Les 2, Af te nemen materiaal

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Af te nemen materiaal

Huiswerkopdracht vorige week

Huiswerkopdracht vorige week

Lesonderwerpen komende weken

- Opname/Anamnese 

- Onderzoek en diagnose

- Pre/post operatieve zorg

- Crisissituatie

- Veiligheid in het ziekenhuis

Casus

Mevrouw Yilmaz (42) is een geboren en getogen Rotterdamse. 

Mevrouw Yilmaz werkt als voedingsassistente in een verpleeghuis. Helaas zit ze sinds een paar maanden thuis omdat ze last heeft van buikpijn, diarree en vermoeidheid.

Ze is getrouwd en heeft 4 kinderen in de leeftijd van 2 tot 16 jaar oud. Het jongste kind is een nakomertje.

Casus

Sinds drie dagen heeft ze heftige buikkrampen met bloederige dunne ontlasting. Ze voelt zich erg ziek en haar man is erg ongerust. Hij heeft de huisartsenpost gebeld en de dienstdoende huisarts komt een visite doen bij haar thuis. Die stuurt haar door naar de spoedeisende hulp: ze constateert dat mevrouw Yilmaz ook weinig plast, en dat ze koorts en een verhoogde bloedsuiker heeft.

Mevrouw Yilmaz komt op de spoedeisende hulp en wordt gezien door een internist. Mevrouw wordt opgenomen op een interne afdeling van het Albeda Ziekenhuis.

Verschillende diagnostische onderzoeken

Wat voor soort onderzoeken zijn er?

Onderzoeken: Algemeen overzicht

- Klinisch chemisch onderzoek

- Hematologisch onderzoek

- Histopathologisch onderzoek 

- Bacteriologisch onderzoek 

- Endoscopisch onderzoek

- Beeldvormend onderzoek 

- Functieonderzoek

Inleiding tot volgende studiedelen

Onderzoeken in het ziekenhuis

Waarom doet met onderzoeken in het ziekenhuis? Welk doelen hebben deze? 

• Vaststellen van een ziekte
• Uitsluiten van een ziekte
• vaststellen of een behandeling succesvol verloopt
• voorkomen van een ziekte
• en vervolgen van het verloop van een ziekte > bijstellen behandelplan

Inleiding tot volgende studiedelen

Opdracht

10 minuten, ga per onderzoek een voorbeeld bedenken/opzoeken.

- Klinisch chemisch onderzoek

- Hematologisch onderzoek

- Histopathologisch onderzoek

- Bacteriologisch onderzoek

- Endoscopisch onderzoek

- Beeldvormend onderzoek

- Functieonderzoek

Wat is belangrijk bij het afnemen van een monster?(meerdere antwoorden mogelijk)

1. Letten op de veiligheid van de zorgvrager/jezelf
2. Een monster gelijk opbergen in een koelkast.
3. Werken volgens een stappenplan
4. Eerst een wond schoonmaken voor een kweek.

Waar letten we op bij het afnemen van monsters?

• Eigen hygiëne/bescherming
  
• Gebruik de juiste materialen (volgens protocol van het ziekenhuis) voor de monsterafname.
  
• Neem de monsters op een juiste manier (volgens protocol van het ziekenhuis) af.
  
• Bewaar de monsters op de juiste manier en stuur ze binnen de afgesproken tijd naar het ziekenhuislaboratorium.
  
• Voor elk monster moet je een apart aanvraagformulier invullen, vul dit aanvraagformulier ook volledig en correct in.
  

Geef een voorbeeld van Klinisch Chemisch onderzoek

Klinisch Chemisch laboratorium (KCL)

• bloed (komt ook terug bij hematologisch onderzoek) 
• Urine
• Feces
• Sputum
• Overig lichaamsvocht: speeksel, neusslijmvlies, semen, spijsverteringssappen, braaksel, wondvocht, liquor, lymfevocht. 

Opvangen van Urine (verzamelen)

• Strippen van urine;
• Urine sediment (gewassen midden plas);
• Urine kweek (resistentiebepaling);
• 24 uurs urine.

Een urine monster is..

1. altijd steriel
2. nooit steriel
3. dat ligt eraan of er een UWI is

Urine monster 

• Kleur - densimeter 
  
• Concentratie - soortelijk gewicht
• Glucose - glucosurie of ketonurie
• Eiwit - albuminurie of proteinurie 
• Urinesediment (niet opgeloste deeltjes)
• Urinekweek
• 12 en 24u urine 

Zoek van deze 4 urine verzamelingen een foto voorbeeld

Waarom wordt er gekeken naar Natrium in urine?

