5. Les 1 Taalverzorging + Burgerschap

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Nederlands

Nederlands

Vandaag

1. Taalverzorging 
2. Burgerschap
3. Verder werken in Studiereader (taak 1 Taalverzorging)

Waar denk je aan bij TAALVERZORGING?

Aan het eind van deze les...

• kun je leestekens correct gebruiken. 
• kun je bepalen welke woorden met een hoofdletter geschreven moeten worden.
• kun je samenstellingen herkennen.
  

Begrijpelijke zinnen

Zinnen moeten begrijpelijk zijn en niet te lang! Lange zinnen bevatten vaak te veel informatie en de kans op grammaticale fouten is groter.

Vermijd opvulwoorden, zoals eigenlijk, gewoon, misschien. Deze woorden voegen meestal niets toe aan een zin.

Hier was ik heel blij mee, want het leek me gewoon een fijne stageplaats. Het klikte vanaf het begin best wel goed met Wim, mijn stagebegeleider. 

Welke zin is juist geschreven?

1. 's Nachts is het rustig op straat.
2. 's nachts is het rustig op straat.
3. 'S nachts is het rustig op straat.
4. 'S Nachts is het rustig op straat.

Leestekens

Elke zin begint met een hoofdletter en eindigt met een punt (of vraagteken of uitroepteken).

Let op:

• getal: 24 uur geleden had ik een vrije dag (geen hoofdletter)
• apostrof: 't Is ook altijd wat met jou (de hoofdletter schuift op)

Leestekens

Je gebruikt komma's om leespauzes aan te geven:

• tussen twee persoonsvormen: Als je energydrank drinkt, kan dit je gebit schaden.
• tussen twee bijvoeglijke naamwoorden: In deze eenvoudige, veilige app...
• voor een voegwoord: Het weekend was kort, maar interessant.
• tussen delen van een opsomming: Ik heb gesport, met vrienden afgesproken, gegamed en Netflix gekeken. 

Leestekens

Je gebruikt een dubbele punt bij:

• een opsomming: De voordelen van een skibril zijn: een breder blikveld, brildragers kunnen hun bril ophouden, enz.
• voor een citaat: Mijn docent gaf de volgende feedback: 'De inhoud van je brief is in orde.'
• Voor een toelichtende opmerking: Facebook gaat de strijd aan met nepnieuws: gebruikers mogen bepalen welke nieuwsbronnen betrouwbaar zijn.

Welke zin is juist geschreven?

1. Ellen ten Dam was afgelopen zomer graag weer naar de zwarte cross gegaan.
2. Ellen Ten Dam was afgelopen Zomer graag weer naar de zwarte cross gegaan.
3. Ellen ten Dam was afgelopen zomer graag weer naar de Zwarte Cross gegaan.
4. Ellen ten Dam was afgelopen Zomer graag weer naar de Zwarte Cross gegaan.

Hoofdletters

Namen beginnen met een hoofdletter

• Personen: voor- en achternaam: Ellen ten Dam, E.H. van Dam, mevrouw Van Dam-de Vries
• Aardrijkskundige namen: Azië, Leeuwarden, Leeuwarder, Cammingaburen, Middelzee, Van Harinxmakanaal
• Organisaties: Q-dance, Prinses Maximaschool, Amnesty International
• Evenementen: Zwarte Cross, Zomercarnaval, Olympische Spelen
• Merken en productnamen: Samsung Galaxy, Instagram, Red Bull

Hoofdletters

Feestdagen beginnen met een hoofdletter, maar afleidingen van feestdagen weer niet:
Pasen, Suikerfeest, Moederdag

kerstdiner, sinterklaasavond, valentijnscadeau

Woorden die tijd aanduiden met een kleine letter: vrijdag, december, zomervakantie, de jaren negentig. 

Historische gebeurtenissen met een hoofdletter: Tweede Wereldoorlog, Arabische Lente

Welk woord is juist geschreven?

1. burenruzie
2. buren-ruzie
3. buren ruzie

Samenstellingen

Samenstelling = een woord dat uit twee of meer woorden bestaat. 

Vormen de woorden in een samenstelling samen een zelfstandig naamwoord, dan schrijf je de delen aan elkaar.

data + verkeer = dataverkeer

drie + gangen + menu = driegangenmenu

Vormen de woorden samen een werkwoord of een bijvoeglijk naamwoord, dan schrijf je ze niet altijd aan elkaar: koffiezetten, pasta koken.

 

Samenstellingen

Soms moet je een koppelteken plaatsen tussen de twee delen, omdat je het woord anders verkeerd uitspreekt. Dus, botsen de klinkers, dan plaats je een koppelteken, anders niet.

functie + eisen > functieeisen > functie + eisen 

vakantie + adres = vakantieadres

 

Campagne SIRE

Stichting SIRE wil met de

#DOESLIEF aandacht vragen voor asociaal gedrag.

Wanneer vind jij gedrag asociaal?

Wanneer heb jij voor het laatst 'iets liefs' gedaan?

Wanneer ben je voor het laatst asociaal geweest?

Plaats leestekens, hoofdletters en let op samenstellingen

49% van de nederlanders vindt dat de samenleving polariseert en verhardt

sire wil mensen wakker schudden aanzetten tot nadenken en lastige zaken bespreekbaar maken

op sociale media kun je mensen heel eenvoudig reputatie schade toebrengen

van der meulen met de campagne hopen we dat mensen zich realiseren dat onaardig gedrag nergens voor nodig is

Aan de slag

• Maak alle opdrachten van taak 1 van de opbouwopdrachten 'Taalverzorging'.