Eerste Wereldoorlog Bronnen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk §3.1: De Eerste Wereldoorlog

Geschiedenis | Klas T2t

Start alvast je Ipad én LessonUp op. 

Vandaag

• Wat gaan we leren? (doel van de les)
• Oorzaken Eerste Wereldoorlog en     bronnenonderzoek
• Afronden 

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

U.S. Army Signal Corps ©

Aan het eind van de les...

• Kun je de vier verschillende oorzaken voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog herkennen, benoemen en verklaren aan de hand van (beeld)bronnen. 

Geschiedenis | Klas T2t    §3.1 De Eerste Wereldoorlog

National Archive / Official German Photograph of WWI ©

Wat gebeurde er?

• Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand vermoord
  
  
• De 21-jarige Bosniër Gravilo Princip vermoordt 'per toeval' zowel Frans Ferdinand als zijn vrouw Sophie.

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

National Archive Austria ©

Gravilo Princip

Dus: 

• Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Frans Ferdinand vermoord
  
  
• De 21-jarige Bosniër Gravilo Princip vermoord 'per toeval' zowel Frans Ferdinand als zijn vrouw Sophie.
  
  
• De moord wordt gezien als de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog.

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

National Archive Austria ©

Gravilo Princip

Maar was de meest dodelijke oorlog (met meer dan 20 miljoen doden) ook uitgebroken als Princip Frans Ferdinand niet had vermoord??

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bibliotheque nationale de France ©

Het was in 1914 onrustig en er heerste een hoop spanning in Europa......

Deze onrusten en spanningen zien we als de oorzaken (4) voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen= afspraken over samenwerking tussen verschillende landen
  
  
• Nationalisme= liefde voor het eigen land
  
  
• Militarisme= verheerlijking van het leger
  
  
• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens

 

Geschiedenis | Klas T2t §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Geschiedenis | Klas 2 | Periode 2 | §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Het Duitse Rijk was een stuk kleiner dan wij Duitsland nu kennen

Polen is onderdeel van Rusland, net als Wit-Rusland, Letland, Estland, Lithouwen en Oekraine 

Bestond uit het hedendaagse: Oostenrijk, Hongarije, Bosnië en Herzegovina, Kroatië, Tsjechië, Slowakije, Slovenië en delen van Italië, Montenegro, Polen, Roemenië, Servië en Oekraïne.

Het Ottomaanse Rijk kennen we nu als Turkije

Kaart van Europa in 1914

Oorzaak 1
Bondgenootschappen

• Door de spanning wilde Europese landen sterker staan
• Ze sloten bondgenootschappen
• Ze spraken af elkaar te helpen in oorlogs- en in vredestijd
• Geallieerden en de Centralen

Geschiedenis | Klas T2t §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850 – 1960’ 

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas T2t §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Italië

Bondgenootschappen in 1914

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas T2t §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Ottomaanse Rijk
Italië '15

Bondgenootschappen in WOI

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Geallieerden	Centralen
Groot-Brittannië	Duitsland
Rusland	Oostenrijk - Hongarije
Frankrijk	Ottomaanse Rijk
Italië '15
Verenigde Staten '17

Bondgenootschappen in 1914

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bondgenootschappen in 1914

Sleep het juiste land naar het juiste bondgenootschap -> Let goed op het jaartal!

Geallieerden

Centralen

Bondgenootschappen in 1914

Duitse Rijk

Rusland

Italië

Oostenrijk-Hongarije

Frankrijk

Groot-Britannië

Oorzaak 2
Nationalisme 

• Nationalisme = liefde voor het eigen land
  
• Veel landen en bevolkingen voelden zich beter dan andere landen
  
  
• Mensen waren bereid te vechten voor de trots van hun land
  
  
• Nationalisme was zichtbaar in vrijwel alle landen van Europa

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: They Shall Not Grow Old, Peter Jackson, 2019

Oorzaak 3
Militarisme 

• Militarisme = verheerlijking van het leger
  
  
• Mensen zag het leger én oorlog als iets belangrijks: Niet praten maar vechten
  
  
• Veel militaire dreiging in Europa
  
  
• Jonge mannen uit heel Europa melden zich vrijwillig aan om te gaan vechten 

Geschiedenis | Klas T2t   §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bundesarchiv, Oscar Tellgmann, 1914 ©

Oorzaak 4
Wapenwedloop

• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens
  
  
• Landen wilden aan elkaar laten zien wie het sterkste was 
  
  
• De economie draaide op de oorlogsindustrie
  
  
• Nieuwe technieken als; gevechtsvliegtuigen, tanks, automatische wapens en gifgassen. 