Waarom wordt er gekeken naar Leukocyten in urine?

Katheterurine opvangen

- Katheter 30 minuten voor opvangen afsluiten;

- Koppel urinezak af;

- Laat eerste beetje aflopen in een opvangbakje;

- Vang ongeveer 5 ml op in steriel potje;

- Desinfecteer de kathetertip en de zak alvorens deze weer aan te koppelen.

Let op! Voor het afnemen van een urinekweek mag een katheter niet langer dan 7 dagen geleden geplaatst zijn.

Opdracht 

Zoek naar filmpjes op internet waarin een stappenplan beschreven wordt voor het opvangen van urine.

Het gaat natuurlijk om de verpleegkundige interventies

1. Opvangen van urine voor sediment
2. Opvangen van urine voor teststrips
3. Opvangen van urine voor kweek
4. Opvangen van urine voor 24 uursurine

Faeces monster 

Aantonen bloedverlies
Eiwit of vet vertering, verteringsstoornis
Diagnostiek pancreatitis, colitis. 
Diagnostiek wormen, maden, worm eieren

Bacteriologisch onderzoek 

- sputumkweek 

- urinekweek

- wondkweek 

- bloedkweek

Banale kweek(kweek naar de meest voorkomende bacteriën)

Meest voorkomende ziekenhuis bacterieen: 

MRSA, BRMO, ESBL, Klebsiella 

Welke vragen stel je aan de patiënt om te kijken of ze bekend zijn met BMRO/MRSA?

Antwoord

U heeft een behandeling en/ of onderzoek ondergaan in een buitenlands ziekenhuis in de afgelopen twee maanden;

 

U bent in de afgelopen twee maanden langer dan 24 uur in een buitenlandse zorginstelling opgenomen geweest

U bent opgenomen geweest in een ziekenhuis of verpleeghuis waar een uitbraak met MRSA gaande is/was;

Tijdens uw verblijf of behandeling in Alrijne Ziekenhuis heeft u contact gehad met een medepatiënt en/of medewerker met MRSA;

U heeft een huisgenoot (partner of (thuiswonende) kinderen) met MRSA;U woont op een bedrijf met varkens, vleeskalveren of vleeskuikens;

U komt in uw werk in aanraking met levende varkens, vleeskalveren of vleeskuikens.

U heeft de afgelopen twee maanden in een instelling voor asielzoekers gewoond

Wondkweek

Wanneer?

Een wondkweek neem je af na het schoonmaken van de wond.

  

Hoe?

Kweek afnemen volgens de Levine techniek. Kweekstokje over 1 cm² draaiend (met enige druk) over de wondbodem bewegen. Hierbij wondranden of overige huidlagen niet aanraken i.v.m. contaminatie van de kweek.

Neus en keelkweek

Neus- en keelkweek

Bij een neuskweek of keelkweek haal je met een kweekstokje wat materiaal uit de neus of de keel. Dit materiaal wordt vervolgens op een voedingsbodem gekweekt.

Kweek

Dit materiaal wordt vervolgens op een voedingsbodem gekweekt. Op deze manier kan gekeken worden welke micro-organismen (bijvoorbeeld bacteriën) zich in de wond bevinden.

Sputum

Cytologie (cel onderzoek)

TBC, infecties, pneumonie

Let op verschil speeksel, braaksel en sputum

Sputumkweek

- Bij voorkeur in de ochtend voor het ontbijt;

- Ophoesten vergemakkelijken door vernevelapparaat of stoomapparaat;

- Mogen geen voedselresten in de sputum aanwezig zijn;

- Ongeveer 15 ml sputum nodig voor de kweek.

Hematologisch onderzoek 

 

Bloed afnemen d.m.v.: 

- Venapunctie

- vingerprik eenmalig/ dagcurve

- arteriele punctie 

Labtesten

Histopathologisch onderzoek 

Weefsel uitname (door biopsie, chirurgie, autopsie), hierna microscopisch onderzoek. 

(soms met kleuring, simpel of zelfs fluoriscerend) 

Zoeken naar huidziektes, vaak kanker. Microscopische ziekteprocessen.

