Les 2: CVA en behandeling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

 Behandeling CVA

Lesdoelen

• Na de les kun je vertellen wat een CVA inhoudt.
• Na de les weet je te benoemen welke  symptomen er zijn van een CVA.
• Na de les kun je vertellen wat de behandeling is van een onbloedig CVA is.

Terugblik vorige les:

• Opdracht CVA gemaakt en ingeleverd.
• Uit gemaakte opdracht blijkt dat jullie goed weten wat een CVA inhoudt.
• Hierop gaan we de komende les verder op in.

Een CVA, wat is dat?

• Cerebro Vasculair Accident
• Elke jaar 43.000 mensen getroffen door een CVA
• Dat zijn ongeveer 17 mensen per dag
• CVA heeft 2 veel voorkomende vormen.

Welke twee soorten CVA zijn er?

Beroerte

Een beroerte is een verzamelnaam voor zowel een herseninfarct als een hersenbloeding. 

• In Nederland krijgen jaarlijks ruim 40.000 mensen een beroerte.
• 80% herseninfarct - 20% hersenbloeding

Herseninfarct / Hersenbloeding

• De komende les gaan wij het herseninfarct behandelen.
• De hersenbloeding zullen wij in een volgende les behandelen.

Oorzaak

De oorzaak van de bloedvatafsluiting is in bijna alle gevallen een bloedstolsel dat is vastgelopen in een bloedvat van de hersenen, dit heet een hersentrombose

Een andere oorzaak is dat het bloedvat dicht geslibd is , dit heet een herseninfarct.

Waardoor ontstaat zo'n stolsel?

• Aderverkalking is de meest voorkomende.
• Hoge bloeddruk
• suikerziekte
• Roken
• Overgewicht
• Hartritmestoornis

Symptomen CVA

• Gezicht: een herseninfarct kan gepaard gaan met een scheeftrekkend gezicht. Vraag de persoon in kwestie om zijn tanden te laten zien, zodat u kunt zien of er sprake is van asymmetrie.
  
• Arm/been: lijkt er sprake te zijn van plotse verlamming? Vraag de persoon dan om beide armen recht vooruit te steken.
• Taal: Heeft iemand plots moeite om uit zijn woorden te komen of slaat hij of zij wartaal uit? Vraag de persoon dan om een zin na te zeggen. Het kan ook zijn dat iemand wel een goed taalbegrip heeft, maar opeens heel onduidelijk spreekt.
• Overige tekenen: naast bovengenoemde tekenen, kan een herseninfarct leiden tot wazig of dubbel zien, blindheid aan één oog of een evenwichtsstoornis. Blijft u ook hier alert op. 

Wat zouden jullie doen wanneer je deze symptomen ziet bij iemand?

Fast test

Een CVA kan een herseninfarct of hersenbloeding zijn en wordt ook wel een beroerte genoemd. Een herseninfarct komt het meeste voor. Bij 85% van de mensen met een CVA gaat het om een herseninfarct. Bij een herseninfarct wordt een bloedvat afgesloten door een bloedpropje. Hierdoor krijgt een deel van de hersenen te weinig of geen zuurstof.

Een TIA is een licht, kortdurend herseninfarct, en kan een voorbode zijn voor een CVA.

TIA staat voor Transient Ischemic Attack.

Bij een hersenbloeding scheurt of knapt een bloedvat in de hersenen.

Bloed hoopt zich op in de hersenen. Hierdoor ontstaat te veel druk op het hersenweefsel, waardoor een deel van de hersenen te weinig of geen zuurstof krijgt

Hoe wordt een CVA in beeld gebracht?

• Bij aankomst CVA op de SEH wordt er een ct scan gemaakt om te kijken waar het stolsel zich bevind.
• Dit doen ze door een ct scan te maken van het hoofd. Hier zien ze of er een bloeding of een stolsel de oorzaak is van de klachten
• Hierna maken ze een ct angio.  Dit is een ct scan met contrast vloeistof zodat ze de vaten goed in beeld kunnen brengen.
• We gaan nu met name kijken naar de behandeling van een herseninfarct.

Trombolyse

• Trombolyse is een behandeling met een sterk werkende stof (rt-PA of alteplase) die een stolsel in een bloedvat op kan lossen na een herseninfarct.
• Deze stof dienen we toe via een infuus. Patiënten met een herseninfarct kunnen deze behandeling krijgen wanneer de klachten korter dan 4,5 uur geleden zijn opgetreden.
• Het doel van de behandeling is de schade van het infarct te voorkomen of verkleinen.
• Deze behandeling moet binnen 4.5 uur gebeuren. Na deze 4.5 uur is de werking van deze behandeling niet meer dan is het effect nihil. 
• Na de behandeling wordt nog een ct san gemaakt om te kijken of de behandeling heeft gewerkt.

IAT

• Gaan via de slagader in de lies naar de hersenen
• Daar zoeken ze het vat op waar het stolsel zit.
• Ze doen een stent over het stolsel en trekken de stent terug tezamen met het stolsel. 

Intra arteriële trombectomie (AIT)

Opdracht

• Het komende kwartier gaan jullie de vragen beantwoorden die in de volgende slides worden gesteld. Hierna bespreken we de opdracht na.

Intake en observatie

• Je werkt op de spoedeisende hulp en er wordt een patiënt binnengebracht met vermoedelijk een CVA. Beantwoord de volgende vragen:
• Welke symptomen kunnen wijzen op een CVA?
• Welke handelingen voer je direct uit bij binnenkomst van de patiënt?

Diagnose

Diagnostiek:

• Welke onderzoeken worden uitgevoerd om te bepalen of trombolyse of trombectomie mogelijk is?
• Wat is het verschil tussen een CT-scan en een MRI-scan in de diagnose van een CVA?

Behandeling

• Beschrijf stap voor stap hoe een trombolyse en een trombectomie worden uitgevoerd.
• Welke complicaties kunnen optreden bij deze behandelingen?
• Welke verpleegkundige taken voer je uit tijdens en na deze behandelingen?

 Reflectie en samenwerking

• Wat is de rol van het multidisciplinaire team (artsen, radiologen, verpleegkundigen)?
• Hoe zorg je voor goede communicatie met de patiënt en diens familie?