Het zenuwstelsel les 1

• anatomie en fysiologie
• MBO
• Studiejaar 2

Het zenuwstelsel

Lesdoelen

• Na deze les, het bestuderen van de lesstof kun je:
  
• De functies van de verschillende zenuwstelsels benoemen
• De werking van de verschillende zenuwstelsels benoemen
• Het geleerde toepassen 

functies van het zenuwstelsel?

Functies van het zenuwstelsel

• Het doorgeven van de informatie over situaties binnen en buiten het lichaam.
  
• Integreren van informatie.
  
• Het geven van opdrachten voor reactie van de spieren en klieren.
  
• 'de regelcentrale van je lichaam'

ZENUWCELLEN EN ZENUWSTEUNCELLEN

Functie zenuwcellen (neuronen) doorgeven van prikkels 

Functies zenuwsteuncellen (gliacellen):

• Ondersteunen van het hersenweefsel door stevigheid te bieden
• Maken van myeline
• Opruimen van dode/kapotte cellen
• Betrokken bij de bloed-hersenbarrière
• Van groot belang voor vorming en functie van synapsen

Het zenuwstelsel kan worden ingedeeld op basis van de locatie (anatomie) of op basis van de functie (fysiologie) 

Op basis van ligging onderscheiden we de volgende onderdelen;

Anatomisch  centraal en perifeer zenuwstelsel

Fysiologisch  animaal en autonoom zenuwstelsel waarbij autonoom zenuwstelsel zich onderscheid in sympatisch en parasympatisch zenuwstelsel

Anatomische indeling:

Centraal zenuwstelsel

Perifeer zenuwstelsel

Wat hoort bij het centrale zenuwstelsel?

1. De hersenen en de hersenzenuwen
2. De hersenzenuwen en de ruggenmergzenuwen
3. Het ruggenmerg en de hersenen
4. Het ruggenmerg en de ruggenmergzenuwen

Centrale zenuwstelsel

Hersenen en medulla spinalis ( het ruggenmerg)

- cerebrum (grote hersenen)

- diencephalon ( tussen hersenen)

- truncus cerebri (hersenstam)

- cerbellum ( kleine hersenen)

Wat hoort bij het perifere zenuwstelsel?

1. De hersenen en de hersenzenuwen
2. De hersenzenuwen en de ruggenmergzenuwen
3. Het ruggenmerg en de hersenen
4. Het ruggenmerg en de ruggenmergzenuwen

Perifeer zenuwstelsel

- nervi craniales (hersenzenuwen)

- Nervi spinales ( ruggenmerzenuwen )

Fysiologische indeling:  

Animale zenuwstelsel

(willekeurig)

Autonome zenuwstelsel

(vegetatief/ onwillekeurig)

Animale zenuwstelsel

• sensibel deel --> gewaarwording 
• motorische deel --> beweging
• willekeurig --> bewuste bewegingen 

Hoe wordt het vegetatieve zenuwstelsel ook genoemd?

1. Onwillekeurig zenuwstelsel
2. Willekeurig zenuwstelsel

Autonome zenuwstelsel

Vegetatief of onwillekeurig

Bestuurt het gladde spierweefsel, het hartspierweefsel, klierweefsel.

Bloedsomloop, spijsvertering, uitscheiding, ademhaling, functies van de huid.

• sympathische zenuwstelsel
• parasympatische zenuwstelsel

Welk deel van het zenuwstelsel wordt actief als het lichaam energievoorraden in het lichaam aanvult

1. willekeurig zenuwstelsel
2. animale zenuwstelsel
3. sympathisch zenuwstelsel
4. parasympathisch zenuwstelsel

Sympathisch zenuwstelsel

Wordt actief bij verrichten van arbeid

Bijv. sporten, woede, angst (snel reageren)

Bloeddruk stijgt, suikerspiegel verhoogd, adrenaline,, verhoogde spierspanning, grote pupillen, zweten

Stimuleert hartactiviteit en ademhaling

Vecht- vlucht systeem

Het parasympatisch zenuwstelsel wordt ook wel vlucht-vecht systeem genoemd

1. juist
2. onjuist

Parasympathisch zenuwstelsel

Wordt actief als het lichaam in ruststand is

Lichaam komt tot rust, voedsel verteert, energie wordt aangevuld

Rustsysteem

Als je plotseling schrikt wordt het sympathische zenuwstelsel actief

1. juist
2. onjuis

Het parasympatische zenuwstelsel en het sympathische zenuwstelsel hebben een antagonistische werking ten opzichte van elkaar. Wat wil dat zeggen, noem een voorbeeld

Antagonistische werking

Het sympathische zenuwstelsel en het parasympathische zenuwstelsel werken tegengesteld aan elkaar; ze hebben een antagonistische werking. Toenemende activiteit van het ene systeem gaat gepaard met verminderende activiteit van het andere en omgekeerd. Het komt niet voor dat een van beide systemen niets doen. Er is geen sprake van alles of niets, maar van meer of minder. Hun werking hangt met elkaar samen.

 

Afsluiting

Ik ben weer een stukje wijzer geworden

Ik wist al veel

Ik vond het een lastige les

Ik heb nog een aanvulling op wat er verteld is

Ik wil nog iets mededelen/vragen