5.4 Internationale samenwerking - schu met antwoord

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Deze les

Geen maak- lesson up 5.4

Je werkt in je boek en kijkt zelf na.

Antwoorden staan achter aan deze lesson up.

Planning

7 maart begin 5.4

13 en 14 maart geen les

20 maart 5.4 afronden begin 5.5 (2 §)

21 maart afronden 5.5.

27 maar formatieve toets en herhalen Staatsinrichting

28 maart herhalen Staatsinrichting

Internationale samenwerking

De wereld na 1945

§5.4

Internationale samenwerking

A

De Verenigde Naties

Leerdoel:

Je kan beschrijven wat de Verenigde Naties willen bereiken en hoe de Veiligheidsraad werkt.

Begrippen:

Verenigde Naties

Veiligheidsraad

vetorecht

B

Het begin van samenwerking in Europa

Leerdoel:

Je kan uitleggen waarom Europese landen gingen samenwerken in de EGKS en de EEG

Begrippen:

Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)

Europese Economische Gemeenschap (EEG)

C

De Europese Unie

Leerdoel:

Je kan met een voorbeeld uitleggen dat landen binnen de EU nauwer gingen samenwerken, en uitleggen welke kritiek daarop kwam.

Begrippen:

Europese Unie (EU)

Europese Commissie (EC)

Europees Parlement (EP)

Raad van Ministers (RvM)

Al tijdens de Tweede Wereldoorlog had president Roosevelt een plan om de Verenigde Naties op te richten.

In 1945 werd de VN opgericht. Deze organisatie waakt over de vrede en veiligheid in de wereld.

Bijna alle landen ter wereld zijn lid: 193 landen

Leerdoel:

Je kan beschrijven wat de Verenigde Naties willen bereiken en hoe de Veiligheidsraad werkt.

Begrippen:

Verenigde Naties

Veiligheidsraad

vetorecht

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

De VN was een succes. De Volkenbond van president Wilson na de Eerste Wereldoorlog was dit niet. 

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

Het leger van de VN (de Blauwhelmen) kunnen worden ingezet om:

• te vechten (Koreaoorlog)
• twee vijanden uit elkaar te houden (Israël - Libanon)
• Om de veiligheid te beschermen (Afghanistan)

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

De Verenigde Naties hebben meerdere organisaties. De belangrijkste zijn:

• De Algemene Vergadering
• De Veiligheidsraad

Het hoofdkantoor van de VN in New York

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

In de Algemene Vergadering komen alle lidstaten bij elkaar. 

Ze stemmen over besluiten, zoals:

• Het aannemen van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens in 1948 (zoals vrijheid van meningsuiting en sociale grondrechten)
• Het oprichten van UNICEF (komt op voor rechten van kinderen over de hele wereld)

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

In de Veiligheidsraad zitten 15 landen.

Zij moeten toezien op vrede en veiligheid in de wereld.

Er zijn vijf permanente leden:

• VS
• Frankrijk
• Engeland
• Rusland (eerder de SU)
• China

Er zijn ook tien niet-permanente leden die om de twee jaar wisselen.

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

Deze vijf permanente leden hebben het vetorecht

De permanente leden van de veiligheidsraad hebben het vetorecht: het recht om 'nee' te zeggen en daarmee een besluit tegen te houden.

De veiligheidsraad kan acties nemen:

• Landen veroordelen
• Strafmaatregelen opleggen
• Besluiten een VN-leger te sturen

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

Het vetorecht zorgt soms voor machteloosheid van de VN: als één permanent lid het ergens niet mee eens is, kan er geen actie ondernomen worden

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

§5.4

Internationale samenwerking

A

DeBoze burgers

De Verenigde Naties

Na de oorlog kregen West-Europese landen Marshallhulp. In ruil eiste de VS dat de landen meer gingen samenwerken. 

Die samenwerking kwam er in 1951: 61 landen richtten de EGKS op: de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal

Leerdoel:

Je kan uitleggen waarom Europese landen gingen samenwerken in de EGKS en de EEG.

