Oplichters gezocht - Elsschot

1 / 46
volgende
Slide 1: Link
NederlandsSecundair onderwijs

In deze les zitten 46 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 9 videos.

time-iconLesduur is: 100 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Link

Slide 2 - Video

 Willem Elsschot
  • pseudoniem van Alfons de Ridder
  • bakkerszoon 
  • Antwerps zakenman en reclamemaker 
  • elf novelles + gedichten 
  • Nederlandstalige canon 
  • verhalen vaak omgezet naar andere media (strip, film, toneel, etc) 
  • Titels: Villa des Roses, Het dwaallicht, Kaas
  • burgerlijke gezinsman Laarmans <---> harde zakenman Boormans 

Slide 3 - Tekstslide

Reclametekst 
Elsschot: 'Lofzang op de Mostaard' 
(Tierenteyn) 

Slide 4 - Tekstslide

"Maar de jaren zijn verstreken
en de kansen zijn verkeken.
Moest die kist weer opengaan
geen stuk vlees zat er nog aan.

Priesters zalven en beloven,
maar ik kan het niet geloven.
Neen, er is geen wenden aan:
als wij dood zijn is 't gedaan."


De ‘grote’ thema’s van Elsschot : 

  • het contrast tussen verbeelding en werkelijkheid
  • de mislukking en onmacht van de kleinburger die zich soms een hele piet waant, maar altijd de pineut is

Slide 5 - Tekstslide

Het Huwelijk (7 mei 1910)
- was toen 28  
want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren--->  veel geciteerde uitdrukking

= één van de bekendste gedichten uit de Nederlandstalige literatuur 

Slide 6 - Tekstslide

Kijkvraag : 
"Want tussen droom en daad, staan wetten in de weg en praktische bezwaren" 
-----> wat wordt daarmee bedoeld? van welke 'daad' droomt Elsschot in 'Het huwelijk' 

Slide 7 - Tekstslide

Slide 8 - Link

Slide 9 - Link

Van welke 'daad' 'droomt' Elsschot in dit gedicht ?
A
de schimmel van zijn voeten wassen
B
zijn vrouw doodslaan
C
vluchten naar een ander lief, in een ander land
D
zijn vrouw het zwijgen opleggen

Slide 10 - Quizvraag

Het huwelijk
Toen hij bespeurde hoe de nevel van den tijd
in d'oogen van zijn vrouw de vonken uit kwam dooven,
haar wangen had verweerd, haar voorhoofd had doorkloven
toen wendde hij zich af en vrat zich op van spijt.

Hij vloekte en ging te keer en trok zich bij den baard
en mat haar met den blik, maar kon niet meer begeeren,
hij zag de grootsche zonde in duivelsplicht verkeeren
en hoe zij tot hem opkeek als een stervend paard.






Maar doodslaan deed hij niet, want tusschen droom en daad
staan wetten in den weg en praktische bezwaren,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Zoo gingen jaren heen. De kindren werden groot
en zagen dat de man dien zij hun vader heetten,
bewegingsloos en zwijgend bij het vuur gezeten,
een godvergeten en vervaarlijke' aanblik bood.

Rotterdam 1910



Willem Elsschot (1882-1960)

Uit: Verzameld werk
Uitgever: P.N. van Kampen en Zoon N.V., 4e druk, Amsterdam 1960

Slide 11 - Tekstslide

Maar sterven deed zij niet, al zoog zijn helse mond
het merg uit haar gebeente, dat haar toch bleef dragen.
Zij dorst niet spreken meer, niet vragen of niet klagen,
en rilde waar zij stond, maar leefde en bleef gezond.

Hij dacht: ik sla haar dood en steek het huis in brand.
Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wasschen
en rennen door het vuur en door het water plassen
tot bij een ander lief in eenig ander land.

Maar doodslaan deed hij niet, want tusschen droom en daad
staan wetten in den weg en praktische bezwaren,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Slide 12 - Tekstslide

Elsschots stijl 

  • zakelijk en nuchter (geen woord te veel) 
  • nauwkeurige beschrijvingen  
  • ironie , droge humor 
  • afkeer van sentimentaliteit 
  • over 'gewone' mensen 

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Link

Lijmen/Het been 

Slide 15 - Tekstslide

Lijmen/Het been 
  • Boorman
  • Laarmans 
  • terugkerende personages van Elsschot ('Kaas')
  • Advertentiefraude
  • fragment bekijken : https://m.diddit.be/yearbook/hQDBMhLgTWmNKh1VoJjzZw?material=c811a2cd-ee03-4250-acd0-6777db181a62 

Slide 16 - Tekstslide

Oplichters gezocht 
  • fragment (diddit)- Lijmen/Het been (film, 2000)
  • beantwoord vragen p. 198 'Situeren' 

