Foutieve samentrekking jaar 3

BESTAL!
Boeken Etui Schrift Takenklapper Agenda Leesboek

1 / 20
volgende
Slide 1: Tekstslide
NederlandsMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 20 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

BESTAL!
Boeken Etui Schrift Takenklapper Agenda Leesboek

Slide 1 - Tekstslide

Lees in je leesboek. 
Boek vergeten?
Lees dan een stukje fictie of gedicht
uit het leerwerkboek.
timer
10:00

Slide 2 - Tekstslide

Foutieve samentrekking
blz 64

Slide 3 - Tekstslide

LESDOELEN
  • Je weet wat een samentrekking is;
  • Je kunt een foutieve samentrekking herkennen;
  • Je kunt een foutieve samentrekking verbeteren.

Slide 4 - Tekstslide

Wat is een samentrekking?
Als in een samengestelde zin dezelfde woorden twee keer voorkomen, kun je die meestal de tweede keer weglaten. Dat heet samentrekking.

Een samentrekking wordt daarom ook wel weglating genoemd.

Slide 5 - Tekstslide

Samentrekking
  • Komt voor bij samengestelde nevenschikkende zinnen
    (en, maar, want, dus, of)

Truus ging naar de stad en Truus kocht twee paar schoenen.

Truus ging naar de stad en kocht twee paar schoenen.
Weggelaten: Truus

Slide 6 - Tekstslide

Samentrekking
Samentrekking (weglating) mag alleen als de woorden die je weglaat in beide zinnen: 
1a. Bij zinsontleding hetzelfde zinsdeel zijn (bv. onderwerp (O), lijdend voorwerp (LV

De fiets was afgeprijsd en heb ik toen gekocht.
Weggelaten: de fiets

1e deel: fiets = O
2e deel: fiets = LV   -> dus: foutieve samentrekking!

Verbetering: De fiets was afgeprijsd en die heb ik toen gekocht.

Slide 7 - Tekstslide

Foutieve samentrekking
Samentrekking (weglating) mag alleen als de woorden die je weglaat in beide zinnen: 
1b. Dezelfde woordsoort zijn (bv. hww / zww / bw )

Stefan heeft griep en daardoor het schoolfeest gemist.
Weggelaten: Stefan, heeft

1e deel: Stefan = znw / heeft = zww
2e deel: Stefan = znw  / heeft = hww  -> dus: foutieve samentrekking!

Verbetering: Stefan heeft griep en heeft daardoor het schoolfeest gemist.

Slide 8 - Tekstslide

Foutieve samentrekking
Samentrekking (weglating) mag alleen als de woorden die je weglaat in beide zinnen: 
2. Dezelfde betekenis hebben.

Mijn oma schonk thee in en daarna aandacht aan ons cadeau.
Weggelaten: mijn oma, schonk

Mijn oma -> in beide delen dezelfde betekenis, mag je dus weglaten in het tweede deel.
Schonk -> NIET dezelfde betekenis (inschenken, aandacht schenken)-> foutieve samentrekking!

Verbetering: Mijn oma schonk thee in en schonk daarna aandacht aan ons cadeau.

Slide 9 - Tekstslide

Foutieve samentrekking
Samentrekking (weglating) mag alleen als de woorden die je weglaat in beide zinnen: 
3. Hetzelfde getal/vorm hebben.

Al zijn vrienden zijn bevorderd, alleen hij niet.
Weggelaten: is, bevorderd

Al zijn vrienden komt met het werkwoord 'zijn' -> meervoud
Terwijl in het 2e deel het enkelvoud 'is'  gebruikt moet worden -> je mag dus niks weglaten!

Verbetering: Al zijn vrienden zijn bevorderd, alleen hij is niet bevorderd. 

Slide 10 - Tekstslide

Aantekeningen 5.7
Bij een samentrekking  mag je woorden weglaten als de woorden dezelfde

; 1. grammaticale functie hebben (rede- en taalkundig ontleden)
bv. woorden zijn beide O, LV of HWW, ZWW

; 2. betekenis hebben  
bv. het woord 'schenken': aandacht schenken of inschenken; mag je alleen weglaten als het woord dezelfde betekenis heeft.

; 3. vorm/getal hebben.
let dus op enkelvoud/meervoud; het weggelaten deel in tweede zin moet dezelfde vorm hebben

Slide 11 - Tekstslide

De Eerste Kamer heeft de wet aangenomen en geldt vanaf 1 januari.
A
Goede samentrekking
B
Foutieve samentrekking

Slide 12 - Quizvraag

De cadeautjes stonden onder de trap en werden later uitgepakt.
A
Goede samentrekking
B
Foutieve samentrekking

Slide 13 - Quizvraag

Zijn broek kostte tachtig euro, maar vind ik niet mooi.'
A
Goede samentrekking
B
Foutieve samentrekking

Slide 14 - Quizvraag

LESDOELEN
  • Je weet wat een samentrekking is;
  • Je kunt de 3 regels opnoemen voor de samentrekking;
  • Je kunt een foutieve samentrekking herkennen;
  • Je kunt een foutieve samentrekking verbeteren.

H2, blz. 64/65 maken opdracht 1, 2 en 3

Slide 15 - Tekstslide

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Tekstslide

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Tekstslide