Leerstrategieën (4 oktober 2022)

• Mentorles
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Waarom bespreken we leerstrategieën?

Met inzicht in leerstrategieën krijg jij meer zicht op je leerproces. Deze kennis motiveert en biedt meer kansen om leerdoelen te behalen.

Hoe gaan we dit doen?

Je krijgt inzicht in de werking van het brein tijdens het leren en er worden strategieën besproken.

Wat gaan we doen?

Je krijgt instructie, je maakt aantekeningen en reflecteert op wat je al doet en gaat doen.

Leer en onthoud de volgende 20 woorden

Je hebt 40 seconden de tijd

Balie

Staart

Dominosteen

Lamp

Aap

Naaien

Poot

Rente

Stuur

Vork

Rekening

Oog

Rug

Ketting

Speld

Kat

Kop

Lenen

Zadel

Draad

Wat is de noordelijkste hoofdstad?

1. Tórshavn
2. Reykjavik
3. Oslo
4. Helsinki

Reken uit:

24 : 2 x 4 =

1. 3
2. 12
3. 48

Hoeveel werkwoorden telt onderstaande zin?

Als achter vliegen vliegen vliegen vliegen vliegen vliegen achterna.

1. 4
2. 3
3. 2
4. 1

Het woord stond WEL in het rijtje

Het woord stond NIET in het rijtje

sla

hond

fiets

naald

sparen

stuur

balie

speld

mond

ketting

Noteer alle 20 woorden

Leer en onthoud de volgende 20 woorden

Je hebt 40 seconden de tijd

Fiets

Stuur

Ketting

Lamp

Zadel

                  Bank

                  Lenen

                  Balie

                  Rekening

                  Rente

Hond

Rug

Staart

Kop

Poot

                 Naald

                 Draad

                 Speld

                 Oog

                 Naaien

Hoeveel woorden wist je nog?

Fiets

Stuur

Ketting

Lamp

Zadel

                  Bank

                  Lenen

                  Balie

                  Rekening

                  Rente

Hond

Rug

Staart

Kop

Poot

                 Naald

                 Draad

                 Speld

                 Oog

                 Naaien

Let op: je kortetermijngeheugen heeft een zeer beperkte capaciteit. 

Vergeet Onthoud wat je leert

Herhalen is belangrijk

Gespreid leren werkt beter dan informatie in korte tijd tot je nemen

Langere tussenpozen zijn effectiever dan korte

Hoe leer je?

Leren vraagt activiteit van je brein

Hoe actiever, hoe leerzamer

je leert

Reproductie: ken alle relevante en benodigde onderdelen uit de leerdoelen

Toepassen door training: oefenen in de bestaande context

Toepassen door tactisch te handelen: oefenen in een nieuwe context

Inzicht verwerven door zelfstandig keuzes te maken en te kunnen verantwoorden.

Strategieën om reproductie te oefenen

Aantekeningen en huiswerk: de basis is het maken van aantekeningen en het nauwgezet maken van huiswerk

Overhoren: (woordjes: 3x10 minuten, wisselende volgorde)

Wissen: zet alle leerstof in een tijdbalk, woordweb, schema, tabel etc. Wis delen hieruit en vul na 2 uren weer aan.

Chunks maken: maak structuur van onderdelen. Wat hoort bij elkaar?

Visualiseer: plaats de leerstof in je brein in een denkbeeldige ruimte.

Logica: zoek actief naar structuur en logica (Frans: alle woorden die eindigen op -ion/-ie zijn vrouwelijk)

Strategieën om met training toe te passen

Vaktaal: zoek betekenissen van woorden uit abstracte taal en vakjargon op

Woordweb: plaats in eigen woorden de leerstof in een woordweb. Gebruik kleuren, maak verbindingen

Denk als een robot: zoek een vaste volgorde, regelmaat of een stappenplan. Werk dit uit in een vast recept (bèta)

Strategie 3-2-1: noteer na afloop van een deel van de leerstof 3 dingen die belangrijk zullen zijn, schrijf 2 nieuwe inzichten op en noteer 1 vraag die je na het leren nog hebt.

Rangorde: zet de leerstof in een eigen rangorde (belangrijkheid, tijd)

Rekenvragen V6: techniek om sommen met een stappenplan op te lossen: 1) lees de tekst en vind de vraag 2) welke gegevens heb je nodig voor een oplossing? 3) herlezen en selecteren 4) volgorde van bewerking 5) berekenen 6) beredeneren of het antwoord logisch is

Signaalwoorden gebruiken: verbind onderdelen uit de leerstof logisch met elkaar

Reflecteren: kijk kritisch terug naar wat je hebt gedaan en noteer met welke vragen je moeite hebt

Leerstrategieën om tactisch toe te passen

Transformer: bedenk verschillende situaties waarin je de leerstof kunt toepassen. Maak variaties op de vaste volgorde van berekenen. 

25-woordensamenvatting: breng de leerstof terug tot een samenvatting van 25 woorden (heel kritisch kijken naar hoofd- en bijzaken, anders verwoorden)

Uitleggen aan iemand anders: leg de leerstof uit aan een klasgenoot, ouders, broers/zussen

5W1H-vragen: werk per (deel)onderwerp een overzicht uit aan de hand van de vraagwoorden wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe.

Leerstrategieën om dieper inzicht te verwerven

Sneeuwkristal maken: een soort woordweb, maar dan vooral in kleur en met afbeeldingen (linker en rechter hersenhelft zijn dan actief)

Doelgericht luisteren in de les: voorbereiden op de les. 

Vooraf: Wat is het doel van de les? (check de studiewijzer of vraag de docent) Wat weet je al over dit onderwerp? Zoek de sleutelbegrippen alvast op. Bedenk waar je extra aandacht nodig hebt.

Tijdens de les: koppel de informatie je hoort aan de begrippen die je vooraf hebt gevonden. Let goed op signaalwoorden: 

trend/frequentie: soms, meestal, nooit, uitzonderlijk etc

tegenstelling: maar, toch, echter, aan de andere kant etc

opsomming: niet alleen ... maar ook, daarnaast, ook, en

1) Noteer 3 belangrijke onderdelen uit deze les die jou helpen bij het leren.

2) Geef 2 punten aan die nieuw zijn voor jou (inzichten)

3) Noteer 1 vraag die jij hebt na deze les.