Casus

Mevrouw Yilmaz (42) is een geboren en getogen Rotterdamse. 

Mevrouw Yilmaz werkt als voedingsassistente in een verpleeghuis. Helaas zit ze sinds een paar maanden thuis omdat ze last heeft van buikpijn, diarree en vermoeidheid.

Ze is getrouwd en heeft 4 kinderen in de leeftijd van 2 tot 16 jaar oud. Het jongste kind is een nakomertje.

Casus

Sinds drie dagen heeft ze heftige buikkrampen met bloederige dunne ontlasting. Ze voelt zich erg ziek en haar man is erg ongerust. Hij heeft de huisartsenpost gebeld en de dienstdoende huisarts komt een visite doen bij haar thuis. Die stuurt haar door naar de spoedeisende hulp: ze constateert dat mevrouw Yilmaz ook weinig plast, en dat ze koorts en een verhoogde bloedsuiker heeft.

Mevrouw Yilmaz komt op de spoedeisende hulp en wordt gezien door een internist. Mevrouw wordt opgenomen op een interne afdeling van het Albeda Ziekenhuis.

Opdracht

Ga aan de slag met 

Learnbeat 5.4 Begeleiden bij onderzoek en behandeling A-D, de rest is geadviseerd niet verplicht.

Bedenk welke onderzoeken je zou willen afnemen bij mw. En waarom/waarop?

Bij dit onderzoek wordt gekeken naar de aanwezigheid van de meest voorkomende, snelgroeiende micro-organismen (bacterien en gisten).

Past bij: Zorgpad Algemeen ziekenhuis, Hoofdstuk 4: begeleiden bij onderzoek en behandeling

1. urine kweek
2. banale kweek
3. Fecesweek
4. bloedkweek

Een patient plast per 24 uur 450 ml. Dit noem je?

1. anurie
2. oligurie
3. polyurie
4. nycturie

In het ziekenhuis wordt er bij een patiënt onderzoek gedaan naar de bacterie staphylococcus aureus (in therapie resistente vorm: MRSA).
Welke lichaamsvocht moet je hiervoor verzamelen?

1. wondvocht
2. braaksel
3. sputum
4. neusslijm

Bij bloedafname komt dit in buisjes terecht. Deze buisjes hebben binnenin allemaal een andere chemisch oplossing om onderzoek mogelijk te maken.
Stelling: bloedafname moet in een vaste volgorde gebeuren van buisje gebeuren om de betrouwbaarheid van de uitslagen te kunnen garanderen.

1. waar
2. niet waar

Klinisch chemisch onderzoek

microbiologisch onderzoek

histopathologisch onderzoek

Welk resultaat hoort bij welk soort onderzoek? 

Past bij: Zorgpad Algemeen ziekenhuis, Hoofdstuk 4: begeleiden bij onderzoek en behandeling

zoutgehalten, zoals natrium, kalium, magnesium

aanwezigheid van een bacterie, schimmel/gist, parasiet of virus

aanwezigheid van kankercellen

afwijkende functie van lichaamscellen vaststellen

onderzoek naar hoogte van cholesterol

onderzoek naar werking schildklier

Klinisch chemisch onderzoek

microbiologisch onderzoek

histopathologisch onderzoek

Welk lichaamsmateriaal hoort bij welk soort onderzoek? 

Past bij: Zorgpad Algemeen ziekenhuis, Hoofdstuk 4: begeleiden bij onderzoek en behandeling

Urine en feces

Urine en feces

bloed

bloed

bloed

wondvocht

wondvocht

chirurgisch verwijderde knobbel uit het lichaam

24 uurs urine

een huidbiopt

een uitgesneden tumor

Waar wordt sputum aangemaakt?

1. binnenkant luchtpijp
2. binnenkant luchtpijpvertakkingen
3. binnenkant luchtpijp en luchtpijpvertakkingen
4. achterkant keelholte

Hoe kun je het ophoesten van sputum vergemakkelijken?

1. Stoomapparaat
2. Venevelaar
3. Kloppen op de borst
4. S'morgens na het ontbijt afnemen.

Wat is een indicatie om een sputumkweek af te nemen?

Wat is een indicatie om een wondkweek af te nemen?

Opdracht

Ga aan de slag met 

Zorgpad 4 Begeleiden bij onderzoek en behandeling

Volgende week:

- Endoscopisch onderzoek

- Beeldvormend onderzoek

- Functieonderzoek