2.2 fascisme en communisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

2.2 fascisme en communisme

Planning

- Introductie

- Uitleg leerdoelen boekje

- Socrative

- Uitleg/ werken aan leerdoelenboekje

- Afsluiting

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- Hoe Mussolini opkwam in Italië

- Hoe Italië een totalitaire dictatuur werd

- Hoe de Sovjeteconomie werd ontwikkeld

- Hoe de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur werd

Terugblik 

Wat was de indirecte oorzaak voor de wereldcrisis?

Wat was de directe oorzaak voor de wereldcrisis?

Wat is een Totalitaire staat? (regime)

De opkomst van Mussolini

- Italië bleef het eerste jaar na WO1 neutraal 

- Maar fanatieke nationalisten wilden stukken van Habsburgse rijk

- Een van hen was Benito Mussolini (Il Duce) samen met zijn strijdgroep fascisten

- Antidemocratische, gewelddadige, extreem nationalistische en totalitaire politieke beweging

- Na WO1 was er chaos in Italië 

- Radicale socialisten organiseerden stakingen, rellen en bedrijfsbezettingen

- Veel Italianen vreesden een communistische revolutie zoals in Rusland

- Mussolini presenteerde zich toen als een sterke man die het land zou redden

- Hij had een radicale visie over de samenleving: 

- Hij was antidemocratisch, verheerlijkte geweld en extreem nationalistisch maar ook totalitair:

- volgens het fascisme moest de overheid volledig heersen over de samenleving

- Uit deze fascistische strijdgroepen vormde Mussolini de Nationale Fascistische Partij

- Hij verheerlijkte het leger 

- Hij keerde zich tegen de democratie en alles wat daarbij hoorde

- Il Duce

Dictatuur in Italië

- In Oktober 1922 organiseerde Mussolini een 'mars op Rome'

- Daar dreigde hij met geweld als hij de macht niet zou krijgen

- Koning was bang voor burgeroorlog en benoemde hem tot premier

- De jaren daarna schakelde hij met terreur zijn tegenstanders uit en verbood hun partijen

- Italië werd een eenpartijstaat  o.l.v. Mussolini (dictatuur)

- Het fascisme werd een staatsideologie, waarbij de ideeën systematisch werden opgedrongen

- Indoctrineren (indoctrinatie)

- Mussolini werd verheerlijkt als de grote leider (Il Duce) en iedereen moest meedoen aan deze persoonsverheerlijking 

- Wie wel kritiek had op de dictator kreeg te maken met de geheime politie en kon zonder proces gevangen of gedeporteerd worden naar eilanden 

De Sovjetunie

Russische revolutie 1917

- Tsaar afgezet en familie gevangen genomen

- Lenin o.l.v. bolsjewieken de macht 

- communisme 

De Sovjeteconomie

- In de SU overleed in 1924 Lenin

- Zijn opvolger was de dictator Stalin (de man van staal) die nog meedogenlozer was dan Lenin

- Stalin vond dat de industrialisatie niet snel genoeg ging

- In 1928 werd een vijfjarenplan opgesteld

- Door deze planeconomie moest de SU snel een sterke industriële mogendheid worden

- Dit doel werd bereikt 

- Stalin maakte ook eind aan particuliere boerenbedrijven

- Boeren moesten land inleveren en aansluiten bij kolchozen, collectieve boerderijen waar ze alles samen moesten doen

- Boeren waren tegen deze collectivisatie

- Opstanden en rellen

- Stalin greep hard in

- Hij gaf de schuld aan de rijke boeren (door communisten 'koelakken' genoemd)

- Scheldwoord voor uitbuiter

- De dictator gaf bevel koelakken te liquideren

- Communisten nu genadeloos jacht maken op zelfstandige boeren

- Miljoenen werden vermoord of gedeporteerd 

Dictatuur in de Sovjet-Unie

- Onder Stalin werd SU een totalitaire dictatuur waarin communistische partij het denken en doen van de bevolking probeerde te beheersen

- Tegenstanders werden vermoord of gedeporteerd naar werkkampen in Siberië

- Woon- en werkomstandigheden van gewone arbeiders en boeren waren slecht

- Maar in staatspropaganda werd de SU voorgesteld als land waarin gelukkige arbeiders en boeren in overvloed leefden

- Ook hier sprake van persoonsverheerlijking 

- Overal hing zijn portret, stonden reusachtige beelden van hem of werd hij getoond als de vriend van de gewone mensen 

- Door deze propaganda geloofden mensen werkelijk dat 'vadertje Stalin' zorgde voor hun welzijn

- Communisme onder Stalin (extreme onderdrukking en persoonsverheerlijking) is stalinisme 

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- Hoe Mussolini opkwam in Italië

- Hoe Italië een totalitaire dictatuur werd

- Hoe de Sovjeteconomie werd ontwikkeld

- Hoe de Sovjet-Unie een totalitaire dictatuur werd

Opdrachtenboekje

Wat: Je krijgt van de docent één van de drie totalitaire regimes aangewezen. In week 49 geef je hierover een presentatie.

Hoe: drie/viertallen. Werkboekje en laptop

Tijd: 20 min

Hulp: gebruik je boek, laptop of vraag de docent

Klaar: bewaar je boekje goed! Lever het in bij de docent als je bang bent het kwijt te raken. 

Volgende week 

2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

Verder met je boekje!

Week 49 presentaties

Week 50 toets H2.