Eerste Wereldoorlog paragraaf 3.1 klas 2A

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk §3.1: De Eerste Wereldoorlog

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 3 | 

Start alvast je laptop én LessonUp (inloggen met je account) op. 

Aan het eind van de les...

• Kun je de vier verschillende oorzaken voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog herkennen, benoemen en verklaren aan de hand van (beeld)bronnen. 

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

National Archive / Official German Photograph of WWI ©

Vandaag

• Wat gaan we leren?
• Hoe zat het ook alweer?
• Opdracht: Oorzaken Eerste Wereldoorlog en Bronnen
  
• Nabespreking opdracht
• Afronden en vooruitblik

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

U.S. Army Signal Corps ©

Hoe zat het ook ook alweer?

• Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand vermoord
  
  
• De 21-jarige Bosniër Gravilo Princip vermoord 'per toeval' zowel Frans Ferdinand als zijn vrouw Sophie.

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

National Archive Austria ©

Gravilo Princip

Hoe zat het ook ook alweer?

• Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand vermoord
  
  
• De 21-jarige Bosniër Gravilo Princip vermoord 'per toeval' zowel Frans Ferdinand als zijn vrouw Sophie.
  
  
• De moord wordt gezien als de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog.

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

National Archive Austria ©

Gravilo Princip

Maar was de meest dodelijke oorlog (met meer dan 20 miljoen doden) ook uitgebroken als Princip Frans Ferdinand niet had vermoord??

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bibliotheque nationale de France ©

Het was in 1914 onrustig en er heerste een hoop spanning in Europa......

Deze onrusten en spanningen zien we als de oorzaken (4) voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen= afspraken over samenwerking tussen verschillende landen
  
  
• Nationalisme= liefde voor het eigen land
  
  
• Militarisme= verheerlijking van het leger
  
  
• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens

 

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Het Duitse Rijk was een stuk kleiner dan wij Duitsland nu kennen

Polen is onderdeel van Rusland, net als Wit-Rusland, Letland, Estland, Lithouwen en Oekraine 

Bestond uit het hedendaagse: Oostenrijk, Hongarije, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Tsjechië, Slowakije, Slovenië en delen van Italië, Montenegro, Polen, Roemenië, Servië en Oekraïne.

Het Ottomaanse Rijk kennen we nu als Turkije

Kaart van Europa in 1914

Oorzaak 1
Bondgenootschappen

• Door de spanning wilde Europese landen sterker staan
• Ze sloten bondgenootschappen
• Ze spraken af elkaar te helpen in oorlogs- en in vredestijd
• Geallieerden en de Centralen

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Italië

Bondgenootschappen in 1914

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Ottomaanse Rijk
Italië '15

Bondgenootschappen in WOI

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Ottomaanse Rijk
Italië '15
Verenigde Staten '17

Bondgenootschappen in 1914

Oorzaak 2
Nationalisme 

• Nationalisme = liefde voor het eigen land
  
• Veel landen en bevolkingen voelden zich beter dan andere landen
  
  
• Mensen waren bereid te vechten voor de trots van hun land
  
  
• Nationalisme was zichtbaar in vrijwel alle landen van Europa

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: They Shall Not Grow Old, Peter Jackson, 2019

Oorzaak 3
Militarisme 

• Militarisme = verheerlijking van het leger
  
  
• Mensen zag het leger én oorlog als iets belangrijks: Niet praten maar vechten
  
  
• Veel militaire dreiging in Europa
  
  
• Jonge mannen uit heel Europa melden zich vrijwillig aan om te gaan vechten 

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bundesarchiv, Oscar Tellgmann, 1914 ©

Oorzaak 4
Wapenwedloop

• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens
  
  
• Landen wilden aan elkaar laten zien wie het sterkste was 
  
  
• De economie draaide op de oorlogsindustrie
  
  
• Nieuwe technieken als; gevechtsvliegtuigen, tanks, automatische wapens en gifgassen. 

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Montagehal van Krupp te Essen, 1906

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Montagehal van Krupp te Essen, 1906

Foto uit: They Shall Not Grow Old, Peter Jackson, 2019

Mannen (l) en vrouwen (r) vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen= afspraken over samenwerking tussen verschillende landen
  
  
• Nationalisme= liefde voor het eigen land
  
  
• Militarisme= verheerlijking van het leger
  
  
• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens

 

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Lees bron 1 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 1? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt. 

