Voorkennis H5 + 5.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

Wat gaan we deze les doen?

• Uitleg Weet je het nog? en paragraaf 5.1
• maken opdrachten weet je het nog? en paragraaf 5.1

Lesdoelen 5.1

• Hoe is de economie in ons land georganiseerd?
• Welke invloed heeft de overheid op de economie?
• Welke instanties geven er advies aan de overheid?

Marktwerking

• Particuliere sector 
• Aanbieders concurreren met elkaar → prijs en/of kwaliteit 
• Lage prijs? → producenten moeten lage kosten hebben
• Hoge kwaliteit? → telkens producten verbeteren + service

Planeconomie

• GEEN marktwerking
• Voorbeeld: Noord-Korea (vroeger Cuba en China)

Overheid bepaalt...

1. Wat er geproduceert wordt 
2. Hoeveel er geproduceert wordt 
3. Door wie er geproduceert wordt 
4. Tegen welke prijs er geproduceert wordt

Vrijemarkteconomie

• Vraag & aanbod bepaalt de prijs
• overheid grijpt niet in met regels/wetten
• V.S. lijkt hier op
• Nergens helemaal → overal een overheid die maatregelen neemt 

Sociale markteconomie

  Taken van de overheid

• zorgen voor veiligheid (politie en leger)
• gezondheidszorg (ziekenhuizen)
• sociale zekerheid (uitkeringen)
• zorgen voor volkshuisvesting (wonen)
• zorgen voor onderwijs

collectieve sector & particuliere sector

Collectieve sector
Alle bedrijven die voor de overheid werken. Levert goederen en diensten waar iedereen gebruik van kan maken.

Particuliere sector
Bedrijven die goederen en diensten willen verkopen om winst te maken.

Privatiseren

Activiteiten  van collectieve sector → particuliere sector

Voordelen:

• Minder kosten en organisatie voor de overheid.
• Prijzen kunnen lager worden door marktwerking.
  
  Nadelen:
  
• Overheid verliest macht.
• Sommige activiteiten stoppen misschien.

Redenen

1. Overheid verwacht betere kwaliteit of lagere prijs
2. Overheid vindt het niet meer nodig om het zelf te doen

Adviseurs van de overheid

De overheid kan bij het maken van keuzes op economisch gebied informatie en/of advies krijgen van:

•  CBS

•  CPB

•  SER

CBS = Centraal Bureau voor de Statistiek:

• Verzamelt informatie over oa economische veranderingen.
  

CPB = Centraal Planbureau:

• Onderzoekt wat de gevolgen kunnen zijn van economische beslissingen.
  

SER = Sociaal Economische Raad

• Adviseert over sociaal-economische onderwerpen.
  
• Bestaat uit werkgevers, werknemers en onafhankelijke deskundigen.

• begrippen oefenen
• maken opdrachten
• extra uitleg rekenen

verdeling in 3 groepen

• begrippen oefenen
  

begrippen oefenen door middel van het zelf maken van een kruiswoordpuzzel en begrippen opschrijven in je schrift. 

Aan het werk!

Lees de theorie en begrippen op bladzijde 14 t/m 17

Maak de opdrachten 17 t/m 28

 Vul de samenvatting op blz 17 in

 Oefenopgaven 10 t/m 20 blz 29

maken opdrachten

 Lees de theorie en begrippen op bladzijde 139

 Maak de opdrachten 1 t/m 10 

Lees de theorie en begrippen op bladzijde 140 t/m 143

 Maak de opdrachten 1 t/m 11 + samenvatting

Klaar: Kijk je oprachten na

extra uitleg rekenen

Aan het werk!

Lees de theorie en begrippen op bladzijde 14 t/m 17

Maak de opdrachten 17 t/m 28

 Vul de samenvatting op blz 17 in

 Oefenopgaven 10 t/m 20 blz 29

maken opdrachten

 Lees de theorie en begrippen op bladzijde 139

 Maak de opdrachten 1 t/m 10 

Lees de theorie en begrippen op bladzijde 140 t/m 143

 Maak de opdrachten 1 t/m 11 + samenvatting

Klaar: Kijk je oprachten na

Sleep de goederen en/of diensten naar de juiste sector.

collectieve sector

particuliere sector

In welke sector vind je alle bedrijven terug?

1. Particuliere sector
2. Primaire sector
3. Collectieve sector
4. Secundaire sector

Wat zijn kenmerken van collectieve voorzieningen?

1. De particuliere sector betaalt de voorzieningen.
2. De overheid betaalt de voorzieningen.

Wanneer de overheid taken uitbesteedt of overdraagt aan particuliere bedrijven, noem je dit

1. particuleren
2. privatiseren
3. ex-overheid
4. bedrijfsleven

Hoe is de economie in ons land georganiseerd?

Welke invloed heeft de overheid op de economie?

Welke instanties geven er advies aan de overheid?