HOFF 2KGT H2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 2

H2 Van pruikentijd naar revolutie

2.2 Het is oneerlijk verdeeld

2.3 Verlangen naar vrijheid

2.4 De Franse tijd in de Nederlanden

2.5 De Russische veldtocht

Planning les 8

• Lezen leerboek 2.2
• Opschrijven leerdoelen 2.2
• Uitleg 2.2
• Filmpje
• Aan de slag 2.2

Lezen leerboek 2.2

Het is oneerlijk verdeeld

Lezen:

• De koning van Frankrijk (blz. 28)
• De derde stand (blz. 28)

Leerdoelen 2.2

1. Op welke manier werd Frankrijk bestuurd in de 18e eeuw?

2. Hoe was de standensamenleving in Frankrijk ingericht in de 18e eeuw ?

3. Welke voorrechten hadden de eerste- en tweede stand die de derde stand niet had?

L'État, c'est Moi

• Lodewijk XIV: "De staat, dat ben ik." > absolutisme > koning met alle macht

• Macht door god gegeven > dus geen ruimte voor kritiek op de koning!

De staat (= het land), dat ben ik.

1

De Zonnekoning

• Lodewijk XIV was één van de machtigste koningen van Frankrijk. Hij werd koning toen hij 5 jaar was. 
  

• Hij liet machtige edelen verplicht bij hem wonen. Zo kon hij ze in de gaten houden > paleis Versailles.

Pak je smartphone of tablet en klik op de link om het paleis van Versailles van binnen te bekijken!

De standenmaatschappij

• De 1e stand: De geestelijkheid > mensen van de kerk
• De 2e stand: De adel > de mensen die veel grond bezitten
• De 3e stand: De boeren en burgers
  _____________________________________

• 1e en 2e stand: feesten en rijk! Geen belastingen > wel invloed bestuur!
  
  
• 3e stand: armoede en hard werken! Wel belastingen > geen invloed!

2

3

Video

Histoclips

De Franse Revolutie

01:30 - 04:41

Aan de slag 2.2

Maken opdr. 1 t/m 4

Planning les 9

• Herhalen 2.2
  
• Nakijken 2.2
  
• Lezen leerboek 2.2
  
• Opschrijven leerdoelen 2.2
  
• Uitleg 2.2
  
• Filmpje
  
• Aan de slag 2.2

Herhalen 2.2

1. Op welke manier werd Frankrijk bestuurd in de 18e eeuw?

2. Hoe was de standensamenleving in Frankrijk ingericht in de 18e eeuw ?

3. Welke voorrechten hadden de eerste- en tweede stand die de derde stand niet had?

•  absolutisme > koning alle macht
  
• Macht door god gegeven > geen ruimte voor kritiek
  
  
• 1e stand: geestelijkheid
• 2e stand: adel
• 3e stand: boeren en burgers
  
  
• 1e + 2e stand: Geen belastingen betalen & wel invloed bestuur
• 3e stand: wel belastingen, geen invloed

Lezen leerboek 2.2

Het is oneerlijk verdeeld

Lezen:

• Ruzie (blz. 29)

Leerdoelen 2.2

4. Waarover ging de ruzie die ervoor zorgde dat de derde stand in opstand kwam?

Ruzie

• Lodewijk XVI gaf veel geld uit aan oorlogen en feesten.
  
  
• Frankijk had bijna geen geld meer > probleem!
  
  
• Dus: Lodewijk XVI roept de Staten-Generaal bijeen om te vergaderen.
  

Ruzie

• Staten-Generaal in Frankrijk: vergadering van de drie standen.
  
  
• Staten-Generaal > bij elkaar om praten en stemmen over nieuwe & hogere belastingen.
  
  
• De Staten-Generaal was al 174 jaar (!) niet opgeroepen.