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 1
Uitspraak van de Britse politicus Winston Churchill

In 1914 hing een vreemde stemming in de lucht. Het leek of mensen ontevreden waren over de welvaart en oorlog wilden. Onder de oppervlakte smeulden in bijna ieder land nationale driften. Je ging haast denken dat mensen wilden lijden. In ieder geval deden veel mensen hun best om het zover te laten komen.

Naar: The Origins of the First World War, Londen, 1984.

Winston Churchill (1914), CBS

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 2 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 2? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 2: Een Brits affiche uit 1916 

Vertaling:
Tekst boven: Deze vrouwen doen hun werk. 
Tekst onder: Ze leren hoe ze kogels moeten maken 

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 3 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 3? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 3: Een Amerikaans affiche 

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 5 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 5? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 5: Britse cartoon uit 1915

Vertaling:
ZIJN WIJ BANG? NEE!!

Aan het werk

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bondgenootschappen in 1914

Sleep het juiste land naar het juiste bondgenootschap -> Let goed op het jaartal!

Geallieerden

Centralen

Bondgenootschappen in 1914

Duitse Rijk

Rusland

Italië

Oostenrijk-Hongarije

Frankrijk

Groot-Britannië

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | 3.1 De Eerste Wereldoorlog

Sleep de juiste beschrijving naar het juiste begrip

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Bondgenootschappen

Nationalisme

Militarimse

Wapenwedloop

Strijd om de sterkste wapens

Verheerlijking van het leger

 liefde voor het eigen land

afspraken over samenwerking tussen landen

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 2? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Wat is een 'tweefrontenoorlog'?

Welk begrip hoort bij welke betekenis?

Hieronder zie je een aantal betekenissen van begrippen.

Welke begrip hoort bij welke betekenis?

Betekenis	begrip
Stelsel van kilometerslange tunnels en gangen in de grond. Het beschermd soldaten tegen kogels en granaten van de vijand.
Afspraak tussen oorlog voerende landen om een tijd niet te vechten
Afkorting van nationaalsocialist, aanhanger van de fascistische partij van Hitler.
Geen partij kiezen bij een oorlog of ruzie.
Erg trots zijn op je eigen land en cultuur.
Iemand die alle macht heeft en gesteund wordt door het leger en de (geheime) politie.

nazi

wapenstilstand

dictator

neutraal

loopgraven

nationalisme

In de Eerste Wereldoorlog:

1. Was Nederland neutraal
2. Hoorde Nederland bij de geallieerden
3. Hoorde Nederland bij de centralen

De Eerste Wereldoorlog had twee bondgenootschappen: de geallieerden en de centralen.

Welk land hoorde bij welke kant?

Centralen

Geallieerden

Centralen 

Neutraal

Geallieerden 

Front

1. (militaire) samenwerking tussen landen
2. Een gebied dat in een ander werelddeel ligt en door een Europees land werd bestuurd.
3. Een groot en machtig rijk met al zijn kolonies
4. Plaats waar gevochten wordt

Welk wapen hoort in welk vak?

Vóór de Eerste Wereldoorlog

In de Eerste Wereldoorlog

Eerste Wereldoorlog 

Tweede Wereldoorlog

Nederland was neutraal in de Eerste Wereldoorlog. Wat betekent neutraal?

Wat is een tweefrontenoorlog?

1. Een oorlog met twee partijen die tegen elkaar vechten.
2. Een oorlog met twee frontlinies, waar tegelijkertijd wordt gevochten
3. Een oorlog met meerdere partijen die op twee manieren met elkaar vechten.
4. Een oorlog waarbij de verliezende partij alles moet opgeven.

1914

1917

Amerika doet mee met WO1

Schlieffenplan mislukt

Rusland sluit vrede met Duitsland

Moord op Frans Ferdinand. Kroonprins van Oostenrijk-Hongarije

Waarom was het zo moeilijk om de vijandelijke loopgraven te veroveren?

Eerste wereldoorlog

Tweede wereldoorlog

60 miljoen doden

Hitler

Loopgraven

Nederland deed niet mee

de bezetting

atoombom

1939 - 1945

Japan

10 miljoen doden

1914-1918

Duitsland zwaar gestraft

gifgas

En nu aan uit het werkboek werken........ BLZ 64 tm 67