Rijm

Project Poëzie
Rijm
1 / 38
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

In deze les zitten 38 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

time-iconLesduur is: 30 min

Onderdelen in deze les

Project Poëzie
Rijm

Slide 1 - Tekstslide

Wat is rijm?
herhalen van klanken (klinkers en of medeklinkers)

Verschillende soorten rijm:

Eindrijm

Beginrijm (alliteratie)

Assonantie (klinkerrijm)

Slide 2 - Tekstslide

Verschillende soorten eindrijm:
volrijm: klinkers en medeklinkers rijmen
we de klanken van eindrijm aan met letters uit alfabet (zelf klank = zelfde letter, nieuwe klank = nieuwe letter)
1. Slagrijm 
2. Gepaard rijm
3. Gekruist rijm
4. Omarmend rijm
5. Gebroken rijm
6. Verspringend rijm

Slide 3 - Tekstslide

1. Slagrijm

Het rijmschema is een schematische weergave van de eindrijm in een gedicht. 
Gelijke letters zijn gelijke klanken.

AAAA
'Een mooie vrouw is langs me heen gegaan
Heel even bleef zij staan
Toen is zij weer haar gang gegaan
En trok zij een mooi jurkje aan'

Slide 4 - Tekstslide

2. Gepaard rijm

AABB

'Sint zat te denken
Wat hij jou zou kunnen schenken
Hoe hard hij ook dacht, hij wist het niet
En uiteindelijk vroeg hij het aan Piet'

Kan ook nog CCDD etc. 

Slide 5 - Tekstslide

3. Gekruist rijm

ABAB

'Uit twee mensen voortgebracht
't Lijkt zo'n simpel gegeven
Wat dieper erover nagedacht
Is het een wonder, zo'n nieuw leven'


Slide 6 - Tekstslide

4. Omarmend rijm

ABBA

'Albert Verwey, ik had u mij gedacht
Met ernstige oogen en te groote handen
Knutselend in uw kamer allerhande
Maskers en speelgoed waar ge zelf om lacht'


Slide 7 - Tekstslide

5. Gebroken rijm

Bij het gebroken rijm doorbreekt een nieuwe rijmklank de verwachte harmonie:
AACA  / ABAC / ABCB

Ze noemt dit gebroken
Het heeft wat minder rijm
De derde regel gaat zijn gang
De vierde brengt de lijm


Slide 8 - Tekstslide

6. Verspringend rijm

ABCABC

'De wereld is te groot en oud voor dit
Spel van het jonge hart en het verdriet
Van 't avondgrauwen dringt onze oogen binnen
En als ik straks naast haar bij 't haardvuur zit
Zie ik door de vensters in een zwart gebied
En hoor de nachtwind gieren langs de tinnen'

Slide 9 - Tekstslide

Wat is het rijmschema?
A
aabb gepaard rijm
B
abba omarmend rijm
C
abab gekruist rijm
D
abcb gebroken rijm

Slide 10 - Quizvraag

Rijmschema?
A
gepaard rijm (AABB)
B
gekruist rijm (ABAB)
C
omarmend rijm (ABBA)
D
gebroken rijm (ABCB)

Slide 11 - Quizvraag

Rijmschema?
A
gepaard rijm (AABB)
B
gekruist rijm (ABAB)
C
omarmend rijm (ABBA)
D
gebroken rijm (ABCB)

Slide 12 - Quizvraag

Wat is het
rijmschema?
A
gepaard (aabb)
B
omarmend (abba)
C
gekruist (abab)
D
gebroken (abcb)

Slide 13 - Quizvraag

Beginrijm (alliteratie)

De beklemtoonde beginklank van opeenvolgende woorden is hetzelfde: 

'Zachtjes zit hij aan zee'

'Denkend dat hij dingen moet doen'

'Bakker Bart'



Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

Assonantie

Bij assonantie gaat het om klanken (klinkers) die steeds terugkeren.

'Raam en staan'

'Wind en stil'

Slide 18 - Tekstslide

Alliteraties afmaken
Veel Nederlandse uitdrukkingen bestaan uit twee of meer woorden waarop alliteratie van toepassing is.
Ken jij de uitdrukking en kun je het juiste woord aanvullen?

Slide 19 - Tekstslide

Veel vluchtelingen zijn
van huis en ... verdreven.

Slide 20 - Open vraag

Ik weet niet wat ik moet doen.
Ik ben enorm aan het wikken en ...

Slide 21 - Open vraag

Het gezicht van die bokser was na het gevecht bont en ...

Slide 22 - Open vraag

Het probleem is opgelost:
alles is in kannen en ...

Slide 23 - Open vraag

Aan die maaltijd hoef je zelf niets meer aan te doen, die is kant en ...

Slide 24 - Open vraag

Mijn vriend kan heel goed klussen.
Hij is echt een handige ...

Slide 25 - Open vraag

Wij zijn vrienden door dik en ...

Slide 26 - Open vraag

Als ik het eerste uur les heb, moet ik 's ochtends voor dag en ... opstaan.

Slide 27 - Open vraag

Het monster verslond de prins met huid en ...

Slide 28 - Open vraag

Ik ben vanochtend door weer en ... naar school gefietst.

Slide 29 - Open vraag

Sta jij hier nou gewoon zonder
... of blozen tegen mij te liegen?

Slide 30 - Open vraag

Ik trek me niets van zijn advies aan
en laat dat ... liggen.

Slide 31 - Open vraag

De schilderijen in school hangen
... en scheef.

Slide 32 - Open vraag

Wat is er aan de hand?
Waarom is iedereen in ... en roer?

Slide 33 - Open vraag

"Hoor het gefluister in het ruisen van de rusteloze zee" is een voorbeeld van

A
volrijm
B
assonantie
C
alliteratie
D
eindrijm

Slide 34 - Quizvraag

"De donder rommelt grommend in de koude grauwe lucht" is een voorbeeld van

A
volrijm
B
assonantie
C
alliteratie
D
eindrijm

Slide 35 - Quizvraag

Welke woorden
allitereren in de
eerste strofe?

Slide 36 - Open vraag

Welke woorden allitereren
in deze strofe?

Slide 37 - Open vraag

Welke woorden assoneren
in deze strofe?

Slide 38 - Open vraag