4

Ruzie

• De 3e stand: stemmen per hoofd.
• Lodewijk XVI bepaald: stemmen per stand. 
• Koning > haalt extra soldaten naar Parijs (geruchten?)
   Vlam slaat in de pan > 3e stand vertrekt uit vergadering

4

Aan de slag 2.2

Maken opdr. 1 t/m 8

Planning les 10

• Herhalen 2.2
• Lezen leerboek 2.3
• Opschrijven leerdoelen 2.3
• Uitleg 2.3
• Aan de slag 2.3

Herhalen 2.2

1. Op welke manier werd Frankrijk bestuurd in de 18e eeuw?

2. Hoe was de standensamenleving in Frankrijk ingericht in de 18e eeuw ?

3. Welke voorrechten hadden de eerste- en tweede stand die de derde stand niet had?

•  absolutisme > koning alle macht
  
• Macht door god gegeven > geen ruimte voor kritiek
  
  
• 1e stand: geestelijkheid
• 2e stand: adel
• 3e stand: boeren en burgers
  
  
• 1e + 2e stand: Geen belastingen betalen & wel invloed bestuur
• 3e stand: wel belastingen, geen invloed

Herhalen 2.2

4. Waarover ging de ruzie die ervoor zorgde dat de derde stand in opstand kwam?

• Staten-Generaal in Frankrijk:
  praten en stemmen over nieuwe & hogere belastingen
• De 3e stand: stemmen per hoofd.
  
• Lodewijk XVI bepaald: stemmen per stand.
  
   

	Per hoofd	Per stand
1e stand	Tegen verhoging	Voor verhoging
2e stand	Voor verhoging	Voor verhoging
3e stand	Tegen verhoging	Tegen verhoging
Resultaat	Voorstel afgewezen	Voorstel goedgekeurd

Lezen leerboek 2.3

Verlangen van vrijheid

Lezen:

• Ideeën van de Verlichting (blz. 30)
• Revolutie! (blz. 31)

Leerdoelen 2.3

1. Wat wordt bedoeld met de Verlichting?

2. Met welke verlichte ideeën kwamen de verlichte denkers?

De Verlichting  vanaf ±1700

• Manier van denken uit 17e en 18e eeuw. Mensen willen zelf kennis opdoen > je eigen verstand gebruiken.
  Voorheen kritiekloos aangenomen wat de Kerk zei / wilde.
  
  

• Hierdoor > 3e stand > steeds meer kritiek op de koning, de Kerk en de standenmaatschappij.
  

1

Oude denkwijze (<18e eeuw)

1) Alle mensen zijn verschillend (drie standen, allen verschillende rechten / privileges)

2) Leider van het volk (koning) hebben zijn macht te danken aan god. 

De Verlichting (18e eeuw)

1) "Alle mensen zijn gelijk (geen standen, iedereen recht op baan in bv. het bestuur)" > grondrechten

2) "Leider van het volk heeft zijn macht te danken aan het volk. 

2

Oude denkwijze (<18e eeuw)

3) Je kunt geen kritiek hebben op de koning, is gelijk aan kritiek hebben op god.

4) Alle macht ligt in handen van één persoon (de koning).

De Verlichting (18e eeuw)

3) Je kunt wel kritiek hebben op koningen, koningen moeten goed voor het volk zorgen."

4) "De macht moet in handen zijn van 3 verschillende groepen (uitvoerend, wetgevend, rechtgevend). 

2

Aan de slag 2.3

Maken opdr. 1 t/m 4

Planning les 11

• Herhalen 2.3
• Nakijken 2.2
• Lezen leerboek 2.3
• Opschrijven leerdoelen 2.3
• Uitleg 2.3
• Aan de slag 2.3

Herhalen 2.3

1. Wat wordt bedoeld met de Verlichting?

2. Met welke verlichte ideeën kwamen de verlichte denkers?

• Mensen willen zelf kennis opdoen >
  je eigen verstand gebruiken.
• Hierdoor > 3e stand > steeds meer kritiek op de koning, de Kerk en de standenmaatschappij
   
• 1) Alle mensen gelijk > grondrechten
• 2) Leider volk macht te danken aan volk, niet aan god
• 3) Je kunt kritiek hebben op de koning
• 4) De macht in handen van 3 groepen

Nakijken 2.2

Zie de link in Som

Lezen leerboek 2.3

Verlangen van vrijheid

Lezen:

• Jaren van terreur (blz. 31)
• Napoleon (blz. 31)

Leerdoelen 2.3

3. Wat wordt bedoeld met de Terreur?

4. Waarom was het mogelijk voor Napoleon om als alleenheerser aan de macht te komen in Frankrijk?

5. Welke wetten voerde Napoleon in onder zijn leiding?

de Terreur

• Periode van 1792-1794 waarin Radicalen (revolutionairen) met Robespierre (3e stand) als leider aan de macht zijn in Frankrijk
• Zij geven opdracht > Lodewijk XIV en Marie-Antoinette onthoofden wegens landverraad!
• In totaal +/- 40.000 Fransen (Gematigden & tegenstanders)  geëxecuteerd > guillotine
• Uiteindelijk > Robespierre gedood

