3.4 Kookpunt en smeltpunt

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

3.4 Kookpunt en smeltpunt

Programma

-Formatieve check	10 min
-Oefeningen nakijken	10 min
-Smelt- en kookpunt	15 min
-Diagrammen	10 min
-Oefenen	35 min

Formatieve check

Klik op de link om naar een nieuwe les te gaan, hierbij kan je zelf feedback geven op je leerdoelen:

Checks voor 3.4 Kookpunt en smeltpunt

De laatste slide sla je voor nu over, deze is voor het einde van de les!

Oefeningen nakijken

Ik loop langs om te controleren of je je spullen bij je hebt en of de oefeningen gemaakt zijn.

De antwoorden staan in het eerste tabblad van de Studiewijzer in Magister.

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je kunt beschrijven wat er gebeurt als water kookt.
• Je kunt beschrijven wat het kookpunt en smeltpunt (vriespunt/stolpunt) van een stof zijn.
• Je kunt uitleggen waarom het kookpunt en smeltpunt stofeigenschappen zijn.
• Je kunt uitleggen hoe je het vriespunt of smeltpunt van water kunt verlagen.
• Je kunt in een temperatuur-tijddiagram smelt-, stol-, en kookgrafieken van een stof interpreteren.

Bij welke temperatuur gaat water smelten?

Gaat ijzer bij dezelfde temperatuur smelten?

1. Ja
2. Nee

Bij welke temperatuur gaat water koken?

Gaat alcohol bij dezelfde temperatuur koken?

1. Ja
2. Nee

Kookpunt

De temperatuur waarbij een stof van vloeistof naar gas gaat, heet het kookpunt.

• Voor water: 100 ℃
  
• Voor ijzer: 2862 ℃
  
• Voor alcohol: 78 ℃
  

De stof kan tijdens de faseovergang niet warmer worden dan het kookpunt. Als water aan het koken is, is het nooit warmer dan 100 ℃.

Smeltpunt

De temperatuur waarbij een stof van vast naar vloeibaar gaat, heet het smeltpunt.

• Voor water: 0 ℃
  
• Voor ijzer: 1538 ℃
  
• Voor alcohol: -114 ℃
  

De stof kan tijdens de faseovergang niet warmer worden dan het smeltpunt. Als water aan het smelten is, is het nooit warmer dan 0 ℃.

Vriespunt/stolpunt

Het vriespunt of het stolpunt is hetzelfde als het smeltpunt, alleen het gaat hier om de faseverandering bevriezen/stollen, ipv smelten.

Je kan het vriespunt van een stof verlagen door een

extra stof toe te voegen.

• Koelwater in een motor bevat vaak antivries, zodat het in de winter niet bevriest.
• In de winter wordt er zout gestrooit op de wegen. Het zout mengt met het water, waardoor het een vriespunt van -8 ℃ krijgt ipv 0 ℃.

Diagram tekenen

In het diagram hieronder kan je het temperatuurverloop zien van het smelten van stearinezuur. Je moet in staat zijn om zelf ook diagrammen (grafieken) te tekenen!

Smelttraject en kooktraject

• Alleen zuivere stoffen hebben een smelt/kookpunt.
  
• Mengsels hebben een smelt/kooktraject!
  

• Zuivere stoffen hebben 1 temperatuur waarop ze smelten/koken.
  
• Mengsels hebben een temperatuurtraject waarop ze smelten/koken.
  

Temperatuur, tijd-diagram

Oefeningen

Ga aan de slag met de volgende oefeningen:

Hoofdstuk 3 Paragraaf 4:

1 t/m 12

Welke leerdoelen beheers je?

Klik op de link, deze opent weer de check. Vul nu de laatste slide in:

Checks voor 3.4 Kookpunt en smeltpunt