6.2 Utrecht in de Late Middeleeuwen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

6.2 Utrecht in de Late Middeleeuwen

6.2 Utrecht in de Late Middeleeuwen

Lesprogramma:

1) Quizvragen paragraaf 6.1, stukje herhaling

2) Uitleg paragraaf 6.2

3) Opdrachten maken uit het werkboek

4) Afsluiting van de les

Aan het einde van de les kun je uitleggen wat ontginningen, ambacht&nijverheid en gilden zijn.

Wat is een bisdom?

1. De plaats waar een bisschop woont
2. Het gebied dat de bisschop bestuurt
3. De kerk van een bisschop
4. De macht die een bisschop heeft

Als een priester een kerkdienst in zijn gemeente houdt spreken we van:

1. Wereldlijke macht
2. Geestelijke macht

Waarom geven de Frankische keizers leengebieden aan bisschoppen?

Waarom verhuist de bisschop naar Deventer?

1. Utrecht raakt in verval
2. Deventer wordt machtiger dan Utrecht
3. De vikingen plunderen Utrecht
4. In Deventer wordt een nieuwe kerk gebouwd

Wie was er de baas over het Sticht?

1. De paus
2. De Frankische keizer
3. De graven van Gelre en Holland
4. De bisschop

Als een bisschop een leen bestuurt spreken we van:

1. Wereldlijke macht
2. Geestelijke macht

Wat is het verschil tussen een gebeurtenis en een verschijnsel?

Utrecht bloeit weer op

• In 920 keert de bisschop terug naar Utrecht
  
• Stad moet opnieuw opgebouwd worden
• Veel werkgelegenheid, nieuwe kloosters en kerken

Utrecht bloeit
weer op

Ontginningen

• Bossen kappen, moerassen droogleggen. Daardoor:
• Stijgt de voedselproductie en komen er overschotten
• Kan de bevolking verder groeien
• Keert de handel terug
  
  
• Verbeterde landbouwtechnieken

Handel

• Als gevolg van de aanvallen van de Vikingen verplaatste de handel zich naar Kampen, Zwolle en Deventer -->  Hanzehandel

• Na het jaar 1000 kwamen de handelaren terug naar Utrecht
  
  
• Goede ligging zorgt ervoor dat Utrecht een handelscentrum wordt

Nijverheid

• Aantal ambachtslieden in de stad neemt toe
  
  
• Bakkers, slagers, aardewerknijverheid, leernijverheid, dakpannenbakkers

Opleidingen toen en nu

Wie van jullie weet al wat je later wilt worden?

Hoe gaat dat in Nederland als je een beroep wilt uitoefenen?
Hoe zou dat vroeger in de Middeleeuwen gegaan zijn?

Gilden

• Gilde: vereniging van mensen met hetzelfde beroep.
  
• Gilden zorgden voor opleiding, controleerden de kwaliteit en schakelden concurrentie uit --> maximumprijzen.
  
• Leden van het gilde zorgden voor elkaar bij ziekte of overlijden

Bakkers horen bij

1. Handel
2. Landbouw
3. Ambacht
4. Soldaten

Leg uit wat ontginningen zijn en waarom ontginningen zo belangrijk waren

Waar zorgde het gilde in de Middeleeuwen NIET voor?

1. Kwaliteitscontrole
2. Opleiding
3. Straffen misdadigers
4. Dezelfde prijzen

Welk beroep is nijverheid

1. Ambtenaar
2. Timmerman
3. Boer
4. Priester

Handelaren uit verschillende steden die zaken met elkaar deden richtten de ... op.

1. Compagnie
2. Gilde
3. Vakbond
4. Hanze

Als je goed genoeg was, moest je de ....... afleggen. Dat was een soort examen. Als je slaagde, mocht je lid worden van het gilde.

1. gilde
2. meester
3. meesterproef
4. leerling

Als een gilde lid ziek is, zorgen de andere leden voor hem en zijn gezin.

1. Waar
2. Niet waar

Aan de slag:

Lees voor jezelf en in stilte paragraaf 6.2 goed door.

Maak in het werkboek opdracht 2, 7 en 10

Heb je dit af in de les, dan heb je geen huiswerk :)