Naar de rechter

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Naar de rechter

Doel van deze les:

• Kunnen uitleggen welke verschillende rechtsgebieden er zijn in Nederland
• Kunnen uitleggen wat het verschil is tussen een misdrijf en een overtreding
• De verschillende stappen in het rechtsproces kunnen uitleggen
• Kunnen oordelen over de rechtvaardigheid van een levenslange gevangenisstraf

Soorten recht

In het Nederlands recht wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende rechtsgebieden. Er is strafrecht, civiel recht en bestuursrecht.

Strafrecht

Strafbare feiten worden afgehandeld binnen het strafrecht. Het gaat dan om zware misdrijven, zoals moord of gewapende overvallen, maar ook om overtredingen zoals wildplassen of te hard rijden.

Civiel recht

Het civiel recht is bedoeld om geschillen op te lossen tussen burgers. De rechter moet beoordelen wat de beste oplossing is. Denk hierbij aan zaken rondom echtscheidingen, contractbreuk of ontslag.

Bestuursrecht

Soms komen burgers in conflict met de overheid, bijvoorbeeld als ze vinden dat ze niet juist zijn behandeld, of als ze denken dat hun rechten zijn geschonden. Hiervoor kunnen burgers een beroep doen op het bestuursrecht.

Marco heeft door een aanrijding schade aan zijn auto. Hij eist nu een schadevergoeding van de persoon die hem heeft aangereden. Binnen welk rechtsgebied valt dit?

1. Strafrecht
2. Civiel recht

Nour wil een muziekfestival organiseren in haar buurt. De gemeente weigert haar vergunningaanvraag. Binnen welk rechtsgebied valt dit?

1. Bestuursrecht
2. Civiel recht

Jill is in de supermarkt gesnapt nadat zij met een blikje drinken in haar zak, zonder te betalen naar buiten is gelopen. Binnen welk rechtsgebied valt dit?

1. Civiel recht
2. Strafrecht

Jimmy heeft een slokje teveel op, en is toch gaan rijden. Tijdens een alcoholcontrole viel hij door de mand. Binnen welk rechtsgebied valt dit?

1. Strafrecht
2. Bestuursrecht

Jennifer en Ben liggen in een scheiding. Jennifer heeft nu naar de werkgever van Ben gebeld om hem in een kwaad daglicht te stellen. Binnen welk rechtsgebied valt dit?

1. Strafrecht
2. Civiel recht

Recht in drie stappen

Rechtspraak verloopt in drie grote stappen.

Hoge raad

Gerechtshoven

Rechtbanken

3. Cassatie

2. Hoger beroep

1. Eerste aanleg

De hoge raad kijkt of alle procedures juist zijn gevolgd, maar behandelt de zaak niet meer inhoudelijk. 

Het gerechtshof behandelt de zaak opnieuw. De rechtszaak wordt in zijn geheel overgedaan met een nieuwe rechter.

De rechtbank behandelt de zaak inhoudelijk. De feiten worden gewogen en de rechter komt tot een vonnis.

Wat is de naam van de instantie waarbinnen het hoger beroep wordt behandeld?

1. Openbaar ministerie
2. Hoge raad
3. Rechtbank
4. Gerechtshof

Wat is de naam van de laatste stap binnen het rechtsproces?

1. Cassave
2. Cassatie
3. Croissant
4. Carrousel

Welke van deze rechtsinstanties behandelt zaken niet inhoudelijk?

1. Hoge Raad
2. Gerechtshof
3. Rechtbank
4. Kantonrechter

Een levenslange gevangenisstraf is in Nederland in principe ook écht levenslang. In totaal zitten er op dit moment 57 mensen levenslang in de gevangenis.

Vind jij dat er een moment moet zijn waarop deze mensen toch weer een kans krijgen om vrij te komen? Geef argumenten en voorbeelden om je mening te onderbouwen.

Doel van deze les:

• Kunnen uitleggen welke verschillende rechtsgebieden er zijn in Nederland
• Kunnen uitleggen wat het verschil is tussen een misdrijf en een overtreding
• De verschillende stappen in het rechtsproces kunnen uitleggen
• Kunnen oordelen over de rechtvaardigheid van een levenslange gevangenisstraf