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

Lees de tekst p 199 e.v.

bereid voor : vragen pag 204 
'Ervaren' 
'Interpreteren' 


timer
1:00

Slide 19 - Tekstslide

3. Welke 'lijmpraktijken' past Boorman toe in het fragment? 
Zie je dat vandaag ook nog ? 
  • agressieve telefoonverkoop 
  • misleidende reclame 
  • belspelletjes, sms-games
  • phishing 
  • AI voice scams 
  • romance scams 

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Video

Slide 22 - Video

Slide 23 - Video

Slide 24 - Video

Slide 25 - Video

Slide 26 - Video

5. Welke technieken gebruikt Elsschot om (de relatie tussen) de personages uit zijn werk tot leven te wekken? 
Geef een voorbeeld uit de tekst 
  • wat ze zeggen (dialoog)
  • wat ze denken (monologue interieur)
  • wat ze doen (gestiek)
  • toevoegingen van de verteller 
  • reacties op elkaar 
  • mimiek en lichamelijke kenmerken

Slide 27 - Tekstslide

6. Vergelijk de personages en hun verhouding met de invulling die door Robbe De Hert in filmversie wordt gegeven. 
  • komt sterk overeen 
  • grootste verschil: in het boek is het Laarmans die het verhaal vertelt, we kennen dus vooral zijn gevoelens en gedachten. 

Slide 28 - Tekstslide

7. Hoe gaat Boorman te werk bij het 'lijmen' - lichaamstaal, gestiek, opbouw verkoopspraatje - wat vind je daarover in de tekst ? 
  • autoritair, zelfzeker, theatraal, 'belangrijke zakenman' 
  • streelt ego van Van Ganzen (stroop smeren)
  • tegemoetkomende intonatie (vertrouwelijk r 117, gemoedelijk r 143, vaderlijk r 148) 
  • probeert gesprek te leiden, praat formeel 

Slide 29 - Tekstslide

8. Waarom lukt het niet om Van Ganzen te  'lijmen' (= een grote oplage tijdschriften verkopen). Ligt de oorzaak bij de verkopers of bij Van Ganzen zelf volgens jou? 
  • Van Ganzen 
  • Van Ganzen kent kwaliteit van zijn producten
  • HIj doorziet de verkoopspraatjes van Boorman
  • Boorman zelf zegt in r 175-176 dat Van Ganzen door zijn eenvoud en oprechtheid niet te lijmen is. 

Slide 30 - Tekstslide

Welke stijlomschrijving past het best bij dit fragment. 
1. Leg uit
2. Wat vind je zelf van de stijl? 
  • nr 1 
  • sober, realistisch
  • duidelijke omschrijvingen 
  • onderkoelde vergelijkingen 'nieuwe zakelijkheid' 

Slide 31 - Tekstslide

Interview Brands & biograaf Elsschot
1. Wat is de link tussen Elsschot en zijn personages Boorman en Laarmans 
  • Elsschot had een Boorman en een Laarmans in zich 
  • de harde zakenman en reclameman
  • de geëngageerde dichter en schrijver 

Slide 32 - Tekstslide

Interview Brands & biograaf Elsschot
2. Verandert je houding tov de roman Lijmen als je weet dat Elssschot zelf ook bedrog pleegde? 

Slide 33 - Tekstslide

Interview Brands & biograaf Elsschot
3. Vind jij Boormans 'handel' oplichterij of niet? Vergelijk jouw mening met die van van de Reijt.  
https://m.diddit.be/yearbook/hQDBMhLgTWmNKh1VoJjzZw?material=0d36a550-93fb-40cb-a48a-5c4e98ecce0e

Slide 34 - Tekstslide

Opdracht : maak oef op pag 205
(schriftelijk) - afgeven aan einde van de les 

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Tekstslide

Opdracht : maak oef op pag 205

Slide 37 - Tekstslide

Slide 38 - Link

Slide 39 - Video

11.a. Vergelijk deze interpretatie van Laarmans met die die je bij de roman en bij de verfilming kreeg. Welke verschillen zie je? 

Slide 40 - Tekstslide

11.b. Op wie baseerde Matena zich om zijn personage invulling te geven 

Slide 41 - Tekstslide

11.c. Welke details op de cover geven iets prijs over het verhaal (Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? ) 

Slide 42 - Tekstslide

11.d. Waarover denk je dat het verhaal zou kunnen gaan? 

Slide 43 - Tekstslide

11.d.Welke van deze twee verhalen zou je 't liefst lezen? Waarom? Kies je voor de strip of voor de roman? Waarom? 

Slide 44 - Tekstslide

Elsschot is niet verfilmbaar want.... (motiveer)

Slide 45 - Open vraag

Elsschot is wel verfilmbaar want.... (motiveer)

Slide 46 - Open vraag