TW3 2VH Schrijven - overtuigende tekst

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Planning vandaag

- Huiswerk bespreken

Overtuigende tekst analyseren

- Theorie bespreken en oefenen

- Zelfstandig werken afhankelijk van de tijd

Eerst even mentordingetje: morgen museum.

Museum morgen

Zorg dat je op tijd bent, 10.40 uiterlijk!! Liefst 10 minuten eerder.

Niet eten (geen kauwgum!), drinken, rennen, gillen of schreeuwen, kortom, gedraag je!

Luister goed naar de medewerker.

Indeling in twee groepen, maak ik. Niet ruilen, geen discussie.

Na afloop direct terug naar school, onderweg eten en drinken (niet in OV).

Voorstelling van 12.50-14.00 uur

Geen les morgen.

Adres en route

Prinsessegracht 30, Den Haag.

Vanaf school met lijn 3 en lijn 17.

Neem uiterlijk 8.55 tram 3

Eigen vervoer, ik stuur jullie routeplanner vanaf school.

Schrijfvaardigheid

Feit

Mening /

Standpunt

Argument

Iets wat waar of onwaar is.

Je kunt controleren of het waar of onwaar is.

Iets wat iemand van iets vindt.

Je kunt het hiermee eens of oneens zijn.

Uitleg waaróm je iets vindt.

Vaak te herkennen aan: want, omdat, namelijk, immers.

Feit, mening, argument

Feit: je kunt controleren of het waar of onwaar is.

Mening/standpunt: iets wat iemand van iets vindt; je kunt het ermee eens of oneens zijn. Signaalwoorden: 'ik vind', 'volgens mij', 'lijkt mij', 'naar mijn mening'.

Argument: aangeven waarom je een bepaalde mening hebt. Signaalwoorden: 'want', 'omdat', 'namelijk', 'immers'.

Opdracht 1

- Lees tekst 1 van het stencil ('betoog 2hv').

- Maak de vragen van opdracht 1. Noteer de antwoorden in je schrift.

Overtuigende tekst schrijven

Standpunt overtuigende tekst bevat je mening (standpunt) over het onderwerp. Beide in de eerste alinea.

- Onderwerp = "rondweg om de stad"

- Mening/standpunt = "slecht plan"

"Het aanleggen van een rondweg om de stad is een heel slecht plan."

Overtuigende tekst schrijven

Middenstuk: je onderbouwt

je standpunt met argumenten.

In elke alinea komt één

argument aan bod. Onderbouw

je argumenten met feiten of

redeneringen.

Overtuigende tekst schrijven

In het slot herhaal je jouw standpunt en geef je een beknopte samenvatting van je argumenten.

Overtuigende tekst schrijven

• Maak eerst een bouwplan
  
• Vaste opbouw
  

          - Inleiding: onderwerp en standpunt (1 alinea)

          - Middenstuk: argumenten met ondersteuning (1 argument per alinea)

          - Slot: herhaling standpunt en samenvatting argumenten (1 alinea)

• Argumenten worden ondersteund door feiten
  
• Gebruik signaalwoorden voor standpunt, opsomming (van argumenten) en conclusie (slot).
  

Met welke signaalwoorden worden de argumenten van tekst 1 opgesomd?

Signaalwoorden tekst 1

Opdracht 2

Vraag 1: Hoe ondersteunt het comité het argument van de geluidsoverlast?

(Hierna komt een quizvraag)

Hoe ondersteunt het comité het argument van de geluidsoverlast?

1. Feit: in de praktijk rijdt men harder dan 50
2. Feit: er geldt een maximum van 50 km/u

Opdracht 2

Vraag 2: Welke feiten ondersteunen het tweede argument?

(Hierna komt een quizvraag)

Welke feiten ondersteunen het tweede argument?

1. Stuk v/h sportveld wordt nieuwe weg.
2. Sportveld wordt te klein voor leuke sporten.
3. In de toekomst moeten we binnen sporten.
4. Onze gymleraar houdt van mooi weer.

Opdracht 2

Vraag 3: Welke feiten ondersteunen het derde argument?

(Hierna komt een quizvraag)

Welke feiten ondersteunen het derde argument?

1. Rondwegen trekken meer verkeer aan.
2. Rondwegen ontlasten verkeer in centrum.
3. De problemen worden verplaatst.

Opdracht 2

Vraag 4: Welke redenering wordt gebruikt om het vierde argument te onderbouwen?

Opdracht 2

Leerlingen komen op de fiets -> moeten rondweg oversteken.

Leerlingen hebben 's ochtends haast -> letten niet goed op.

Hierdoor ontstaan gevaarlijke situaties.

Overtuigende tekst schrijven

Maak nu opdracht 3 van het stencil ('betoog 2hv'). Je hebt hiervoor het bouwplan nodig, zie document 'H4 schrijven 5e editie opdracht 3'.

Betoog

In een betoog geef je jouw mening --> standpunt innemen.

Dit standpunt noteer je al in de inleiding van je betoog.

