Kikid Sterrenstof: Online shoppen, games, scams & phishing

• Economie
• Burgerschap
• +3
• Middelbare school
• Speciaal Onderwijs
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Praktijkonderwijs
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerroute V

Introductie

Deze les gaat over geld & geluk. De les gaat aan de hand van video’s, vragen, stellingen en opdrachten dieper in op koopgedrag, social media en achteraf betalen. Wij adviseren deze les voor leerjaar 1 van het VO. Evaluatie Aan het einde van elke les vind je een slide met een vragenlijst. Deze duurt 1 minuut en zou ons enorm helpen om Sterrenstof nog beter te maken.

Instructies

SLO doelen

In deze les werk je aan de volgende SLO doelen: 1, 6, 36, 42 en 43

Burgerschapskerndoelen

Deze les sluit aan bij de volgende actuele burgerschapskerndoelen: 1, 2, 3, 4, 5, en 6

Doelen van de les

• Na deelname aan de les hebben de leerlingen kennisgemaakt met de thema’s online shopping, games, scams en phishing.
• Na de les weten de leerlingen waar ze op moeten letten wanneer ze online iets kopen.
• Na de les zijn de leerlingen zich bewust van de financiële gevaren die verbonden zijn aan het spelen van online games.
• Tijdens de les worden de leerlingen zich bewust van de gevaren die het online uitgeven van geld met zich meebrengt.

Voorbereiding

Lesinstructie

De lesinstructie kun je downloaden bij instructies en staan uitgeschreven per slide in de les. Deze vertelt je precies wat je moet doen en geeft suggesties voor vervolgvragen en bied ruimte of te differentiëren.

Benodigdheden 

• Digibord met wifi
• Download het werkblad en print die uit voor de leerlingen

Instructies

1. Algemene Sterrenstof instructie.pdf

2. Lesinstructies - Digi money.pdf

4. kerndoelen - Digi money.pdf

Werkbladen

3. Werkblad - Digi money.pdf

Vertel de leerlingen dat deze les gaat over Digi money. De les gaat aan de hand van video’s, vragen, stellingen en opdrachten dieper in op verschillende onderwerpen die te maken hebben met dit thema zoals online shoppen, games, scams & phishing. 

Tip: maak kort een aantal afspraken met elkaar voor als jullie met elkaar in gesprek gaan over dit onderwerp (luisteren, respect hebben, niet uitlachen, elkaar laten uitpraten, etc.). 

Klassikale vraag

Bespreek met de leerlingen wat er in hun hoofd opkomt als ze denken aan het woord “geld”.

Differentiatie:

Stel je klas is moe of rustig, kun je er voor kiezen om dit wat chaotisch te laten zijn, zodat ze meteen een beetje loskomen qua praten. Dit betekent dat ze de antwoorden mogen benoemen zonder een vinger op te steken. Als ze al erg druk binnenkomen, kun je bij deze vraag meteen de toon zetten qua vingers opsteken en naar elkaar luisteren.

Bekijk de video met jongeren experts

Steek je hand omhoog 

Keuze: Online of Winkel

Bespreek met de leerlingen of zij eerder iets online kopen of in de winkel en vraag waarom dit hun voorkeur heeft.

Schrijf 3 dingen op

Laat de leerlingen 3 dingen opschrijven waar zij online hun geld aan uit geven. Bespreek dit vervolgens klassikaal

Bekijk de video met jongeren experts

BINGO

Laat de leerlingen op hun bingokaart (deze is te vinden in het werkblad) aankruisen als ze het volgende doen voordat ze iets online kopen. Hebben ze alle 5 de vakjes aangekruist, dan hebben ze een BINGO!

Reviews checken

Bij bijvoorbeeld Trustpilot.com kun je reviews zien van mensen die al eerder wat hebben gekocht bij die site. Zo kun je checken of het geen fake webshop is.

Kruis of geen kruis 

Als de leerling dit doet voordat ze een aankoop doen op een site, mogen ze het daarvoor bestemde vakje aankruisen op de bingokaart.

Het land checken waar het vandaan komt

Als het product uit een land buiten de EU komt, komt er nog BTW en kosten voor de invoerrechten bovenop en kan het zijn dat je later nog inklaringskosten moet betalen. Zo kan het zijn dat je bijvoorbeeld voor schoenen van 150 euro uiteindelijk 227 euro moet betalen

Kruis of geen kruis

Als de leerling dit doet voordat ze een aankoop doen op een site, mogen ze het daarvoor bestemde vakje aankruisen op de bingokaart.

