3.1 De remmen los (B)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Historische Context: Nederland (1848-2008)

3.1 Remmen los (B) 

Wat gaan we doen? 

1. Leerdoelen

2. Theorie

3. Beeldmateriaal

4. Leerdoelen terugkoppeling

5. Aan de slag en huiswerk

Leerdoelen (terugkoppeling)

1. Je kunt beschrijven waarom en hoe na de Tweede Wereldoorlog de verzuiling werd hersteld. 

2. Je kunt beschrijven hoe na 1945 de Nederlandse economie zich herstelde en welke rol de overheid hierbij speelde.

Theorie

Bij het herstellen van de economie speelde de overheid een actieve rol. Eerder was dat niet het geval: in de jaren dertig vertrouwde de regering erop dat de werkloosheid vanzelf zou verdwijnen. Dit gebeurde niet. 

Na de oorlog koos de regering om zich wel actief te bemoeien met de economie. Het werd geen planeconomie, maar wel werd de industrie voor het eerst gestimuleerd naast handel en landbouw. 

Theorie

Opschrijven:

Na de oorlog bemoeide de regering zich meer met de Nederlandse economie. Al werd het geen planeconomie, de nadruk kwam nu meer te liggen op de industrie dan op scheepvaart, landbouw en handel. 

Theorie

Het snelle economische herstel was niet vanzelfsprekend. De omstandigheden waren immers slecht: een geruïneerd land met een lege schatkist. 

Dankzij de Marshallhulp en het Nederlandse poldermodel (=veel overleg en veel compromissen) vond Nederland toch een oplossing. Dit was mede mogelijk omdat van 1948 tot 1958 er een rooms-rode coalitie in de Tweede Kamer zat. Wat voor partijen hebben hierin vooral de macht .. ? 

Theorie

Opschrijven:

De Rooms-Rode Coalitie (1948-1958) besloot tot een geleide loonpolitiek:

• als de lonen laag waren werden NL producten goedkoper
• hierdoor kon export toenemen en verdiende geld werd in industrie, machines en infrastructuur gestopt
• afgesproken werd dat de arbeiders voorlopig wel moesten afzien van loonsverhoging. 

Theorie

De vakbonden moeten het hier echt wel mee eens zijn. De twee belangrijkste vakbonden waren op dat moment katholiek en socialistisch. Wat denken jullie? Zullen ze hiermee ingestemd hebben? 

Theorie

Door de geleide loonpolitiek ontwikkelde Nederland zich tot een sterk economisch exportland. Door het nieuwe geld wat binnen stroomde waren er ook veel nieuwe uitvindingen in deze tijd. 

Aan een zo'n ramp moest wel een vreselijke ramp voorafgaan..? 

Theorie

De watersnoodramp van 1953  zorgde dat Nederland een maakbare samenleving werd. Maakbare techniek om het leven beter te maken. Ook de samenleving zou maakbaar zijn. 

Een groeiend leger van pedagogen, sociologen, psychologen en welzijnsmedewerkers probeerde de Nederlanders tot nog betere en deugdzamere burgers op te voeden. 

Theorie

Opschrijven:

Dit de maakbare samenleving gebeurde vanuit de overtuiging dat de overheid wist wat goed voor iedereen zou zijn, kregen de jaren vijftig later een negatief imago - saai en braaf!!