Betoog

Jouw standpunt onderbouw je door minimaal drie argumenten te noemen.

Het tekstdoel = overtuigen.

Je overtuigt de lezer van jouw standpunt.

Elke alinea begint met een argument 

(dus minimaal 3 alinea's).

Onderbouwing

Je argument moet worden onderbouwd. 

Stelling: De leeftijdsgrens voor alcohol moet naar zestien jaar.

Argument: 'Jongeren moeten de kans krijgen te leren omgaan met drank'.

Onderbouwing: Iedereen die een beetje nadenkt weet dat jongeren graag willen doen wat hun wordt verboden. Jongeren moeten de kans krijgen om te laten zien dat ze kunnen omgaan met alcohol. Dat zal misschien niet altijd goed gaan, maar daar leren ze van. Wanneer het hun verboden wordt, zullen ze ook niet leren hoe ze er verantwoordelijk mee kunnen omgaan. Sterker nog, het zal waarschijnlijk leiden tot ongeremd drankmisbruik. Jongeren kunnen deze verantwoording echt wel aan. 

In de Tweede Kamer komen betogen regelmatig voor.

1. Waar
2. Niet waar

Onderbouwing

Tips voor een sterk betoog

Varieer in het gebruik van signaalwoorden 

bovendien / daarnaast / als derde argument / tot slot

hierdoor / waardoor / zodat / om die reden

De argumenten mogen geen overlap vertonen.

De argumenten mogen elkaar niet tegenspreken.

De alinea-indeling is correct.

De opbouw is logisch.

Sterkste argument eerst of juist niet?

Titel

De titel bedenk je als laatste.

De titel moet scherp en helder worden geformuleerd.
 

Jouw standpunt kan nooit de titel zijn! (goed onthouden)

Inleiding

1. aanleiding, constatering, anekdote en/of probleemomschrijving

2. geef een of meerdere voorbeelden (van het genoemde/ onderwerp)

3. formuleer jouw standpunt over het onderwerp

In de inleiding van je betoog wordt je standpunt duidelijk.

1. Juist
2. Onjuist

Standpunt formuleren

Formuleer je standpunt altijd positief.

Dus niet: Ik vind dat de leeftijd waarop je in Nederland mag stemmen niet omlaag moet. 

Maar: Ik vind de leeftijd waarop je in Nederland mag stemmen de juiste leeftijd. 

Mag je in de inleiding je standpunt al vermelden?

1. Ja
2. Nee
3. Mag je zelf weten
4. Ja, dat moet zelfs!

Tegenargument

Wat is dat?

Bij een tegenargument kruip je in het hoofd van jouw opponent. (=de persoon die het niet met jou eens is)

Je benoemt wat hij/zij zou zeggen, maar je weerlegt dit daarna meteen. (of je zwakt het af).  

Tegenargument + weerlegging: voorbeeld van leerling Z (2019)

[ tegenargument ] Nu zullen er mensen zijn die zeggen: die kinderen van zestien kunnen nog helemaal geen verantwoordelijkheid aan. Je ziet ze op allerlei gebieden onverantwoordelijk gedrag vertonen. [ weerlegging ] Maar tegen die mensen wil ik zeggen: je bent niet van de ene op de andere dag verantwoordelijk. Verantwoordelijkheid moet je eerst krijgen om ermee te leren omgaan. En hoe jonger die wordt geoefend, hoe sneller dit zal worden geleerd. 

Hoe noem je een argument dat niet voor jouw stelling is?

1. conclusie
2. tegenargument
3. anti-argument
4. weerlegging

Hoe noem je de ontkrachting van een tegenargument?

1. zwakke argumentatie
2. contra-argumentatie
3. weerlegging
4. redenering

Slot

- Je herhaalt jouw standpunt nogmaals

- Je benoemt heel kort nogmaals jouw argumenten (ultrakort)

- Je sluit af met een passende slotzin/ uitsmijter

Op de volgende slide enkele gruwelijk foute afsluiters uit de jaren 2015 tot heden: 

- Bedankt voor het lezen.

(Variant: Ik hoop dat je/u het leuk vond om te lezen)

- Groetjes!

- De toekomst zal het leren (te cliché!)

- Zo, dit was mijn betoog.

P.s. Een schrijver schrijft ook niet aan het einde van zijn boek: Zo, dit was mijn boek. 

- Dit is geschreven door [naam].  

(Zie vorig post scriptum)

Je mag in het slot geen nieuwe argumenten meer noemen.

1. waar
2. niet waar

Middenstuk

Argument 1, 2 en 3 inclusief ondersteuning.

Per argument gebruik je een alinea.

In welk deel van het betoog worden de argumenten uitgewerkt?

1. inleiding
2. kern
3. slot
4. Dat mag overal

De argumenten die je standpunt onderbouwen, bewaar je tot het slot.

1. juist
2. niet juist

Nu doen:

Maken: Lezen 3.3 oef, 8 en 14; Schrijven 5 a, b en c en opdracht 7a. Dit is ook het huiswerk voor woensdag.