Geschiedenis | Klas T2t   §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Montagehal van Krupp te Essen, 1906

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Montagehal van Krupp te Essen, 1906

Foto uit: They Shall Not Grow Old, Peter Jackson, 2019

Mannen (l) en vrouwen (r) vóór en tijdens de Eerste Wereldoorlog

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

• Bondgenootschappen= afspraken over samenwerking tussen verschillende landen
  
  
• Nationalisme= liefde voor het eigen land
  
  
• Militarisme= verheerlijking van het leger
  
  
• Wapenwedloop= Strijd om de sterkste wapens

 

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

        

        Aan de slag: 

Oorzaken WOI in Bronnen

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Foto uit: ‘Wereld in vlammen’ – Dan Jones en Marina Amaral,

Bekijk de video en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat het fragment? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt. 

*2:05 min t/m 2:34 min

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Klokhuis, Eerste Wereldoorlog

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat het fragment? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Geschiedenis | Klas T2t  3.1 De Eerste Wereldoorlog

Sleep de juiste beschrijving naar het juiste begrip

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Bondgenootschappen

Nationalisme

Militarimse

Wapenwedloop

Strijd om de sterkste wapens

Verheerlijking van het leger

 liefde voor het eigen land

afspraken over samenwerking tussen landen

Lees bron 1 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 1? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt. 

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 1
Uitspraak van de Britse politicus Winston Churchill

In 1914 hing een vreemde stemming in de lucht. Het leek of mensen ontevreden waren over de welvaart en oorlog wilden. Onder de oppervlakte smeulden in bijna ieder land nationale driften. Je ging haast denken dat mensen wilden lijden. In ieder geval deden veel mensen hun best om het zover te laten komen.

Naar: The Origins of the First World War, Londen, 1984.

Winston Churchill (1914), CBS

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 1? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 2 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 2? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 2: Een Brits affiche uit 1916 

Vertaling:
Tekst boven: Deze vrouwen doen hun werk. 
Tekst onder: Ze leren hoe ze kogels moeten maken 

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 2? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 3 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 3? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 3: Een Amerikaans affiche 

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 3? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 4 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 4? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 4: Nederlandse cartoon uit 1914 

Vertaling:
Het is niet gemakkelijk om neutraal te blijven

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 4? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 5 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 5? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 5: Britse cartoon uit 1915

Vertaling:
ZIJN WIJ BANG? NEE!!

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 5? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Je kunt altijd terug naar de informatie en de bron(nen)

Bekijk bron 6 en beantwoord de volgende vraag;

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 6? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt met iets wat je ziet op de bron

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bron 6: Een Duitse poster uit 914 

Vertaling:
Uw vaderland is in gevaar. Meld je meteen!

Over welke oorzaak(en) van de Eerste Wereldoorlog gaat bron 6? Leg in je antwoord uit waarom je voor deze oorzaak gekozen hebt.

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Geschiedenis | Klas T2t  3.1 De Eerste Wereldoorlog

Sleep de juiste bron naar het juiste begrip

Oorzaken voor het uitbreken van WOI

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Bondgenootschappen

Nationalisme

Militarimse

Wapenwedloop

Het Pact van Londen 1915

Geheime afspraak tussen Italië en de Geallieerden Als Italië zou overstappen werd hen stukken land belooft.

Uit een geschiedenisboek:
Steeds meer burgers kregen het idee dat hun eigen land beter was dan andere landen en het eigen volk zou het beste zijn.

Voor deze laatste vraag ga je in overleg met je buur-man of vrouw

De moord op Frans Ferdinand wordt gezien als de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog. Maar welke van de vier oorzaken kunnen we hier aan koppelen?

Op de afbeeldingen vind je extra informatie over de moord. Gebruik deze informatie om samen met je buur-man of vrouw tot een antwoord te komen op de vraag. 

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Bronnen: Moord op Frans Ferdinand - Van het een, kwam het ander

Klik op de afbeelding om deze te vergroten

 De moord op Frans Ferdinand wordt gezien als de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog. Maar welke oorzaak(en) kunnen we hier aan koppelen? Leg uit waarom je voor deze oorzaak(en) gekozen met informatie uit de bronnen

Bondgenootschappen in 1914

Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN | De bron nog een keer bekijken? Klik op het pijltjes (rechtsonder)

Van 0 tot 10; hoe lastig heb je deze opdracht ervaren?

 0 =Helemaal niet lastig, eitje! 10 = Super lastig, niet te doen. | Klik na het geven van je antwoord op BEWAREN 

010

EINDE VAN DE OPDRACHT

Huiswerk: maken paragraaf 3.1

Geschiedenis | Klas T2t  §3.1 De Eerste Wereldoorlog

Netflix kijktip: 1917 en The Trench