Het retourbeleid checken

Het retourbeleid staat meestal op de site. Hier staat in hoe en wanneer je producten nog terug mag sturen. Zo voorkom je dat je een product moet houden die je misschien helemaal niet mooi vindt.

Kruis of geen kruis

Als de leerling dit doet voordat ze een aankoop doen op een site, mogen ze het daarvoor bestemde vakje aankruisen op de bingokaart.

Online keurmerk checken

Een keurmerk is geen 100% garantie, maar geeft wel iets meer zekerheid dat het geen fake webshop is. Meestal vind je dit keurmerk onderaan de site.

Kruis of geen kruis

Als de leerling dit doet voordat ze een aankoop doen op een site, mogen ze het daarvoor bestemde vakje aankruisen op de bingokaart.

Checken of het product van een dropshipper komt

Een dropshipper is eigenlijk een soort tussenpersoon. Het product wordt meestal verstuurd vanuit een fabriek in Azië rechtstreeks naar jou. De risico’s zijn:

Soms kan het maanden duren voordat je het product ontvangt

Dropshippers hebben de producten vaak zelf niet gezien waardoor de kwaliteit dus ook niet goed kan zijn 

Als er iets mis is met de levering of het product, zijn dropshippers vaak moeilijk bereikbaar.

Kruis of geen kruis

Als de leerling dit doet voordat ze een aankoop doen op een site, mogen ze het daarvoor bestemde vakje aankruisen op de bingokaart.

Bespreek kort wie en of er iemand bingo heeft in de klas.

Bekijk de video met jongeren experts

Bespreek in groepjes van vier

Laat de leerlingen een aantal gevaren bedenken bij het spelen van games.

Suggesties:

• In-game-purchases: aankopen die je doet in de game om verder te kunnen spelen
• Verslaving en daardoor steeds meer van dat soort games kopen
• Games zijn duur
• Uitbreiding sets kopen om meer te kunnen binnen de game
• Status in de online wereld. Hoe beter je bent, hoe meer aanzien. Vaak kost het geld om beter te worden.

Bespreek klassikaal

Bespreek met de leerlingen wat voor soort advertenties ze tegenkomen op social media.

Suggesties:

• Reclame voor een filmpje
• Aangeprezen door een influencer
• Een kledingstuk of product wat ineens veel mensen online dragen of gebruiken
• Betaalde story's of posts

Vervolgvragen:

• Wat vind je van deze AD’s?
• Heb je weleens wat gekocht door zo’n AD?
• Heb je altijd door dat iets een AD is?

Bespreek klassikaal

Vraag in de klas of ze weleens finfluencers tegenkomen op social media.

Vervolgvragen:

• Hoe kom je deze tegen?
• Inspireren zij jou om bepaalde financiële keuzes te maken?
• Hoe weet je of de informatie die zij geven klopt?

Bekijk de video met jongeren experts

Bespreek in tweetallen

Laat de leerlingen in tweetallen bespreken of ze weleens eens geld scam hebben gezien online. 

Vervolgvragen:

• Trapte je daar toen in?
• Hoe zou het zijn voor iemand die veel geld kwijtraakt door zo’n scam?

Maak het bespreekbaar met een volwassenen.

Mocht je slachtoffer zijn van een geld scam: doe aangifte bij de politie.

Maak een melding op het platform waar je het tegenkomt.

Maak een melding bij de www.fraudehelpdesk.nl.

Bespreek klassikaal

• Maak het bespreekbaar met een volwassenen.
• Mocht je slachtoffer zijn van een geld scam: doe aangifte bij de politie.
• Maak een melding op het platform waar je het tegenkomt.
• Maak een melding bij de www.fraudehelpdesk.nl 

We vragen de leerlingen om een vragenlijst in te vullen. Daarna kun je als docent de les afsluiten.

Lees de quote hardop voor in de klas.

7m8p8dccy1o.typeform.com

Dit was het einde van de les. Vraag of de leerlingen nog vragen hebben en check of ze de les goed afsluiten. 

Dankjewel voor het volgen!

Meer weten over onder andere geld, 18 worden en crypto? Bekijk de website van Wijzer in geldzaken:

https://www.wijzeringeldzaken.nl