Begrippen:

Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)

Europese Economische Gemeenschap (EEG)

§5.4

Internationale samenwerking

B

DeBoze burgers

Het begin van samenwerking in Europa

In de EGKS (1951) werkten steenkool- en staalbedrijven samen. 

Hierdoor:

• kon Europa worden opgebouwd
• konden landen elkaar controleren op het gebied van wapenproductie

§5.4

Internationale samenwerking

B

DeBoze burgers

Het begin van samenwerking in Europa

De leden van de EGKS waren enthousiast over de samenwerking. 

De Europese Economische Gemeenschap (EEG 1957) werd opgericht.

De zes landen konden nu handel drijven zonder belemmeringen: producten en diensten konden makkelijekr de grens over.

§5.4

Internationale samenwerking

B

DeBoze burgers

Het begin van samenwerking in Europa

In 1967 werden de EGKS en de EEG samengevoegd tot de Europese Gemeenschap (EG).

Dit was een samenwerking op allerlei gebieden, zoals economie, zware industrie, landbouw en kernenergie.

De EG was een groot succes: steeds meer landen werden lid. 

§5.4

Internationale samenwerking

B

DeBoze burgers

Het begin van samenwerking in Europa

In 1993 werd de EG vervangen door de Europese Unie (EU):

Een samenwerking tussen Europese landen met een gemeenschappelijke markt: vrij handelen tussen lidstaten is toegestaan. 

Nauwere samenwerking tussen de Europese landen:
Vrij verkeer van goederen, diensten, geld en personen.

Producten van buiten de EU worden belast met invoerrechten. Binnen de EU kunnen producten, mensen en geld vrij de grens over.

Leerdoel:

Je kan met een voorbeeld uitleggen dat landen binnen de EU nauwer gingen samenwerken, en uitleggen welke kritiek daarop kwam.

Begrippen:

Europese Unie (EU)

Euro

Europese Commissie

§5.4

Internationale samenwerking

C

DeBoze burgers

De Europese Unie

 

Europees Parlement (EP)

Raad van Ministers (RvM)

In 2002 werd een nieuw wettig betaalmiddel ingevoerd in een aantal EU-landen: de Euro.

Zo werd de onderlinge handel nóg makkelijker.

§5.4

Internationale samenwerking

C

DeBoze burgers

De Europese Unie

Er zijn drie organisaties van de EU die je moet kennen voor je examen en het SE:

• De Europese Commissie
• Het Europees Parlement
• De Raad van Ministers

§5.4

Internationale samenwerking

C

DeBoze burgers

De Europese Unie

In de Europese Commissie zitten 27 eurocommissarissen: één uit ieder EU-land.

De Europese Commissie is de regering van de EU. Ze mogen wetsvoorstellen doen en controleren of de lidstaten zich aan alle afspraken houden.

§5.4

Internationale samenwerking

C

DeBoze burgers

De Europese Unie

Het Europees Parlement wordt eens in de vijf jaar gekozen door de burgers van de EU; het is de volksvertegenwoordiging van de EU.

Het Europees Parlement mag meebeslissen over wetsvoorstellen en de EU-begroting.

Het Europees Parlement heeft minder macht dan het Nederlandse parlement. Het Europees parlement kan besluiten van ministers niet tegenhouden

§5.4

Internationale samenwerking

C

DeBoze burgers

De Europese Unie

In de Raad van Ministers zitten ministers van alle EU-landen.

Zij nemen belangrijke beslissingen over de EU: de Raad van Ministers heeft het meeste macht. 

Als er een Europees besluit over landbouw genomen moet worden, komen alle ministers van landbouw samen voor een besluit: de Raad van Ministers.

Hetzelfde geld voor economie, verkeer, gezondheid, etc.

§5.4

Internationale samenwerking

C

DeBoze burgers

De Europese Unie

Antwoorden van wb!