Week 10 les 2, 2mh

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Welkom bij 

Wat gaan we doen?

• toets grammatica naken
• leerdoelen benoemen
• theorie werkwoordspelling
• opdrachten maken 

Na deze les

Aan het eind van deze les:

• ken je alle werkwoordspelling van jaar 1

Pv tt

ik                      ----> stam 

jij                      ----> stam + t

hij/zij/het     ----> stam + t

wij                  ----> hele ww

jullie              ----> hele ww

zij                    ----> hele ww

Twijfel je? gebruik het ww smurfen  ----> hoor je een t? Dan schrijf je een t

Pv vt

ik                      ----> stam  + te/de

jij                      ----> stam + te/de

hij/zij/het     ----> stam + te/de

wij                  ----> stam + ten/den

jullie              ----> stam + ten/den

zij                    ----> stam + ten/den

Voltooid Deelwoord

Laat zien dat gebeurtenis afgerond is, dus voltooid. Meestal ge-, her-, ver- of be-

Voltooid deelwoord sterke ww --> eindigt meestal op -en

strijken - gestreken, rijden- gereden, vliegen ---> gevlogen

Voltooid deelwoord zwakke werkwoorden eindigt op -d of -t 

verlengproef --> 

't kofschip. Hoe? haal -en van hele ww af --> zit laatst letter in 't kofschip --->dan - t

Hoofdletters 

• Aan het begin van een zin, behalve wanneer de zin begint met een ​getal. Dan gebruik je geen hoofdletter.​

​- Wij gaan morgen op vakantie naar Noorwegen.​

- 5 kinderen willen graag voetballen.​​​

•   Bij namen:​

- Frankrijk, Kim, Noordzee, de Hema, Allstars, Sofie van der Wei, Van der Weil, S. van der Wei

•  Als een zin begint met ‘t, ‘s of ‘n, dan wordt de tweede letter een ​ hoofdletter.​

‘s Nachts, ‘s Morgens, ‘s Winters, ‘s Middags.

• ​  Bij woorden die van namen zijn afgeleid: ​

Engelse, Rotterdamse, Hollandse, Groningse.

​

​

Leestekens

•   Aan het eind van de zin een punt(.).​
  

We trainen vanavond niet.​

​

•   Aan het eind van een vraag een vraagteken(?).​
  

​Wat vind je van mijn nieuwe kleren?

​

•   Wil je ergens extra nadruk op , gebruik aan het eind van de ​ zin een uitroepteken (!).​

Dat is geweldig!

  Plaats nooit een uitroepteken en vraagteken naast elkaar!

Laatste letter -d of -t

• gebruik de verlengproef (als het geen pv in  tt is)

Maak het woord langer door er -e, -en, -eren of -ig achter te zetten.

• Hoor je een t? Schrijf dan een -t aan het eind: boten → boot; parelwitte → parelwit; schattig → schat.
  
• Hoor je een d? Schrijf dan een -d aan het eind: rode → rood; tanden → tand; kinderen → kind; handig → hand.

 Bijvoeglijke naamwoorden

De meeste bijvoeglijke naamwoorden hebben een korte vorm (zonder -e) en een lange vorm (met -e): – lekker: een lekker dessert; het lekkere dessert.

• lange vorm van een bijvoeglijk naamwoord --> zet een -e achter het woord: klein → kleine; sterk → sterke; nieuw → nieuwe.
• Let op: soms moet je daarnaast
  

een -f- in een -v- veranderen (de f/v-regel): lief → lieve; naïef → naïeve.

een -s- in een -z- veranderen (de s/z-regel): grijs → grijze; serieus → serieuze.

de laatste letter (medeklinker) verdubbelen: fris → frisse; glad → gladde.

een a, e, o of u (klinker) weghalen: traag → trage; zuur → zure.

Stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden eindigen meestal op -en: houten, papieren, wollen, maar niet altijd (een nylon tas).

Meervouden

- en erachter

vriend - vrienden; broek - broeken

Let op: soms moet je daarnaast

een -f- in een -v- veranderen (de f/v-regel): brief → brieven; hof → hoven..

een -s- in een -z- veranderen (de s/z-regel): gans → ganzen; paleis → paleizen.

de laatste letter (medeklinker) verdubbelen: jas → jassen; pit → pitten.

een a, e, o of u (klinker) weghalen: muur → muren; heer → heren.

Verkleinwoorden

Een verkleinwoord maak je meestal door -je achter het woord te zetten: haak → haakje; rups → rupsje.

  

Soms moet je andere letters toevoegen om het goed te laten klinken, zoals -pje; -tje; of -etje:

- bloem → bloempje; schuim → schuimpje

- tuin → tuintje; grasmaaier → grasmaaiertje

- wandeling → wandelingetje; bel → belletje

Als het zelfstandig naamwoord eindigt op -ng, moet je soms de -g vervangen door een -k: koning → koninkje; vergoeding → vergoedinkje.

Aan de slag

Schrijf de pv vt enkelvoud
RUSTEN

1. rust
2. ruste
3. rustten
4. rustte

De les van morgen

In het litterarum

Gastles van Jan Willem Spakman

Vragen?

Zijn er nog vragen over deze les?

Je weet nu

Einde les