3

Napoleon aan de macht

• Napoleon > moet zorgen voor rust en veiligheid na de periode van de Terreur > populaire militair (sterk)
  _____________________________________

Nieuwe wetten onder Napoleon:

• iedereen dezelfde grondrechten
• iedereen is gelijk
• standensamenleving afgeschaft > geen voorrechten meer 
• 1e en 2e stand moeten belasting betalen
  

4

5

Napoleon als dictator

Napoleon > steeds meer een alleenheerser die zijn eigen wetten weer afschaft > standensamenleving weer terug, voorrechten terug

Andere wetten ingevoerd door Napoleon (2.4):

1. Achternamen
2. Burgerlijke stand
3. Code Napoleon (wetboek)
4. Metriek stelsel
5. Huisnummers
6. Verkeersregels (rechts rijden)
   

> GIGANTISCHE (POSITIEVE) INVLOED OP EUROPA

5

Aan de slag 2.3

Maken opdr. 5 t/m 9

Planning les 12

• Herhalen 2.3
• Lezen leerboek 2.4
• Opschrijven leerdoelen 2.4
• Uitleg 2.4
• Filmpje
• Aan de slag 2.4

Herhalen 2.3

3. Wat wordt bedoeld met de Terreur?

• Periode van 1792-1794 waarin Radicalen (revolutionairen) met Robespierre (3e stand) als leider aan de macht zijn in Frankrijk
• Zij geven opdracht > Lodewijk XIV en Marie-Antoinette onthoofden
• In totaal +/- 40.000 Fransen > geëxecuteerd (guillotine)

Herhalen 2.3

4. Waarom was het mogelijk voor Napoleon om als alleenheerser aan de macht te komen in Frankrijk?

• Napoleon > moet zorgen voor rust en veiligheid na de periode van de Terreur
  

Herhalen 2.3

5. Welke wetten voerde Napoleon in onder zijn leiding?

• iedereen dezelfde grondrechten
  
• iedereen is gelijk
  
• standensamenleving afgeschaft > geen voorrechten meer
  
• 1e en 2e stand moeten belasting betalen 
  En ook (2.4):
• Achternamen
• Metriek stelsel (standaardeenheden afstand, gewicht en temperatuur)
• Huisnummers
  
• Verkeersregels (rechts rijden)

Lezen leerboek 2.4

Verlangen van vrijheid

Lezen:

• Weg met de prins! (blz. 32)
• Nederland onder Frans bestuur (blz. 32)
• Wat is gebleven? (blz. 32)

Leerdoelen 2.4

1. Wat wordt bedoeld met de Bataafse Republiek?

2. Op welke manieren stond Nederland onder Frans bestuur?

1795-1801: 

Bataafse Republiek

• Revolutie onder leiding van de patriotten > willen meer rechten en inspraak en af van de stadhouder

• 1787: Poging de macht te grijpen > mislukt > gevlucht naar Frankrijk > 1795: patriotten krijgen hulp van de Fransen > Bataafse Republiek

• Stadhouder Willem V vlucht hierop naar Engeland

1

Frankrijk bezet Nederland

1795-1813

• 1795-1804: Nederland de Bataafse Republiek > de patriotten hebben maar weinig te zeggen, de Fransen zijn de baas.
• 1798: Nieuwe grondwet in Nederland (meer vrijheid en gelijkheid)
• 1804: Napoleon kroont zichzelf tot keizer van Frankrijk
• 1804: Napoleon benoemd zijn broer Lodewijk Napoleon tot koning van Koninkrijk Holland, patriotten worden opzij gezet

2

Koninkrijk Nederland

1806-1810

• De broer van Napoleon, Lodewijk Napoleon, wordt in 1806, de eerste koning van Nederland.
• Hij is geliefd in ons land: zo probeerde hij ook Nederlands te praten. 
• Dat was niet altijd makkelijk. Zo noemde hij zichzelf: 'konijn van Olland'

Deel van Frankrijk

1810-1813

• Napoleon vindt dat zijn broer veel te vriendelijk is voor de Nederlanders, en stuurt hem weg.
• 1810-1813: Nederland een provincie van het Franse Keizerrijk.
• In 1811 brengt hij zijn eerste, en enige, bezoek aan Nederland.

2

Video

SchoolTV: de Patriotten

0:00 - 5:22

Aan de slag 2.4

Maken opdr. 1 t/m 8