Paragraaf 10.1 - Man en Vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

10.1 Man en vrouw

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de geslachtskenmerken van jongens en meisjes in verschillende levensfasen beschrijven

10.1 Man en vrouw

Wat zijn de verschillen tussen man en vrouw?

• Geslachtskenmerken > Alle kenmerken die het verschil tussen man en vrouw laten zien
  
  
• Primaire geslachtskenmerken > vanaf geboorte aanwezig 
  - man: penis & balzak / vrouw: vagina & schaamlippen
• Secundaire geslachtskenmerken > kenmerken vanaf de puberteit (borsten, borsthaar)
  

• Vruchtbaar vanaf de puberteit > geslachtscellen aanmaken (zaadcel & eicel)
  - geslachtscellen = voortplantingscellen

10.1 Man en vrouw

Secundaire
geslachtskenmerken

10.1 Man en vrouw

• Wat? Maken 10.1 – Opdracht 1 t/m 6
• Hoe? Blz. 64 t/m 66
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 1 t/m 6 is af. Niet af? Rest is huiswerk.

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)

10.1 Man en vrouw

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de geslachtsorganen van een man benoemen en de werking uitleggen
  

10.1 Man en vrouw

Hoe werken de geslachtsorganen van een man?

In de puberteit wordt een man vruchtbaar!

• Zaadballen > maken zaadcellen > opslaan in de bijballen
  
  
• Als een vruchtbare man geslachtsgemeenschap heeft met een vrouw kan hij haar zwanger maken
• Zaadcel van een man + eicel van een vrouw = baby
• Zaadcel heeft een kop (met celkern) en een staart (om voort te bewegen)

10.1 Man en vrouw

Zaadlozing

• Erectie is een stijve penis
• Bij een erectie gaat extra bloed naar de zwellichamen
• Als een man klaarkomt krijgt hij een zaadlozing
  - Zaadlozing is zaadcellen met vocht
• Route zaadcel: bijbal > zaadleider > langs zaadblaasjes en prostaat > urinebuis

• Zaadblaasjes en prostaat voegen zaadvocht toe aan zaadcellen
• Zaadvocht en zaadcellen samen heet sperma

10.1 Man en vrouw

• Wat? Maken 10.1 – Opdracht 7 t/m 13
• Hoe? Blz. 67 t/m 69
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 7 t/m 13 is af. Niet af? Rest is huiswerk.

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)

10.1 Man en vrouw

Leerdoel(en) van deze les:

• Je kunt de geslachtsorganen van een vrouw benoemen en de werking uitleggen
  
• Je kunt beschrijven hoe de menstruatiecyclus verloopt

10.1 Man en vrouw

Hoe werken de geslachtsorganen van een vrouw?

1. In de eierstokken zitten onrijpe eicellen in kleine
   blaasjes > follikels
2. Tijdens rijpen van eicel komt er meer vocht in follikel
   > follikel groeit > eicel groeit ook 
3. Na enige tijd (1x per maand) barst follikel open > eisprong/ovulatie > rijpe eicel komt in eileider

• eicel kan in eileider worden bevrucht door zaadcel > vlak voor of na eisprong
• zaadcellen zwemmen vanuit vagina via baarmoeder naar eileiders
• wordt de eicel niet bevrucht > sterft af en wordt afgebroken

10.1 Man en vrouw

Hoe verloopt de menstruatiecyclus?

1. Menstruatie en rijping van een eicel
   - cyclus begint met menstruatie en duurt gemiddeld 28 dagen
   - een vrouw verliest dan enkele dagen menstruatievocht (slijm met bloed)
   - ondertussen begint in een van de eierstokken een nieuwe eicel te rijpen
2. Baarmoederslijmvlies wordt dikker
   - na menstruatie groeit baarmoederslijmvlies aan
   - baarmoeder wordt geschikt om een baby te laten groeien
3. Eisprong (ovulatie)
   - 14 dagen na begin cyclus (begin menstruatie)
   - eicel blijft 12 tot 24 uur in leven
4. Baarmoederslijmvlies blijft dik
   - eicel niet bevrucht? Baarmoederslijmvlies sterft af en laat los.
   - 2 weken na de eisprong (ovulatie) begint een nieuwe cyclus
   
   

10.1 Man en vrouw

• Wat? Maken 10.1 – Opdracht 14 t/m 23
• Hoe? Blz. 70 t/m 74
• Hulp? Eerst overleggen met buur, daarna docent vragen.
• Tijd? 20 minuten
• Uitkomst? Opdracht 14 t/m 23 is af. Niet af? Rest is huiswerk.

• Klaar? Samenvatting dikgedrukte woorden maken (lijst)