveel tanden bestaat het melkgebit?

1. 20
2. 18
3. 24
4. 28

De slijmvliezen

waar zitten slijmvliezen in je lichaam?

mond

keel

neus

ogen

rond de geslachtsorganen.

Slijmviezen

Is een dunne laag lichaamscellen (epitheel) die de lichaamsholte van  verschillende organen bekleedt.

Ze produceren slijm ter bescherming van de organen en zorgen voor afvoer  van ongewenste stoffen uit het lichaam 

Eetproblemen ouderen

- ouderen proeven steeds minder

- ouderen krijgen kant- en klare maaltijden 

 en vinden het eten niet aantrekkelijk/ lekker

- ouderen eten alleen 

Nagels

Anatomie van de nagel

1. Nageluiteinde

   2. Nagelrand

   3. Nagelwal

   4. Nagelplaat

   5. Halve maantje

   6 .Nagelriem

   8 .Nagelplaat

   9 . Nagelbed

   10. Halve maantje

   11 .Nagelwortel

Afwijkende nagels

Kalknagels

Schimmel nagels

ingegroeide nagels

kalknagels door schimmel infectie 

Noem 2 functies van de huid

Wat is een functie de slijmvliezen?

Wat is de functie van het gebit?

Welke nagelafwijkingen zijn er?